commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
203 EPIST. PAULI AD GALATAS 204<br />
trare <strong>in</strong> conscientias, ut <strong>il</strong>lis Christus crucifixus<br />
sentiatur et sanguis eius st<strong>il</strong>let. Ubi tales ecclesia<br />
pictures habet, m<strong>in</strong>ime amplius <strong>in</strong>diget ligneis et<br />
lapideis, hoc est mortuis simulacris : m<strong>in</strong>ime picturas<br />
ullas requirit. Et certe tuno primum simulacris et<br />
picturis apertae fuerunt templorum fores apud Christianos,<br />
quum partim obmutuissent pastores, essentque<br />
mera idola: partim ita frigide et perfunctorie<br />
pro suggestu pauca verba facerent, ut penitus exst<strong>in</strong>cta<br />
esset vis et efficacia m<strong>in</strong>isterii.<br />
2. Hoc solum volo. Nunc de<strong>in</strong>tegro rationibus<br />
causam suam confirmât. Prima est ab <strong>il</strong>lorum expérimente<br />
Reducit enim <strong>il</strong>lis <strong>in</strong> memoriam qualia<br />
fuer<strong>in</strong>t exordia evangelii apud ipsos: spiritum receperant<br />
audito evangelio: ergo fidei, non legi debebant<br />
acceptum referre hoc bonum. Hoc eodem argumenta<br />
utitur Petrus, quum apud fratres excusat<br />
quod <strong>in</strong>circumci80s baptizaverit. Item, Paulus ipse<br />
et Barnabas <strong>in</strong> disceptatione quam Ierosolymis de<br />
hac re habebant. Constat igitur <strong>in</strong>gratos esse qui<br />
doctr<strong>in</strong>ae non acquiesçant, cuius beneficio acceperant<br />
spiritum sanctum. Quod <strong>il</strong>lis responsionem defert,<br />
non dubitationis, sed maioris fiduciae signum est.<br />
Eateri enim cogebantur verum id esse, propria experientia<br />
convicti. F i d e m hic metonymice appellat<br />
evangelium, quod alibi (Rom. 3, 7) vocat doctr<strong>in</strong>am<br />
fidei: quia <strong>il</strong>lic nobis proponitur mera Dei gratia<br />
<strong>in</strong> Christo, s<strong>in</strong>e operum meritis. Spiritum hie<br />
pro gratia regenerationis, quae communis est omnium<br />
fidelium, accipio. Quamquam si quis malit accipere<br />
pro donis particularibus, quibus tunc Dom<strong>in</strong>us evangelii<br />
praedicationem ornabat, per me erit liberum.<br />
Si quis obiiciat, non omnibus datum hoc modo fuisse<br />
spiritum : respondeo, sufficere <strong>ad</strong> Pauli <strong>in</strong>tentionem,<br />
quod Galatae sciebant cum Pauli doctr<strong>in</strong>a apparaisse<br />
<strong>in</strong> ecclesia sua Spiritus sancti virtutem, et <strong>in</strong><br />
communem aedificationem gratiis Bpiritus varie fuisse<br />
donatos fidèles. Si rursum obiieiatur, gratias <strong>il</strong>las<br />
non fuisse certa signa <strong>ad</strong>optionis, ideo nih<strong>il</strong> valere<br />
<strong>ad</strong> praesentem causam: respondeo, satis esse quod<br />
Dom<strong>in</strong>us Pauli doctr<strong>in</strong>am visib<strong>il</strong>ibus spiritus sui<br />
donis confirmasset. Sed alteram <strong>il</strong>lud simplicius<br />
est, quod communi <strong>ad</strong>optionis beneficio <strong>in</strong>signiti<br />
fuerant, antequam isti impostores sua <strong>ad</strong>ditamenta<br />
<strong>in</strong>gérèrent. Ita etiam Ephes. 1, 13, loquitur: Audito<br />
evangelio Dei veraci obsignati estis spiritu, etc.<br />
3. Ita stulti estis ut. Hic etiam dubium est<br />
quid per spiritum, quid per car ne m <strong>in</strong>telligat.<br />
"Variant <strong>in</strong>terprètes. Mihi videtur allusisse Paulus<br />
<strong>ad</strong> id quod dixerat de spiritu : ac si dixisset : Quum<br />
evangelii doctr<strong>in</strong>a spiritum sanctum vobis attulerit:<br />
ergo exordium vestrum fuit spirituale. Nunc autem<br />
<strong>in</strong> deterius lapsi estis: quasi qui ex spiritu <strong>in</strong> carnem<br />
