commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...

193 CAPUT IL 194
et alii. Quod quum ita sit, minime dubitandum
est, serium fuisse Paulo certamen. De doctrina
optime consentiebant : sed quia non habito doctrinae
respectu nimis serviliter Iudaeis obsequebatur Petrus,
ideo claudications arguitur. Sunt qui alio
praetextu Petrum excusent: quia magis sollicitus
esse debuerit de salute Iudaeorum, circumcisionis
scilicet apostolus: et tarnen simul concédant, Pallium
quoque recte fecisse suscipiendo causam gentium.
Sed stultum est defendere quod spiritus
sanctus per os Pauli damnavit. Neque vero hie
agebatur hominum negotium: sed venerat in discrimen
evangelii puritas, ne iudaico fermento inquinaretur.
Coram omnibus. Hoc exemplo admonemur,
palam castigandos esse, qui publico malo peccarunt:
quatenus interest ecclesiae. Finis enim est, ne, si
impunitum relinquatur eiusmodi delictum, exemplo
noceat. Atque id Paulus nominatim servandum in
presbyter is alibi (1 Tim. 5, 20) docet, quatenus scilicet
ob personam, quam sustinent, exemplo suo gravius
nocent. Praesertim vero utile fuit bonam causam,
quae ad omnes spectabat, ingenue coram populo defendi,
quo melius testatum faceret Paulus, se lucem minime
refugere.
Si tu, quum sis Iudaeus. Oratio Pauli ad Petrum
duobus constat membris. Priore expostulat
quod iniquus sit erga gentes, quia eas ad servandam
legem adigat, a qua solutus ipse esse velit. Nam
praeterquam quod servare quisque legem debet,
quam aliis praescribit: in hoc etiamnum gravius
peccabat, quod gentes ad Iudaismuin cogeret, ipse
Iudaeus libertatem sibi permitteret. Iudaeis enim,
non gentibus data lex est. Utitur itaque argumenta
a minori ad maius. Porro haec erat satis dura et
violenta coactio, quod gentibus communionem renuntiabat,
nisi vellent iugum legis recipere: quae
erat iniusta conditio. Ac tota quidem vis reprehensionis
consistit in hoc verbo: quod a Chrysostomo
et Hieronymo non fuit animadversum. Liber enim
erat caeremoniarum usus in aediûcationem: modo
non spoliarentur fidèles sua libertate, nee illis nécessitas
imponeretur, a qua eos eximit evangelium.
15. Nos natura Iudaei. Scio quibusdam videri
anthypophoram : quasi anticipet Paulus in persona
adversae partis quod obiicere poterat: nempe plus
privilegii (ut vulgo loqüuntur) habere Iudaeos. Non
quod a lege immunitatem iactarent. Fuisset enim
plus quam absurdum, ipsos id iaetare quibus lex
erat lata : sed quia deberent certis insignibus distingui
a gentibus. Id ergo neque reiicio in totum,
neque tarnen prorsus, ut mox patebit, recipio. Alii
hoc quidem in persona Pauli dictum aocipiunt, sed
hoc sensu : Si Iudaeis onus legis imponeres, magis
esset rationi consentaneum : est enim illis hereditaria.
Y er urn neque haec exppsitio convenit. Est
Cahmi opera. Vol. L.
ergo potius secunda pars orationis, quae ab ocoupatione
incipit. Nam quum esset discrimen inter
Iudaeos et gentes, quod hae profanae erant et impurae,
illi autem sancti, quatenus Deus ipsos in
populum cooptaverat: poterant de hac praerogativa
contendere Iudaei. Sed prudenter ocoupando, Paulus
in contrarium retorquet. Nam quum Iudaei
ipsi cum tota sua dignitate coacti fuissent confugere
ad Christi fidem: quanto magis oportebat gentes
fide salutem consequi? Mens ergo Pauli est, nos,
qui videmur aliis praestare, qui benefioio foederis
semper fuimus propinqui Deo: tarnen nullam salutis
adipiscendae rationem invenimus quam credendo
in Christum: cur ergo aliam praescriberemus gentibus?
Nam si necessaria esset lex, vel prodesset
suis cultoribus ad salutem: nobis maxime prodesset,
quibus data fuit. Quod si nos ea relicta, concessimus
ad Christum, multo minus gentes urgendae
sunt ut illam suscipiant. Nomen peccatoris hie,
ut alibi saepe, profanum significat, vel perditum et
alienatum a Deo. Tales erant gentiles, qui nihil
communicationis cum Deo habebant. Iudaei autem
adoptione filii Dei erant : ideoque segregati in sanctitatem.
Quod dicit natura, non intelligit naturaliter
esse immunes a corruptela humani generis :
nam David, qui ex progenie Abrahae descenderat,
confitetur se ex impuro semine esse genitum (Psal.
51, 7). Sed corruptioni naturae, cui obnoxii erant,
superveniebat remedium gratiae quo sanctificabantur.
Quia autem promissio haereditariam benedictionem
faciebat: ideo naturale vocatur hoc bonum. Sic ad
Romanos (11, 16) dicit, ex radice sancta esse progenitos.
Ergo quum dicit: nos natura Iudaei, perinde
valet ac si diceret: Nos sancti nascimur, non
proprio quidem merito, sed quia sumus a Deo electi
in populum. Nos ergo, qui natura eramus Iudaei,
quid fecimus ? credidimus in Christum. Quis finis
credendi? ut fide Christi iustificaremur. Qua de
causa? Quoniam convicti eramus, non posse homines
consequi iustitiam ex operibus legis. A natura
igitur et effectu fidei ratiocinatur, Iudaeos lege minime
iustificari. Quemadmodum enim propriam
operum iustitiam volentes stabilire, iustitiae Dei
non sunt subiecti: ita e converso qui in Christum
credunt, peccatores se esse confitentur et operum
iustitiae renuntiant. Hie iam versatur in praecipua
quaestione: imo in hac una propositione tota fere
controversiae summa inclusa est: quo diligentius in
praesentis loci discussionem insistere convenit. Primo
notandum istud, petendam iustitiam ex fide
Christi, quia operibus iustificari non possumus. Iam
quaeritur quid per opera legis intelligat. Papistae
ab Origene et Hieronymo decepti tantum de umbris
litem esse opinantur: imo secure definiunt. Ideo
semper opera legis interpretantur caeremonias : quasi
Paulus de gratuita iustitia, quae nobis a Christo
13