commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
233 CAPUT IT. 234<br />
<strong>ad</strong>modum angelorum opera nobis gratias suas distribua<br />
Deus : ita etiam diy<strong>in</strong>itus excitantur pii dootores,<br />
qui bonum omnium longe excellentissimum nobis<br />
<strong>ad</strong>m<strong>in</strong>istrent, doctr<strong>in</strong>am sc<strong>il</strong>icet aeternae salutis.<br />
Ergo non immerito angelis comparantur, per quorum<br />
manus talem thesaurum Deus nobis dispensât.<br />
De<strong>in</strong>de vere nuntii Dei sunt, quorum ore Deus<br />
nobiscum loquitur. Atque haec ratio apud Malachiam<br />
habetur cap. 2, 7. Altius <strong>ad</strong>huc transscendit, <strong>ad</strong>dendo<br />
tanquam Christum Iesum. 'Nam et Dom<strong>in</strong>us<br />
ipse non aliter m<strong>in</strong>istros suos haberi praecipit ac<br />
se Ipsum. Qui vos audit, me audit : qui vos spernit,<br />
me spernit. Nee mirum: legatione enim pro ipso<br />
funguntur. Itaque personam eius sust<strong>in</strong>ent, cuius<br />
vices agunt. Talibus elogiis commendatur nobis<br />
evangelii maiestas: et m<strong>in</strong>isterium <strong>il</strong>lius ornatur.<br />
Quod si secundum Christi mandatum ita honorandi<br />
sunt m<strong>in</strong>i8tri, certum est, eorum contemptum ex<br />
diaboli <strong>in</strong>stigatione esse. Et certe contemni nequeunt<br />
quamdiu verbum habetur <strong>in</strong> pretio. Caeterum<br />
frustra hoc praetextu superbiunt papistae: nam<br />
quum s<strong>in</strong>t manifesti Christi hostes, quam ridiculum<br />
est arripere plumas servorum Christi, quibus sese<br />
venditent? Ergo qui volunt. pro angelis coli, officium<br />
faciant angelorum: qui <strong>in</strong>star Christi audiri<br />
volunt, purum eius verbum fideliter nobis afferant.<br />
15. Ubi igitur beat<strong>il</strong>udo. Innuit tunc fuisse<br />
beatos, qui suae beatitud<strong>in</strong>is <strong>in</strong>strumentum tarn pio<br />
affectu amplectebantur: nunc miseros, qui spoliari<br />
se patiantur eius m<strong>in</strong>isterio, cui acceptum ferre debebant<br />
quidquid habebant Christi. Vult enim hac<br />
<strong>ad</strong>monitione ipsos pungere. Quid? an hoc totum<br />
erit perditum ? an nih<strong>il</strong> vobis profuerit, quod semel<br />
Christum agnovistis permeloquentem? An frustra<br />
per me fundati estis <strong>in</strong> fide? an nunc defectio gloriam<br />
vestrae obedientiae coram Deo delebit? Summa<br />
est, contemptu purae quam amplexi erant doctr<strong>in</strong>ae<br />
îdtro abiicere quam <strong>ad</strong>epti erant beatitud<strong>in</strong>em sibique<br />
accersere exitium quo misère pereant.<br />
Testimonium enim reddo. Non satis est exhiberi<br />
pastoribus reverentiam, nisi etiam amentur. Haec<br />
enim duo sunt necessaria. Quia alioqui suavis non<br />
erit doctr<strong>in</strong>ae gustus. Utrumque testatur fuisse <strong>in</strong><br />
Galatis. De reverentia prius dixit : nunc de<br />
amore. Est enim rari amoris <strong>in</strong>dicium, oculos<br />
eruere, si opus sit. Quia plus est quam vitam profundere.<br />
16. JErgone vera loquendo. Nunc <strong>ad</strong> se redit<br />
ac negat, sua culpa fuisse factum ut mutaver<strong>in</strong>t<br />
animos. Tametsi enim usu tritum est, ut Veritas<br />
odium pariât: non tarnen odiosa est, nisi malitia et<br />
pravitate eorum, qui earn non sust<strong>in</strong>ent audire. Se<br />
igitur ita purgat a culpa alienationis, ut eorum <strong>in</strong>gratitud<strong>in</strong>em<br />
oblique perstr<strong>in</strong>gat. Est tarnen simul<br />
arnica <strong>ad</strong>monitio, ne temere et s<strong>in</strong>e causa suum<br />