labuntur. Carnem ergo vel pro rebus externis posuit<br />
et c<strong>ad</strong>ucis, quales sunt caeremoniae, praesertim<br />
quum a Christo separantur, vel pro mortua et ca-<br />
duca doctr<strong>in</strong>a. Est autem absurdum ut praeolaris<br />
<strong>in</strong>itiis non respondeant progressus.<br />
4. Tanta passi estis. Aliud argumentum : quum<br />
tarn multa passi fuer<strong>in</strong>t evangelii nom<strong>in</strong>e, ut ne id<br />
totum nunc momento perdant. Imo per modum<br />
exprobrationis rogat an vel<strong>in</strong>t sibi periisse tot praeclara<br />
certam<strong>in</strong>a, quae pro fide sust<strong>in</strong>uerant. Nisi<br />
enim recta fides <strong>il</strong>lis tr<strong>ad</strong>ita fuisset a Paulo, temeritatis<br />
erat pro malae causae defensione quidquam<br />
pati. At vero experti fuerant Deum sibi <strong>ad</strong>esse <strong>in</strong><br />
persequutionibus. Onerat igitur <strong>in</strong>vidia pseudoapostolos,<br />
qui Galatas tam pretiosis ornamentis spoliabant.<br />
Caeterum temperandae acerbitatis causa<br />
<strong>ad</strong>ditur correctio, si tarnen frustra: qua ipsorum<br />
animos erigit: ut meliore spe concepta <strong>ad</strong> resipiscentiam<br />
<strong>ad</strong>spirent. Hic enim omnium castigationum<br />
est f<strong>in</strong>is, non praecipitare <strong>in</strong> desperationem hom<strong>in</strong>es,<br />
sed <strong>in</strong> melius animare.<br />
5. Qui ergo subm<strong>in</strong>istrat. Iam non de gratia<br />
regenerationis, sed de aliis donis spiritus loquitur.<br />
Esse enim diversum argumentum a superiore, ordo<br />
ipse demonstrat: quia aliud argumentum <strong>in</strong>terposuit.<br />
Admonet igitur, omnes spiritus sancti dotes quibus<br />
excellebant, esse evangelii fructus, et quidem ore<br />
suo apud eos praedicati. Ergo <strong>il</strong>lis se spoliabant,<br />
quum relicto evangelio, <strong>in</strong> aliud doctr<strong>in</strong>ae genus<br />
transvolarent. Rursus quanti aestimabant dona <strong>il</strong>la,<br />
curare etiam debebant, ut mordicus ret<strong>in</strong>erent evangelium,<br />
eiusmodi donis <strong>ad</strong>iungit virtutes, hoc est<br />
miraoula.<br />
6. Quem<strong>ad</strong>modum Abraham credidit Deo, et imputatum<br />
est Uli <strong>in</strong> iustitiam. 7. Cognoscite ergo quod<br />
qui ex fide sunt, ii sunt f<strong>il</strong>ii Abrahae. 8. Scriptum<br />
autem, quia praevidebat quod ex fide iustificet Deus<br />
gentes, ante evangelizavit Abrahae, In te benedicentur<br />
omnes gentes. 9. Itaque qui ex fide sunt, benedicuntur<br />
cum fideli Abraham.<br />
Postquam eos rebus ipsis convicit et experientia,<br />
nunc <strong>ad</strong> scripturae testimonia descendit. Primo<br />
Abrahae exemplum <strong>ad</strong>ducit. Tametsi autem non<br />
semper <strong>ad</strong>eo firma sunt argumenta ab exemplis, hoc<br />
tarnen validissimum est: quia neque <strong>in</strong> re neque <strong>in</strong><br />
persona quidquam est discrim<strong>in</strong>is. Nam neque plures<br />
sunt <strong>ad</strong>itus <strong>ad</strong> iustitiam: et ideo pater omnium<br />
fidelium Abraham vocatur, quia commune est omnium<br />
exemplar. Imo <strong>in</strong> eius persona nobis prae-<br />
' scripta est universalis régula obt<strong>in</strong>endae iustitiae.<br />
6. Quem<strong>ad</strong>modum. Subaudienda est <strong>ad</strong>versativa<br />
particula; qu<strong>in</strong> potius: nam quum <strong>in</strong>terrogasset,<br />
voluit subito praecidere ansam dubitationi. Vel certe<br />
vox quem<strong>ad</strong>modum <strong>ad</strong> proximum duntaxat rafertur:<br />
nempe quod ex auditu fidei haberent subm<strong>in</strong>istrationem<br />
spiritus et virtutum. Ac si diceret, lucere<br />
<strong>in</strong> gratia ipsis cottata simUitud<strong>in</strong>em cum Abraham.
Change language