commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...

181 CAPUT II. 182
est tan ta eum contentions insistera. Ante enim
vidimus quid machinarentur impostores nomen et
honorem apostoli illi detrahendo. Caeterum notandae
sunt nobis formulae iurandi, quas sancti usurpant:
ut intelligamus iuramento nihil aliud agi,
nisi ut fidem ac veritatem dictorum factorumque
nostrorum ad Dei iudicium revocemus. Quam actionem
necesse est ut religio timorque Dei gubernet.
22. Eram facie ignotus. Videtur mihi hoc esse
additum, quo magis obtrectatorum suorum malevolentiam
et malignitatem amplificet. Nam si solus
auditus commovebat indaicas ecclesias, ut Deo darent
gloriam, quod ita magnifiée operatus esset in
Paulo: quam indignum est, eos quibus conspicuae
sunt ab effectu mirificae eius virtutes, non idem
agere? Si sola fama illis sufficiebat, cur isti conspectu
rerum non sunt contenti? Expugnasse
fidem dicitur, non quia sit per se expugnabilis
fides, sed quod earn in hominibus infirmis destruebat.
Praeterea conatus magis respicitur quam
effectus.
24. Glorificabant in me. Hoc luculentum Signum
erat, approbari ab omnibus Iudaeae ecclesiis
eius ministerium : et ita approbari, ut cum admiratione
et laude agnoscerent eximiam Dei virtutem.
Ita oblique perstringit malevolos, quod sua livore et
calumniis hoc tantum proficiant, ut obscurent Dei gloriam,
quam apostoli agnoverant et palam confessi
erant in Pauli apostolatu fulgere. Interim tarnen
nobis obiter hic praescribitur régula, qualiter debeamus
sanctos Domini suspicere. Nam quae nostra
est vel pravitas, vel ingratitudo, vel propensio
ad superstitionem : quos Dei donis ornatos conspicimus,
illos deorum instar colimus, immemores a
quibus acceperint. Itaque admonemur hoc loco, potius
in autorem oculos coniicere, ut illi adscribamus
quod suum est. Et simul docemur, quod Paulus
ex hoste factus erat minister, materiam fuisse laudandi
Dei.
CAPUT II.
1. Deinde post annos quatuordecim adscendi rursus
Ierosolymam una cum Barnaba, assumpto simul
et Tito. 2. Adscendi autem secundum revelationem
et contuli cum illis evangelium, quod praedico inter
gentes. Privatim vero cum iis qui in pretio erant,
ne quo modo in vanum currerem, aut cucurrissem.
3. Sed neque Titus, qui mecum erat, quum esset Graecus,
compulsus fuît circumcidi, 4. propter subingressos
falsos fratres, qui subintroierant ad explorandum
Ubertatem nostram, quam habemus in Christo Iesu:
quo nos in servitutem adigerent. 5. Quibus ne ad
horam quvdem cessvmus per subiectionem, ut Veritas
evangelii maneret apud vos.
1. Post annos quatuordecim. Vix possit quisquam
pro certo asserere, illamne profectionem intelligat,
cuius meminit Lucas Actorum cap. 15, 2.
Imo potius in contrariam partem nos ducit histöriae
contextus. Quater enim Paulum Ierosolymam
venis8e illic refertur. De primo adventu iam dictum
est. Secundus adventus fuit, quum eleemosynas
in graecis et asiaticis ecclesiis collectas pertulit
cum Barnaba: quemadmodum habetur in fine
duodecimi capitis. De quo ut potius intelligam praesentem
locum, plures rationes me movent : nam alioqui
necesse foret, ab alterutro falsum referri. Deinde
magis inclinât coniectura, Petrum Antiochiae fuisse
reprehensum: quo tempore illic morabatur Paulus.
Id autem erat antequam mitteretur Ierosolymam ab
ecclesiis, ad transigendam disceptationem de caeremoniis
ortam. Ad haec non est rationi consentaneum,
tali simulatione usurum fuisse Petrum, si
definita fuisset ilia controversia, publicatumque apostolorum
decretum. Hie autem Paulus scribit se
venisse Ierosolymam : et postea subiungit, correptam
fuisse abs se Petri simulationem : qua certe
nunquam usus fuisset, nisi in rebus dubiis. Praeterea
vix unquam attigisset iter illud susceptum communi
fidelium consensu, praeterita causa et exitu
tarn memorabili suppresso. Ac ne satis quidem
constat quo tempore scripta fuerit epistola: nisi
quod Glraeci missam Roma divinant, Latini Epheso.
Ego autem non tantum scriptam ante fuisse arbitrer,
quam Paulus Bomam vidisset: verum antequam
habita fuisset illa consultatio, et de caeremoniarum
usu pronuntiassent apostoli. Nam quum
adversarii falso praetexerent apostolorum nomen,
eoque maxime niterentur ad gravandum Paulum:
quantae negligentiae fuisset praetermittere deoretum
passim divulgatum apud omnes, quo illi confodiebantur?
Certe una haec vox illis os obstruebat:
Vos mihi apostolos obiieitis: atqui norunt omnes
quid iudicayerint : proinde impudentis mendacii vos
convictos teneo. Necessitatem servandae legis quasi
eorum mandato imponitis gentibus: atqui eorum
exstat rescriptum, quo conscientias inde libérant.
Hue accedit quod initio corripiebat Galatas, quod
tarn cito ab evangelio sibi tradito defecerant. Colligere
autem promptum est, ex quo addueti erant
ad evangelium, aliquantum interceasisse temporis,
antequam certamen illud de caeremoniis fuerit
motum. Porro quatuordecim annos aeeipio non ab
una profectione ad alteram: verum ut. supputatio
semper a Pauli conversione ineipiat. Ita undeeim
anni inter duos adscensus interfuerunt.
2. Adscendi autem secundum revelationem. Hie
iam non operibus tantum, sed divino etiam oraculo
apostolatum suum et doctrinam comprobat. Nam
quum iter illud Deus gubernaret, cuius causa erat
doctrinae eius confirmatio : iam non consensu homi-
12*