apostolum reiiciant, quern prius unice amarunt:<br />
quia dignum amore cognoverant. Quid enim magis<br />
<strong>in</strong>dignum quam veritatis odio ex amicis fieri <strong>in</strong>imicos<br />
? itaque non tarn exprobrandi causa hoc dixit,<br />
quam <strong>ad</strong>monendi, ut resipiscerent.<br />
17. Aemulardur vos. Tandem <strong>ad</strong> pseudoapostolos<br />
descendit, quos tacendo odiosiue désignât<br />
quam si nom<strong>in</strong>ibus exprimeret. Nam solemus suppresso<br />
nom<strong>in</strong>e de iis loqui, quos nom<strong>in</strong>are piget ac<br />
taedet. Admonet autem Galatas de praepostera<br />
<strong>il</strong>lorum ambitione: quia specie zeli falli poterant.<br />
Ac sim<strong>il</strong>itud<strong>in</strong>em a procis mutuatur, qui non caste<br />
puellas appetunt, nee honesto amore, sed ut <strong>ad</strong><br />
8uam libid<strong>in</strong>em abutantur. Quod vos appetunt vel<br />
ambiunt, ne id vobis imponat: faciunt enim non<br />
recto zelo, sed prava cupiditate acquirendi nom<strong>in</strong>is.<br />
Ea sanctae zelotypiae opponitur, cuius mem<strong>in</strong>it 2. Oor<strong>in</strong>thios<br />
cap. 11, 2.<br />
Imo excludere. Auget <strong>ad</strong>huc praeposteras ipsorum<br />
techna8 <strong>ad</strong>dita correctione. Non tantum vos captant,<br />
<strong>in</strong>quit: sed quia aliter potiri vobis nequeunt,<br />
dissidium accendere <strong>in</strong>ter nos conantur, ut quasi<br />
destituti vos Ulis dedatis. Vident enim, quamdiu<br />
<strong>in</strong>ter nos constabit pius consensus, sibi non fore<br />
locum. Hoc commune est artificium omnibus Satanae<br />
m<strong>in</strong>istris, alienare plebem a suo pastore, ut <strong>ad</strong> se<br />
postea alliciant: et quasi sublato aemulo vacuam<br />
possessionem occupent. Si quis attente prudenterque<br />
observet, videbit <strong>in</strong>de semper <strong>il</strong>los facere <strong>in</strong>itium.<br />
18. Bonum est aemulari. Incertum est, de sene<br />
loquatur, an de Galatis. Nam probos m<strong>in</strong>istros<br />
sancta zelotypia ardere decet, ut ecclesias' ret<strong>in</strong>eant<br />
<strong>in</strong> casta cum marito suo coniunctione. Ergo si de<br />
Paulo accipimus, talis erit sensus: Ego quidem me<br />
etiam aemulari vos confiteor, sed alio f<strong>in</strong>e et affectu..<br />
Idque facio absens non m<strong>in</strong>us quam praesens: quia<br />
fructum mihi proprium non quaero. Mihi tarnen<br />
magis placet referri <strong>ad</strong> Galatas: ac ne sic quidem<br />
erit unus sensus. Nam poterit exponi hoc modo,<br />
isti quidem vos a me alienare conantur, ut destituti<br />
<strong>ad</strong> ipsos migretis: vos autem, qui me praesentem<br />
amastis, pergite etiam absentem eodem amore prosequi.<br />
Verior op<strong>in</strong>io est, Paulum <strong>in</strong> verbi amphibologia<br />
lusisse. Nam quum aemulari posuisset pro<br />
ambire, nunc pro imitari vel eniti <strong>ad</strong> alterius virtutem<br />
aeeipit. Damnando enim praeposteram aemulationem,<br />
hortatur ut Galatae se <strong>in</strong> diverso aemulandi<br />
genere exorceant: idque etiam quum abest.<br />
19. F<strong>il</strong>ioli meié Hic molliore etiamnum appellationo<br />
utitur. Nam et plus est f<strong>il</strong>ii nomen quam<br />
fratris: et dim<strong>in</strong>utivum non <strong>ad</strong> contemptum, sed<br />
blandiendi causa usurpavit. Etsi <strong>in</strong>terim sub<strong>in</strong>dicat<br />
ipsorum tèneritud<strong>in</strong>em, qui iam debuerant <strong>ad</strong>olevisse.<br />
Est autem abrupta oratio, ut soient quae<br />
sunt maxime patheticae. Yehementia enim affectus<br />
médias voces abrumpit, dum non <strong>in</strong>venimus quod