commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
81 CAPUT VIL 82<br />
communicare, et manum Ulis <strong>in</strong> significationem consensus,<br />
porrigere. Mnlti de coniugio ipsam loqui<br />
putant, sed contextus eorum errorem liquido coarguit.<br />
Verbum, quo utitur Paulus, eignifioat sooietatem<br />
coire <strong>in</strong> ducendo iugo. Metaphora est a<br />
bobus vel equis sumpta, quibus necesse est pariter<br />
<strong>in</strong>cedere, unumque opus communiter agere, quum<br />
sub uno iugo sunt alligati. Dum ergo vetat ne <strong>ad</strong><br />
trahendum idem iugum simus <strong>in</strong>fidelium socii, hoc<br />
tantum vult, ne eorum pollutionibus nos commisceamus.<br />
Unus enim sol nobis lucet, eodem vescimur<br />
pane, eundem spiritum baurimus, nee possumus<br />
<strong>in</strong> totum abst<strong>in</strong>ere ab ebrum commerças: sed<br />
Paulus de iugo impietatis loquitur : hoc est, de participation<br />
operum, quibus communicare Christianis<br />
fas non est. Hac ratione coniugium etiam <strong>in</strong>terdicetur:<br />
quatenus laqueus est, quo implicantur tarn<br />
viri quam mulieres <strong>ad</strong> impietatis consensum. Verum<br />
hoc tantum volo, generaliorem esse Pauli doctr<strong>in</strong>am<br />
quam ut <strong>ad</strong> solum coniugium restr<strong>in</strong>gatur. Nam<br />
de fugienda idololatria hie concionatur: cuius etiam<br />
rei causa prohibemur cum impiis matrimonium contrahere.<br />
Quae enim parlicipatio. Confirmât suam exhortationem,<br />
quia absurda sit et quasi monstri sim<strong>il</strong>is<br />
copula rerum <strong>ad</strong>eo <strong>in</strong>ter se pugnantium. Nih<strong>il</strong>o<br />
enim magis coire haec possunt quam aqua cum<br />
igne. Summa hue redit: nisi vel<strong>in</strong>t omnia confundere,<br />
abst<strong>in</strong>endum esse ab impiorum pollutionibus.<br />
Atque hmc cdlligimus, etiam qui superstitiones ex<br />
animo non probant, simulatione tarnen pollui, nisi<br />
palam et <strong>in</strong>genue ab Ulis abhorreant.<br />
15. Quis consensus Christo cum Belial? De<br />
etymologia vocabuli Belial ne <strong>in</strong>ter Hebraeos quidem<br />
convenit: significatio tarnen non est dubia.<br />
Nam Moses verbum aut cogitationem Belial pro<br />
impia et nefaria cogitatione posuit: et passim f<strong>il</strong>ii<br />
vel hom<strong>in</strong>es Belial vocantur scelerati ac prostitutae<br />
nequitiae. Inde factum est ut Paulus hic pro<br />
diabolo sceleratorum omnium capite usurpaverit.<br />
Nam a capitum sim<strong>il</strong>itud<strong>in</strong>e mox delabitur <strong>ad</strong> membra:<br />
ac si diceret: Quem<strong>ad</strong>modum Christo irrecono<strong>il</strong>iab<strong>il</strong>e<br />
dissidium est oum Satana: ita etiam nos<br />
ab impiorum factione alienos esse oportet. Porro<br />
quod negat ullam Christiano portionem esse cum<br />
<strong>in</strong>fideli, non <strong>in</strong>telligit de victu, vestitu, praediis,<br />
sole, aere, quem<strong>ad</strong>modum superius monui: sed de<br />
iis, quae propria sunt <strong>in</strong>fidelium, a quibus nos Dom<strong>in</strong>us<br />
segregavit.<br />
16. Quae conventio templo Dei cum idolis ? Hactenus<br />
<strong>in</strong> génère vetuit ne fidèles se copulent cum<br />
impiis: nunc déclarât quorsum praecipue <strong>il</strong>lis <strong>in</strong>terdixerit<br />
talem copulam : nempe quia externam idololatrjae<br />
professionem desierant <strong>in</strong>ter peccata nunierare.<br />
Hanc licentiam corripuerat, multisque verbis<br />
exagitaverat <strong>in</strong> superiore epistola. Verisim<strong>il</strong>e<br />
Calv<strong>in</strong>i opera. Vol. L.<br />
tarnen est, nondum fuisse omnes convictos, ut cons<strong>il</strong>ium<br />
quod dabat, ampleoterentur. Ideo de angustia<br />
viscerum conquestus est, quae sola profeotum<br />
remorabatur. Non retexit autem denuo <strong>il</strong>lud argumentum,<br />
sed brevi <strong>ad</strong>monitione contentus est: ut<br />
facere solemus quum agimus de rebus notis. Quamquam<br />
non obstat brevitas qu<strong>in</strong> aoriter tarnen pungat.<br />
Quantum enim vehementiae <strong>in</strong>est <strong>in</strong> hoc solo<br />
verbo, quum nullam esse conventionem docet templo<br />
Dei cum idolis? Sacr<strong>il</strong>ega est profanatio, si <strong>in</strong><br />
templum Dei idolum vel cultus aliquis idololatricus<br />
<strong>in</strong>feratur: nos porro sumus vera Dei templa: ergo<br />
saor<strong>il</strong>egium est ulla idolorum coutagione nos <strong>in</strong>ficere.<br />
Haec, <strong>in</strong>quam, una ratio <strong>in</strong>star m<strong>il</strong>le esse<br />
debet, si tu Christianus es, quid tibi negotii cum<br />
idolis? tu enim templum es Dei. Sed Paulus (ut<br />
iam attigi) exhortâtione pugnat magis quam doctr<strong>in</strong>a,<br />
quia supervaeuum fuisset quasi de re dubia vel obscura<br />
<strong>ad</strong>huc disserere.<br />
Quem<strong>ad</strong>modum dicit: Habitabo. Probat nos esse<br />
templa Dei ex eo quod promisit olim Deus populo<br />
israelitico, se habitaturum <strong>in</strong> medio eius. Primum<br />
non potest habitare Deus <strong>in</strong>ter nos, qu<strong>in</strong> habitet <strong>in</strong><br />
UDoquoque nostrum. S<strong>in</strong>gularis enim benefioii loco<br />
nobis hoc promittit, habitabo <strong>in</strong> medio vestri. Neque<br />
haec habitatio vel praesentia terrenis duntaxat benedictionibus<br />
constat, sed praesertim de spirituali<br />
gratia aeeipienda est. Ergo non tantum nobis prop<strong>in</strong>quum<br />
esse Deutn notât, quasi <strong>in</strong> aere degat, ut<br />
nos oircumvolitet: sed magis significat sedem <strong>in</strong><br />
cordibus nostris habere. Si quis ergo obiieiat, particulam<br />
<strong>in</strong> nih<strong>il</strong> aliud valere quam <strong>in</strong>ter, ego concedo:<br />
sed ex eo, quod Deus se <strong>in</strong>ter nos habitaturum<br />
promittit, colligi dico <strong>in</strong> nobis quoque ipsum<br />
manere. Ac tale erat arcae symbolum, cuius fit<br />
mentio apud Mosen <strong>in</strong> eo loco unde Paulus testimonium<br />
hoc mutuatu8 videtur, nempe Levit. 26, 12.<br />
Si quis autem Paulum <strong>ad</strong> caput Ezeohielis 37, 27<br />
respexisse magis putet, e<strong>ad</strong>em erit ratio. Propheta<br />
enim <strong>in</strong> describenda ecolesiae <strong>in</strong>stauratione tanquam<br />
praecipuum bonum Dei praesentiam commémorât,<br />
quam <strong>in</strong>itio promiserat ipse per Mosen. Iam vero<br />
quod per arcam figuratum fuit, plenius nobis exhibitum<br />
fuit <strong>in</strong> Christo, quum nobis factus est Immanuel.<br />
Unde fit ut potius Ezechielem hio citari<br />
arbitrer quam Mosen : quod Ezeohiel simul <strong>ad</strong> symbolum<br />
arcae alludit, et pronuntiat fore ut id impleatur<br />
sub regno Christi. Porro apostolus pro confesso<br />
sumit, Deum nusquam habitare nisi <strong>in</strong> loco<br />
sacro. De hom<strong>in</strong>e si dioatur, hic habitat: non erit<br />
prot<strong>in</strong>us templum, sed domus profana. Sed <strong>in</strong> Deo<br />
hoc speciale est, qui quemeunque looum dignatur<br />
sua praesentia, etiam sanetificat.<br />
17. Quamobrem exite de medio eorum. Haec<br />
exhortatio ex Iesaiae capite 52, 11 sumpta est:<br />
ubi prophëta liberationem populo denuntians tan-<br />
6