commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...

61 CAPUT V. 62
Bunt etiam ethnici : sed nemo eorum certi quidquam
habuit, nemo iactare potuit se de re loqui sibi cognita.
Solis fidelibus praedicare hoc licet, quibns verbo et
spiritu Dei testata est. Fraeterea notandum est,
hanc notitiam non esse universalem duntaxat, quasi
fidèles in genere solum persuasi sint, statum filiis
Dei potiorem a morte fore: de se autem nihil habeant
constitutum. Quantulum enim hoc prodesset
ad tarn arduam consolationem ? Sed singulos de
se particularem scientiam habere oportet. Hoc enim
est demum quod me ad mortem alacriter obeundam
animet, si certo sim persuasus, me ad meliorem
vitam migrare. Corpus quale nunc habemus vocat
domicilium tabernaculi. Qualiter enim tabernacula
ad temporalem usum exstruuntur levi materia,
neo solido fundamento, deinde paulo post diruuntur,
aut sponte cadunt: ita corpus mortale hominibus
datum est tanquam caducum tugurium,
quod paucis diebus incolant. Qua metaphora usus
est etiam Petrus in epietola posteriore (1, 13. 14):
et lob, quum vocat domum luteam (lob 4, 19).
Huic opponit aedificium perpetuae durationis: quo
nomine incertum est an significet statum beatae
immortalitatis, qui post mortem fidèles manet: an
vero corpus incorruptibile et gloriosum, quale post
resurrectionem erit. In utrovis sensu nihil est incommodi.
Quamquam malo ita accipere, ut initium
huius aedificii sit beatus animae status post mortem:
consummatio autem sit gloria ultimae resurrectionis.
Hanc expositionem melius comprobabit
apostoli contextus. Epitheta, quae adiungit huic
aedificio, faciunt ad perpetuitatem melius confirmandam.
3. Si guident vestiti. Restringit quod posuit de
futurae vitae certitudine ad fidèles: quemadmodum
est illis peculiare. Exuuntur enim corpore etiam
impii: sed quia nihil in Dei conspectum afferunt
praeter ignominiosam nuditatem, ideo non supervestiuntur
corpore glorioso. Fidèles autem, qui vestiti
Christo eiusque iustitia ornati in Dei conspectu
apparent, recipiunt vestem gloriosam immortalitatis.
Sic enim malo accipere quam secundum Chrysostomum
et alios, qui nihil hie novum dici putant:
sed tantum repeti, quod prius dixerat de superinduendo
aeterno domicilio. Duplicem itaque vestitum
hic commémorât apostolus, quo nos Deus induit,
iustitiam scilicet Christi in hac vita, et Spiritus sanctificationem:
a morte vero immortalitatem et gloriam.
Prior causa est secundi: quia quos glorificare instituit
Deus, prius iustificat : atque hie sensus elicitur
ex particula etiam, quae amplificandi causa hand dubie
inserta est: ac si dixisset Paulus, novam vestem
fidelibus a morte paratam fore, siquidem in Jiac etiam
vita vestiti fuerint.
4. Gemimus gravati: eo quod non exui. Gemunt
etiam impii, quia contenti non sunt praesenti statu.
Sed vincit postea contrarius affectus, hoc est, vivendi
appetentia: ut mortem horreant, neque mortalis
vitae diuturnitate graventur. Gremitus autem
fidelium inde nascitur, quod se exsulare hie sciunt
extra patriam: quod sciunt se corpore inclusos teneri
tanquam ergastulo. Ideo hac vita gravantur,
quod in ea potiri verae et perfectae beatitudinis nequeunt,
quod peccati servitutem nonnisi morte possunt
effugere: ac proinde alio adspirant. Sed quia
naturale est cunctis animantibus, ut esse appetant:
qui fieri potest ut fidèles libenter desinant esse?
Hanc quaestionem solvit apostolus, quum dicit, fidèles
mortem non ideo appetere, ut sibi aliquid décédât:
sed melioris vitae respectu. Quamquam verba
plus exprimunt : concedit enim, nos praesentis vitae
solutionem per se naturaliter fugere : quemadmodum
nemo se libenter patitur exui suis vestibus. Sed
postea subiungit, naturalem mortis horrorem superari
a fiducia: sicuti non difficulter vestem pannosam,
sordidam, detritam, laceram denique quivis
abiiciet, ut eleganti, nitida, nova et durabili ornetur.
Metaphoram deinde exponit, dicens, ut destruatur
quod mortale est a vita. Nam quia
caro et sanguis regnum Dei possidere nequeunt:
necesse est interire quod corruptibile est in natura
nostra, ut vere reparemur et restituamur in perfectum
statum. Hac ratione corpus nostrum vocatur
career, qui nos promit.
5. Qui autem aptavit nos. Hoc ideo additum,
ut sciamus hunc affectum esse supernaturalem.
Neque enim proprius naturae sensus hue nos impellet:
quia illam oentupli compensationem non
percipit, quae provenit ex grani mortificatione. A
Deo igitur nos aptari necesse est. Modus quoque
simul adiungitur, quod nos spiritu suo tanquam
arrha confirmât. Quamquam particula etiam ad
amplification em posita videtur: ac si dixisset: Deus
est, qui format in nobis illud desiderium: ac ne
animus nobis labascat aut vacillet, spiritus sanctus
nobis arrhae instar est: quia facit suo testimonio
ut firma sit ac rata promissionis Veritas. Duo enim
haec sunt officia spiritus sancti, ostendere fidelibus
quid appetendum sit: deinde efficaciter ipsorum
corda afficere et eximere omnem dubitationem, ut
constanter in electione boni perstent. Non tarnen
male conveniet longius extendi aptandi verbum ad
vitae renovationem, qua suos iam ornat Deus in hoc
mundo: quia hoc modo iam eos a reliquis separat, et
ostendit ad peculiarem sortem sua gratia esse destinatos.
6. Confidimus ergo semper. Nempe freti arrha
spiritus. Alioqui enim trepidamus semper vel sal­
tern alternis confidimus aut timemus: non retinemus
unum et certum animi tenorem. Itaque tunc demum
nobis constat hie bonus animus, de quo loquitur
Paulus, quum sustinetur a spiritu Dei. Copula, quae
mox sequitur, resolvi debet in causalem particulam,