commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...

21 CAPUT I. 22
fuisse non: et sibi hoc tribueret pro summa laude,
Video quid responderi queat, si libeat argutiis ludere.
Sed nihil amo nisi solidum. Itaque non dubito
quin Paulus inconstantiam his verbis notare voluerit,
utcunque aliud in speciem prae se ferant: ut oalumniam
illam a se removeret, quod aliud promittere
soleret verbis quam praestaret opere. Ita geminatio
affirmationis et negationis non idem valebit quod
apud Matthaeum (5, 37) et Iaoobum: sed nunc
habebit sensum, ut sit nunc apud me etiam, etiam:
rursus quum libuerit, sit non, non. Quamquam fieri
potest ut obrepserit scribarum ignorantia: quum
vêtus interpres non répétât. Quidquid sit, de vocibus
non multum nos esse sollicitas oportet: modo
apostoli mentem teneamus, quae ex sequentibus
(sicut dixi) clare patet. t
18. Fidelis Deus. Sermonis nomine doctrinam
indicari patet ex ratione addita: quum dicit,
filium Dei a se praedicatum, non fuisse varium, etc.
Quod autem sibi perpetuo constiterit in doctrina,
neque sui fuerit dissimilis, ex eo vult iudicium fieri
suae integritatis : atque ita levitatis aut malae fidei
sini8tram tollit suspicionem. Non est autem necessarium
argumentum, ut qui fidelis est in doctrina,
sit etiam in omni sermone verax. Sed quia non
magni faciebat Paulus qualis iudicaretur, modo sarta
tecta maneret doctrinae suae maiestas: ideo ad earn
partem praecipue revocat Oorinthios. Innuit quidem
se eodem bonae fidei tenore usum esse in tota vita,
quern in ministerio suo Corinthii spectaverint : videtur
tarnen quasi data opera transferre a sua persona
ad doctrinam, calumniae depulsionem: quia
nollet oblique apostolatum suum sugillari, de se
alioqui non adeo sollicitus: ac vide quanto studio
in hoc incumbat. Deum enim testem adducit quam
simplex sinceraque fuerit sua praedicatio: non
flexiloqua, non versatilis, non ad tempus composita.
Et in iureiurando, Dei veritatem cum doctrinae
suae veritate consociat. Ac si diceret: Quam fidelis
est Deus ac verax, tam certa est firmaque Veritas
meae praedicationis. Nee mirum. Verbum enim
Dei, quod in aeternum manere dicit Iesaias (40, 8),
non aliud est quam quod prophetae et apostoli
mundo publicarunt: sicuti Petrus exponit (1. Pet.
1, 25). Inde ilia etiam fiducia, quod ad Galatas 1, 8,
anathema denuntiat angelis, si evangelium suo contrarium
afferre ausi fuerint. Quis autem angelos
coelestes suae doctrinae subiicere audeat, nisi Daum
habeat autorem ac vindicem? Tali conscientiae
firmitudine instructos esse oportet ministros, qni
suggestum vocem Christi nomine edituri, conscendunt:
ut suam doctrinam nihilo magis everti posse
noverint quam Deum ipsum.
19. Dei enim filius. Probatio est: quia nihil
contineret sua praedicatio nisi unum Christum, qui
aeterna est ac immutabilis Dei Veritas. Epithetum
istud, per nos praedicatus, emphasin habet-
Quia enim fieri potest, et saepe accidit, ut hominum
figmentis deformetur Christus, et quasi fuois adulteretur:
id a se et collegis factum esse negat: sed
sincere et qua decet integritate, se purum ipsum
proposuisse ac minime fucatum. Porro cur Appollon
omiserit, quum Timotheum nominaret ac Sylvanum,
non liquet certo: nisi quod probabile est, ut quique
impiorum calumniis magis impetebantur, ita fuisse
diligentius ab eo defensos. Caeterum his verbis
significat, totam suam doctrinam simplici unius
Christi cognitione fuisse comprehensam : sicuti rêvera
totum evangelium in ea continetur. Itaque
vagantur extra oleas qui aliud quam unicum Christum
docent, quacunque alioqui sapientiae ostentatione
turgeant. Nam ut est finis legis: ita caput,
summa, complementum deniqjae omnis spiritualis
doctrinae. Secundo, significat suam de Christo
doctrinam non fuisse versatilem aut flexiloquam, ut
instar Protei ilium subinde transfiguraverit : sicuti
nonnulli, perinde ac si pilam manu versarent, in.
eo commutando ludunt, tantum ut acumen suum
venditent: alii in hominum gratiam varias illi formas
affingunt: alii quidquid uno die tradiderunt,.
metu postridie rétractant. Talis non fuit Pauli
Christus, nee esse potest ullius veri apostoli. Quare
falso se Christi ministros esse iactitant qui ipsum
versicolorem pingunt, pro suo commodo. Is enim
demum verus est Christus, in quo apparet hoc
aequabile et perpetuum etiam, quod illi proprium
esse Paulus asserit.
. 20. Quaecunque enim promissiones Dei. Hiorursus
confirmât quam firmam et inflexibilem esse
deceat praedicationem de Christo, quum sit ipse
omnium promissionum Dei firmamentum. Esset
enim plus quam absurdum, eum nutanti esse similem,
in quo omnes Dei promissiones stabiliuntur.
Tametsi autem generalis est sententia, ut mox videbimus:
aecommodatur tarnen ad circumstantiam
praesentis causae, nempe ad firmitudinem Paulinae
doctrinae adstruendam. Neque enim de evangelio
duntaxat in génère disserit: sed suum evangelium
specialiter ornât hoc titulo. Ac si diceret: Si solidao
sunt et bene fundatae Dei promissiones, firmam
quoque esse oportet meam praedicationem, quae
nonnisi Christum continet, in quo illae omnes stabiliuntur.
Verum quia his verbis nihil aliud intendit
quam se genuinum et nullis externis accessionibus
vitiatum evangelium praedicasse: retineamus
generalem doctrinam, quod solo Christo fuleiantur
omnes Dei promissiones. Sententia memorabilis et
unum ex praeeipuis fidei nostrae capitibus. Pendet
autem ex alio prineipio, quod nonnisi in Christo
propitius est nobis Deus pater: promissiones vera
testimonia sunt paternae erga nos eius benevolentiaet
sequitur ergo per ipsum solum eas impleri. Pro-
2*