commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
87 EPIST. PAULI A<br />
quanta esset multorum, imo fere omnium <strong>in</strong>firmitas :<br />
quibus <strong>in</strong>terea et quam varus mach<strong>in</strong>is omnia turbare<br />
moliebatur Satan : quam pauci cordati, quam<br />
pauci s<strong>in</strong>ceri, quam pauci constantes forent: quod<br />
ex <strong>ad</strong> versa parte vel fuci ac nih<strong>il</strong>i hom<strong>in</strong>es, vel<br />
ambitiosi, vel turbulenti. Inter quas difficultates<br />
necesse est Dei servos trepidare et angoribus discruciari:<br />
eoque magis, quod devorare multa coguntur,<br />
ut ecolesiarum paci consulant. Itaque proprie<br />
loquutuB est quum dixit: Foris pugnas, <strong>in</strong> tus timorés.<br />
Nam aperto marte se opponunt fidi pastores<br />
hostibus, qui ex profe&so Christi regnum oppugnant:<br />
sed <strong>in</strong>tus uruntur et occulta tormenta sust<strong>in</strong>ent,<br />
quum vident ecclesiam <strong>in</strong>test<strong>in</strong>is malis laborare,<br />
quibus profligandis palam classicum canere non audent.<br />
Tametsi autem <strong>in</strong> cont<strong>in</strong>uis fere certam<strong>in</strong>ibus<br />
erat: tunc verisim<strong>il</strong>e est fuisse solito durius constrictum.<br />
Certe a timoribus vix unquam sunt <strong>in</strong>dutiae<br />
Christi servis: Paulo autem ab externis<br />
etiam pugnis raro fuerunt. Sed quia tunc vehementius<br />
premebatur, <strong>in</strong> plurali numéro pugnas et<br />
timorés nom<strong>in</strong>at: significans, pluribus modis sibi<br />
fuisse pugnandum et contra varios hostes, simul<br />
plura fuisse genera timoris.<br />
6. Qui consolatur hum<strong>il</strong>es. Hoc vice causae<br />
positum est. Nam <strong>in</strong>telligit, ideo sibi allatam esse<br />
consolationem, quod esset deiectus malis et propemodum<br />
oppressus : quia Deus soleat hum<strong>il</strong>es, id est,<br />
abiectos consolari. Unde ut<strong>il</strong>issima doctr<strong>in</strong>a colligi<br />
potest, eo nobis maiorem paratam esse consolationem<br />
a Deo, quo magis afflicti erimus. Itaque <strong>in</strong> hoc<br />
Dei epitheto cont<strong>in</strong>etur eximia promissio: ac si<br />
diceretur: proprium Dei officium esse, miseros et<br />
humi prostrates hom<strong>in</strong>es consolari.<br />
7. Neque solum <strong>in</strong> <strong>ad</strong>ventu eius. Ne obiicerent<br />
Cor<strong>in</strong>thii: Quid <strong>ad</strong> nos, si te exh<strong>il</strong>aravit Titus suo<br />
<strong>ad</strong>ventu? sc<strong>il</strong>icet quia eum amabas, tibi iucundus<br />
fuit eius conspectus : causam laetitiae fuisse testatur,<br />
quia Titus ab ipsis reversus laeta omnia nuntiasset.<br />
Ergo non tarn hom<strong>in</strong>is unius praesentia quam<br />
prospero Cor<strong>in</strong>thiorum statu exh<strong>il</strong>aratum se fuisse<br />
déclarât.<br />
Vest/rum desiderium. En quae laeta auditu<br />
narrata sunt Paulo de Cor<strong>in</strong>thiis. Desiderium <strong>in</strong>de<br />
oriebatur, quod magni aestimabant Pauli doctr<strong>in</strong>am.<br />
Lacrymae 1 ) reverentiae signum erant: quia eius<br />
obiurgatione commoti sua peccata lugebant. Studium<br />
argumentum erat benevolentiae. Ex his<br />
tribus colligebat eorum poenitentiam. Ex qua plena<br />
satisfactio, quia non aliud erat eius cons<strong>il</strong>ium vél cura<br />
nisi ut eorum saluti prospiceret.<br />
Ut magis gauderem. Hoc est, ut gaudio dolores<br />
omnes ac molestiae superarentur. H<strong>in</strong>c apparet,<br />
non modo quanto animi fervore publicum ecolesiae<br />
