commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
185 CAPUT II. 186<br />
5. Quibus ne <strong>ad</strong> horam quidem. Haec constantia<br />
sig<strong>il</strong>lum fait paul<strong>in</strong>ae doctr<strong>in</strong>ae. Nam quum ei<br />
<strong>in</strong>starent falsi fratres, qui nih<strong>il</strong> aliud cupiebant<br />
quam ipsum crim<strong>in</strong>ari, et ipse <strong>in</strong>trépide staret, <strong>in</strong><br />
posterum omnem dubitationem tollebat. Neque enim<br />
<strong>in</strong>simulari iam potest, quod apostolus fefellerit.<br />
Negat igitur se vel <strong>ad</strong> momentum <strong>il</strong>lis cessisse per<br />
subiectionem : hoc est, <strong>in</strong> modum subiectionis : ita<br />
ut esset opus <strong>il</strong>lud quasi documentum oppressae<br />
libertatis: alioqui mansuetud<strong>in</strong>e et tolerantia semper<br />
<strong>ad</strong> vitae usque ftnem omnibus cedere paratus fuit.<br />
Vt Veritas evangelii. Non erat periculum ne<br />
libertate sua Paulus spoliaretur, etiam aliis se subiiciendo:<br />
sed aliis nocuisset exemplum. Prudenter<br />
ergo consideravit quid expediret. Ita videmus et<br />
quatenus vitanda s<strong>in</strong>t scandala, et quid semper <strong>in</strong><br />
rebus mediis sit spectandum, nempe aedificatio.<br />
Summa est, nos fratrum esse servos: sed <strong>in</strong> hunc<br />
f<strong>in</strong>em, ut simul omnes serviamus Dom<strong>in</strong>o, et conscientiis<br />
salva maneat sua libertas. Nam quia volebant<br />
falsi fratres <strong>in</strong> Servituten) <strong>ad</strong>igere pios, non<br />
fuit <strong>il</strong>lis mos gerendus. Yeritas evangelii accipienda<br />
pro genu<strong>in</strong>a eius puritate: vel quod idem est, pro<br />
pura et <strong>in</strong>tégra eius dootr<strong>in</strong>a. Neque enim penitus<br />
evangelium abolebant pseudoapostoli, sed <strong>ad</strong>ulterabant<br />
suis commentis: ita ut iam actum esse <strong>in</strong>ciperet<br />
et larvatum. Quale semper est ubi vel paululum<br />
a Christi simplicitate deflectimus. Qua igitur<br />
fronte verum se evangelium habere iactabunt papistae?<br />
quod non tantum multis figmentis est corruptum:<br />
sed multis impiis dogmatibus plus quam<br />
<strong>ad</strong>ulteratum? Mem<strong>in</strong>erimus ergo non satis esse<br />
6. Ab iis qui videbantur. Nondum contentus<br />
est Paulus, nisi etiam sciant Galatae, nih<strong>il</strong> eum didicisse<br />
a Petro et apoBtolis. H<strong>in</strong>c superbiae sanctum<br />
virum accusant Porphyrius et Iulianus, quia<br />
tantum sibi arroget, ut nih<strong>il</strong> ab aliis discere sust<strong>in</strong>eat:<br />
quia doctorem se nullo magistro vel <strong>ad</strong>iutore<br />
factum iactet : quia tantopere laboret ne quo videatur<br />
<strong>in</strong>ferior. Yerum quisquis reputabit quam necessaria<br />
fuerit haec iactantia, sanctam et summa laude dignam<br />
fuisse agnoscet. Nam si hoc dedisset <strong>ad</strong>versariis,<br />
sub apostolis se profeoisse, duabus eos armasset<br />
calumniis. Siquidem prot<strong>in</strong>us dixissent: Tandem<br />
aliquid profecisti ut corrigeres quod ante<br />
peccaveras, et pedem a temerario progressu referres.<br />
Ita primo suspecta fuisset tota superioris temporis<br />
doctr<strong>in</strong>a et diruta aedificatio. De<strong>in</strong>de <strong>in</strong> posterum<br />
quoque m<strong>in</strong>us habuisset autoritatis: quia habitus<br />
fuisset pro vulgari discipulo. Videmus ergo ut non<br />
tarn sua causa, quam asserendae doctr<strong>in</strong>ae necessitate<br />
<strong>in</strong> hanc sanctam gloriationem efferatur. Hie<br />
non est certamen ambitionis, quia nequaquam de<br />
