commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...

221 CAPUT III. 222
remedium suspiret? Et sane nan tantum ad terrendas
et humiliandas conscientias valebant caeremoniae,
sed etiam erigendas in fidem venturi redemptoris.
In tota caeremoniarum pompa quidquid
oculis ingerebatur, id quasi notam Christi
impressam babebat. Denique nihil aliud erat tota
lez, quam multiplex exercitii genus, quo cultures
manu ducebantur ad Christum.
Ut ex fide. lam ademit legi perfectionem, quum
paedagogiae similem esse dixit. Perficeret autem
homines, si iustitiam illis conferret. Quid restât,
nisi ut subeat fides in eius vicem? subit autem,
dum propriae iuçtitiae inopes Christi iustitia
nos induit. Ita impletur illud: Esurientes satiari
bonis.
• 25. Adveniente autem fide. Quid sit adventus
fidei, iam dictum est: nempe clarior gratiae revelatio,
postquam velum templi scissum est. Quod
factum esse scimus Christi exhibitione. Itaque
sub regno Christi negat amplius esse pueritiam,
quae a paedagogo regenda sit: ideoque legem officio
suo esse defunctam: quae est altera applicatio
similitudini8. Nam haec duo probanda susceperat:
legem esse praeparationem ad Christum, et esse
temporalem. Sed hie rursum quaeritur an lex ita
sit abrogata, ut nihil ad nos pertineat. Respondeo,
legem, quatenus régula est bene vivendi, et fraenum
quo in timoré Domini retinemur, et stimulus ad
corrigendam pigritiam carnis nostrae: denique quatenus
utilis est ad docendum, corrigendum, redarguendum,
ut instituantur fidèles ad omne bonum
opus, hodie non minus valere quam olim, manereque
intactam. Quomodo igitur est abrogata? Iam
diximu8 Paulum considerare legem suis qualitatibus
vestitam. Sunt autem istae qualitates, quod
mercedem statuit operibus et poenam: hoc est, suis
cultoribus vitam promittit, maledicit omnes transgres8ores:
interea exigit summam perfectionem ab
homine et exquisitam obedientiam : nihil remittit, nihil
condonat, sed vocat ad calculum minima quaeque
errata: Christum et eius gratiam non palam ostendit,
sed procul indicat, idque sub caeremoniis, quasi
tegumentis, inclusum. Eiusmodi, inquàm, qualitates
abolitas esse docet Paulus, ut iam desierit Mosis
ministerium, quatenus differt externa specie a foedere
gratuito.
26. Nam omnes filii Dei j estis. Probat alia
ratione iniquum esse ac minime consentaneum, ut
lex perpertua Servitute astringat fidèles: quia scilicet
sunt filii Dei. Alioqui enim non ' su'fficeret
illud quod dixit, nos egressos esse ex pueritia, nisi
adderetur, nos conditione esse liberos: nam in servis
aetas nihil mutat. Libertatem inde probat, quod
8int filii Dei. Quomodo? per fidem in Christum:
nam quiounque in eum credunt, datur illis
haec praerogativa, ut sint filii Dei. Simul etiam
inde conficitur, fide nos liberari, quandp per ipsam
in adoptionem pervenimus.
27. Quicunque baptisati estis. Quo res maior
est ac sublimior, nos esse filios Dei, eo magis remota
est a sensu nostro difficiliusque persuadetur.
Itaque breviter admonet qualis nobis sit coniunotio,
vel potius unitas cum filio Dei: ne dubitemus, jd
quod habet proprium nobis communicari. Utitur
similitudine vestis, quum dicit, Galatas Christum
in du is se. Sed intelligit, Christo sic esse insitos,
ut coram Deo nomen ac personam Christi gérant,
ac in ipso magis quam in se ipsis censeantur. Trita
est ista vel metaphora, vel .similitudo sumpta a
vestibus: et de ea alibi dictum est. Caeterum videtur
infirma ratio, Christum induisse, quia sint
baptizati. Quantum enim abest quin baptismus
sit in omnibus efficax? Est etiam hoc absurdum,
quod ita alligaretur signo externo gratia spiritus
sancti. Ergo tarn perpétua scripturae doctrina,
quam experientia redargui posse videtur hoc dictum.
Respondeo, Paulum de sacramentis bifariam
solere loqui. Dum negotium est cum hypocritis,
qui nudis signis superbiunt, tum concionatur quam
inanis ac nihili res sit externum Signum: et in
praeposteram fiduciam fortiter invehitur. Quare?
non rcspicit Dei institutionem sed impiorum corruptelam.
Quum autem fidèles alloquitur, qui rite
utuntur signis, ilia tunc coniungit cum sua veritate,
quam figurant. Quare? neque enim fallacem
pompam ostentat in sacramentis, sed quae externa
caeremonia figurât, exhibet simul re ipsa. Hinc
fit ut Veritas secundum Dei institutum coniuncta
sit cum signis. Si quis hie quaerat, ergone fieri
potest hominum vitio, ut sacramentum non sit quod
figurât? Responsio eBt facilis: nihil sacramentis
derogari per impios quin suam naturam et virtutem
retineant: quamvis ipsi nullum sentiant effectuai.
Sacramenta enim bonis perinde ac malis Dei
gratiam offerunt, nee fallaciter promittunt spiritus
sancti gratiam: fidèles quod oblatum est, recipiunt.
Impii, respuendo, faciunt quidem ut sibi nihil
prosit quod erat oblatum: quin Deus sit fidelis, et
verax sacramenti significatio, facere nequeunt. Proinde
non immerito Paulus, dum fidèles alloquitur,
illos in baptismo Christum induisse dicit. Quemadmodum
ad Romanos cap. 6, 5 dicit nos insitos
esse in eius mortem, ut resurrectionis etiam simus
consortes. Hoc modo neque ad signum transfertur
quod proprium Dei est: et tarnen sacramentis vis
sua constat, ne pro inanibus et frigidis spectaculis
habeantur. Et admonemur quam scelerata sit hominum
ingratitudo dum salutaria Dei instituta suo
abusu non tantum inutilia sibi reddunt, sed etiam
convertunt in suam perniciem.
28. Non est Iudaeus. Sensus est, " nihil hie
valere personas: ideoque nihil interesse cuius quis-