>) Luctus .... erat<br />
CORINTHIOS II 88<br />
bonum expeteret: sed etiam quam miti et placab<strong>il</strong>i<br />
esset <strong>in</strong>genio, ut qui offensas tarn graves subita<br />
oblivione sepeliret. Quamquam istud magis potest<br />
alio referri, ut cum sequentibus cohaereat : ac nescio<br />
an menti Paul<strong>in</strong>ae melius congruat hie sensus:<br />
sed quoniam <strong>in</strong> eo parum est moment!, lev<strong>in</strong>s<br />
praetereo.<br />
8. Quoniam etsi contristavi vos <strong>in</strong> epistola, non<br />
me poenitet: etiamsi poenituerii. Video enim quod<br />
epistola <strong>il</strong>ia etsi <strong>ad</strong> tempus vos contristavit, 9. nunc<br />
gaudeo: non quod sitis contristati, sed quod suis contristati<br />
<strong>in</strong> poenitentiam. Contristati enim estis secundum<br />
Deum: ita ut nulla <strong>in</strong> re damno affecti sitis ex<br />
nobis. 10. Nam quae secundum Deum est tristitia<br />
poenitentiam <strong>ad</strong> salutem non poenitendam efficit: mundi<br />
autem tristitia mortem efficit. 11. Ecce enim hoc<br />
ipsum quod secundum Deum contristati estis, quantum<br />
produxit <strong>in</strong> vobis studium? imo defensionem, imo<br />
<strong>in</strong>dignationem, imo timorem, imo desiderium, imo<br />
zelum, imo vendictam.<br />
8. Quoniam, etc. Nunc Cor<strong>in</strong>thiis excusare <strong>in</strong>cipit,<br />
quod aliquanto asperius eos superiore epistola<br />
tractaverat. Est autem observandum quam varie<br />
agat cum <strong>il</strong>lis, ut videatur diversas personas sust<strong>in</strong>ere.<br />
Ratio est, quod <strong>ad</strong> totam ecclesiam dirigebatur<br />
sermo. I<strong>il</strong>ic quidam de eo maligne sentiebant, alii<br />
eum, ut merebatur, habebant <strong>in</strong> summo pretio: alii<br />
erant dubii, alii certi: alii doc<strong>il</strong>es, alii praefracti.<br />
In hac diversitate necesse habuit orationem nunc<br />
hue, nunc <strong>il</strong>luc <strong>in</strong>flectere, ut se omnibus accommodaret.<br />
Porro sevBritatis, qua usus fuerat, offensionem<br />
lenit, vel potius tollit hoc modo, quod <strong>il</strong>lis cesserit<br />
<strong>in</strong> salutem. Tanti, <strong>in</strong>quit, mihi est vestra salus, ut<br />
quod vobis profuisse video, mihi placeat. Huic<br />
moderationi tunc demum est locus, quum obiurgationibus<br />
profecit doctor quantum satis erat. Nam<br />
si obst<strong>in</strong>atos <strong>ad</strong>huc Cor<strong>in</strong>thiorum animos manere<br />
comperisset, nee ullum sensisset profectum tentatae<br />
correctionis : nih<strong>il</strong> certe de suo rigore priore laxasset.<br />
Notandum autem quod se autorem tristitiae fuisse<br />
gaudet iis quos amabat. Prodesse enim <strong>il</strong>lis malebat<br />
quam placere. Sed quid est quod <strong>ad</strong>dit etiamsi<br />
me poenituerit? Nam si fateamur, Paulo displicuisse<br />
quod scripserat: sequetur non levis absurditas,<br />
<strong>in</strong>considerato magis impulsu soriptam fuisse<br />
superiorem <strong>epistolam</strong> quam spiritus directione. Respondeo,<br />
verbum poenitendi improprie hie positum<br />
pro dolorem capere. Paulus enim, quum moerore<br />
afficeret Cor<strong>in</strong>thios, doloris partem capiebat ipse<br />
quoque, ac sibi quodammodo tristitiam simul <strong>in</strong>fligebat.<br />
Per<strong>in</strong>de ergo est ac si diceret: Tametsi<br />
<strong>in</strong>vitus vos pupugi, ac mihi doluit quod vobis durus<br />
esse cogérer: nunc dolere ob hanc causam des<strong>in</strong>o,<br />
dum video ut<strong>il</strong>e vobis fuisse. Sumamus patris
Change language