pefsonis agitur : sed non vult Paulus ullius hom<strong>in</strong>is<br />
magnitud<strong>in</strong>e obscurari suum apostolatum, cui <strong>ad</strong>iuncta<br />
erat doctr<strong>in</strong>ae autoritas. Quod si <strong>ad</strong> canes<br />
<strong>il</strong>los compescendos non sufficit, eorum tarnen latratum<br />
abunde réfutât;<br />
Quales aliquando fuer<strong>in</strong>t. Haec seorsum legenda<br />
sunt. Nam ut scirent <strong>ad</strong>versarii ipsum non morari<br />
hom<strong>in</strong>um existimationem, parenthes<strong>in</strong> istam <strong>in</strong>terposuit.<br />
Caeterum varie exponunt hunc locum. Ambrosius<br />
putat obiter perstr<strong>in</strong>gi eorum stultitiam qui<br />
tenere nomen evangelii et qualemcunque summam, Paulo obiiciebant apostolus <strong>ad</strong> eum deprimendum.<br />
nisi solida etiam puritas maneat <strong>il</strong>libata. Ubi sunt, Ac si diceret: Quasi vero mihi non liceat excipere,<br />
qui fucatis moderationibus conc<strong>il</strong>iare nos papistis pauperculos fuisse idiotas, qui nih<strong>il</strong> tenerent prae<br />
volunt? quasi fas sit ex religionis doctr<strong>in</strong>a, sicuti ter artem piscandi : me vero sub Gamaliele magistro<br />
ex pecunia vel praediis, aliquid decidere. Yidemus liberaliter a puero fuisse eruditum. Sed id totum<br />
quantum ab hoc genere transactionis abhorruerit omitto: quia scio apud Deum nih<strong>il</strong>i esse personas.<br />
Paulus, qui negat verum esse evangelium, nisi Chrysostomus et Hieronymus durius accipiunt: quasi<br />
purum.<br />
oblique m<strong>in</strong>etur etiam primis apostolis, <strong>in</strong> hunc sensum<br />
: qualescunque s<strong>in</strong>t, non effugient Dei iudicium,<br />
6. Ab iis autem, qui videbantur aliquid esse (gua-<br />
si décl<strong>in</strong>ent ab officio: non liberabit eos vel officii<br />
les aliquando fuer<strong>in</strong>t, nih<strong>il</strong> mea refert: personam<br />
dignitas, vel hom<strong>in</strong>um existimatio. Mihi haec ex-<br />
hom<strong>in</strong>is Deus non accipit) — nam mihi qui videbantur<br />
positio simplicior videtur et magis consentanea menti<br />
esse <strong>in</strong> pretio nih<strong>il</strong> contulerunt: 7. imo contra, quum<br />
Paul<strong>in</strong>ae, ut concédât primos quidem ord<strong>in</strong>e tempo<br />
vidissent mihi concreditum fuisse evangelium praepuris<br />
fuisse: sed id sibi obesse neget quom<strong>in</strong>us gratii,<br />
quèm<strong>ad</strong>modum Petro cvrcumcisionis 8. (nam qui<br />
dum nunc suum pariter teneat. Non dicit sibi nih<strong>il</strong><br />
efficax fuit <strong>in</strong> Petro <strong>ad</strong> apostolatum circumcisionis,<br />
esse curae quales s<strong>in</strong>t. <strong>in</strong> praesentia, sed de praete-<br />
efficax fuit et <strong>in</strong> me erga gentes), 9. quumque cogrito<br />
tempore loquitur, quo iam erant apostoli, ipse<br />
novissent gratiam mihi datam Iacobus et Cephas et<br />
alienus a Christi fide. In summa, non vult ex tem<br />
Iohannes, qui videbantur columnae esse, dextras dedepore<br />
praeterito aestimationem fieri: nee proverbium<br />
runt mihi ac Barnabae societatis, ut nos <strong>in</strong>ter gentes,<br />
<strong>il</strong>lud valere <strong>in</strong> hac causa, ut qui tempore prior est,<br />
ipsi vero <strong>in</strong> circumcisionem apostolatu fungeremur:<br />
potior sit iure.<br />
10. tantum ut pauperum memores essemus. In quo Personam hom<strong>in</strong>is. Praeter expositiones, quas<br />
et d<strong>il</strong>igens fui, ut hoc ipsum facerem.<br />
iam <strong>ad</strong>duxi, haec quoque tertia habet aliquid colons,<br />
quod <strong>in</strong> mundi politia locum habent personae: