commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
15 EPIST. PAULI Al<br />
ante oculos fuisse positam, ut Dei virtutem <strong>in</strong>de<br />
melius agnosoeret, qua excitatus esset a mortuis.<br />
Hoc quidem prius est ord<strong>in</strong>e, Beum ex vigore, quem<br />
nobis suppedüat, agnoscere vitae autorem: sed quia<br />
propter heletud<strong>in</strong>em nostrum lux vitae oculos saepe<br />
nobis perstr<strong>in</strong>git, mortis obiectu <strong>ad</strong> Beum <strong>ad</strong>duci<br />
necesse est.<br />
10. Qui ex tanta morte eripuit. Hic <strong>ad</strong> suam<br />
personam applicat quod dixerat <strong>in</strong> génère : et gratiam<br />
Dei praedioando testatur se m<strong>in</strong>ime sua exspectatione<br />
fuisse frustratum : quia ipse quoque ex<br />
morte fuerit ereptus, eaque non vulgari. Quantum<br />
<strong>ad</strong> modum loquendi spectat: non est <strong>in</strong>solens scripturis<br />
haec, qua utitur, hyperbole. Frequenter enim<br />
quum <strong>in</strong> prophetis, tum <strong>in</strong> psalmis occurrit: et vulgaris<br />
etiam sermo earn <strong>ad</strong>mittit. Quod autem <strong>in</strong><br />
se agnoscit Paulus, s<strong>in</strong>guli nunc <strong>ad</strong> se transférant.<br />
In quo spem fixam. Beneficentiam Dei, quam<br />
saepiuB experimento senserat, sibi <strong>in</strong> posterum quoque<br />
promittit, neque temere. Dom<strong>in</strong>us enim aliqua<br />
ex parte praestando quod promisit de reliquo bene<br />
sperare nos iubet. Imo quot gratias ab eo recipimus,<br />
totidem veluti pignoribus aut arrhis promissiones<br />
suas confirmât. Tametsi autem non dubitabat<br />
Paulus, Deum sponte sibi <strong>ad</strong>futurum: Oor<strong>in</strong>thios<br />
tarnen hortatur ut suis precibus salutem suam Deo<br />
commendent. Nam quum <strong>il</strong>lis se <strong>ad</strong>iutum iri, pro<br />
certo sumit, baec testificatio habet vim exhortationis.<br />
Neque id tantum ex officio facturos significat, sed<br />
cum profectu. Adiuvabunt, <strong>in</strong>quit, me et vestrae<br />
preces. Nam officium mutuae <strong>in</strong>tercessionis quam<br />
nobis Deus mandat, <strong>in</strong>fructuosum esse non vult.<br />
Quod nobis <strong>in</strong>oitamento esse debet, tarn <strong>ad</strong> expetendam<br />
fratrum <strong>in</strong>tercessionem, quum aliqua necessitate<br />
premimur, quam <strong>ad</strong> sim<strong>il</strong>es suppetias <strong>il</strong>lis mutuo<br />
ferendas, quum audimus, non modo acceptum esse<br />
Deo officium, sed nobis quoque ut<strong>il</strong>e. Neque vero<br />
diffidentia est, quod fratrum patroc<strong>in</strong>ium implorât<br />
apostolus: quia sicuti certus erat salutem suam<br />
curae fore Deo, etiamsi omni hom<strong>in</strong>um subsidio<br />
destitutus foret: ita noverat <strong>il</strong>lud placere Deo, ut<br />
ecclesiae precibus iuvaretur: promissiones quoque<br />
audiebat, eiusmodi suffragia irrita non fore. Ergo<br />
ne quod subsidium a Deo sibi dest<strong>in</strong>atum omitteret,<br />
fratres volebat pro salute sua orare. Summa est<br />
ut verbum Dei sequamur: hoc est, pareamus e<strong>in</strong>s,<br />
mandatis et <strong>in</strong> promissionibus <strong>ad</strong>haereamus. Quod<br />
nequaquam faciunt qui <strong>ad</strong> mortuorum confugiunt<br />
patroc<strong>in</strong>ia: nam ord<strong>in</strong>atis a Deo aux<strong>il</strong>iis non contenu<br />
novum sibi accersunt, quod nullo soripturae<br />
testimonio suffultum est. Quidquid enim de mutua<br />
<strong>in</strong>tercession <strong>il</strong>lio habetur, non extenditur <strong>ad</strong> mortuos,<br />
sed nom<strong>in</strong>atim <strong>ad</strong> vivos restr<strong>in</strong>gitur. Ergo<br />
puer<strong>il</strong>iter faciunt papistae, qui loois istis <strong>ad</strong> fuoandam<br />
suam superstitionem abutuntur.<br />
11. Ut donum ex multis personis. Quia <strong>in</strong> verbis<br />
CORINTHIOS II 16<br />
Pauli nonnih<strong>il</strong> est perplexum: variant <strong>in</strong> sensu<br />
<strong>in</strong>terprètes. Ego aliorum expositionibus refellendis<br />
non <strong>in</strong>sistam : neque sane opus est, modo de vera<br />
et genu<strong>in</strong>a nobis constet. Dixerat, Oor<strong>in</strong>thiorum<br />
preoes sibi fore <strong>ad</strong>iumento. Addit nunc secundum<br />
fructum qui <strong>in</strong>de pfoveniet: maiorem sc<strong>il</strong>icet <strong>il</strong>lustrationem<br />
gloriae Dei. Nam quidquid <strong>in</strong> me conferet<br />
Deus, <strong>in</strong>quit, quasi a multis impetratum, per<br />
multos etiam cum laude celebrabitur. Vel multi<br />
pro me gratias agent Deo: quia <strong>in</strong> me <strong>ad</strong>iuvando<br />
non unius tantum sed multorum preces exaudierit.<br />
Primum quum officii nostri sit, nullam Dei gratiam<br />
praeterire absque laude: praecipue tarnen quum<br />
exauditae sunt ab eo preces nostrae, e<strong>in</strong>s misericordiam<br />
gratiarum actione prosequi nos decet.<br />
Quem<strong>ad</strong>modum praecipit Psalmus 50, 15. Neque<br />
id tantum ubi privatum nostrum commodum agitur:<br />
sed communis ecclesiae salus, aut cuiuspiam ex<br />
fratribu8 nostris: ergo quum alii pro aliis mutuo<br />
oramus et obt<strong>in</strong>emus, eo magis <strong>il</strong>lustratur Dei gloria,<br />
quod Dei bénéficia tarn publica erga totum ecclesiae<br />
corpus, quam prirata erga s<strong>in</strong>gulos, gratiarum actione<br />
omnes prosequimur. In hoc sensu nih<strong>il</strong> est coactum.<br />
Nam quod graece articulus <strong>in</strong>terpositus disiungere<br />
videtur ista duo, ex multis personis, et donum <strong>in</strong><br />
me collatum, id nih<strong>il</strong> habet firmitud<strong>in</strong>is, quum saepe<br />
reperiatur <strong>in</strong>ter cohaerentia <strong>in</strong>terpositus. Hie vero<br />
commode <strong>in</strong>terponitur loco <strong>ad</strong>versativae particulae:<br />
nam etsi ex multis personis erat profectum, Paulo<br />
tarnen erat peculiare. Porro Sià iroXXöv <strong>in</strong> neutro<br />
genere accipere (quod faciunt quidam) contextui<br />
répugnât. Quaeri tarnen potest cur ex multis personis<br />
dixerit potius quam ex multis hom<strong>in</strong>ibus: et<br />
quid sibi velit hie vocabulum personae. Respondeo,<br />
per<strong>in</strong>de esse ac si dixisset, multorum respectu. Sic<br />
enim gratia Paulo conferebatur, ut ea multis daretur.<br />
Ergo quum Deus rationem haberet multorum, ideo<br />
multas personas <strong>in</strong> causa esse dioit. Quod quidam<br />
graeci codices habent ôrcèp ôjifijv pro vobis, etsi a<br />
Pauli mente et verborum contextu remotius videtur:<br />
commode tarnen potest exponi, hoc modo, ubi pro mea<br />
salute vos Beus exaudierit, et quidem <strong>in</strong> salutem<br />
vestram, agentur vestro nom<strong>in</strong>e gratiae a phtribus.<br />
12. Nam gloriatio nostra haec est: testimonium<br />
conscientiae nostrae : quod <strong>in</strong> simplicitate et puritate<br />
Bei, non <strong>in</strong> sapientia carnali, sed <strong>in</strong> gratia Bei<br />
versati sumus <strong>in</strong> mundo: àbundantius autem erga vos.<br />
13. 'Non enim alia scribimus vobis quam quae recognoscitis,<br />
vel etiam agnoscitis. Spero autem quod<br />
usque <strong>in</strong> fvnem agnoscetis: 14. Quem<strong>ad</strong>modum et<br />
agnovistis nos ex parte. Siquidem gloriatio vestra<br />
sumus: sicuti et vos nostra <strong>in</strong> die Bom<strong>in</strong>i Iesu.<br />
12. Nam gloriatio. Causam ponit cur omnibus<br />
commendata esse deberet salus sua, quod simpliciter
Change language