commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...

More documents

Recommendations

Info

177 CAPUT T. 178 temere tradere. Interea se discipulos summorum apostolorum iactabant, quorum interiores omnes sen- 8UB haberent compertos. Necesse igitur fuit Paulo, ut toti mundo suam doctrinam opponeret: hoc praesidio niti, sibi divinitus esse revelatam, non traditam in scbola ullius hominis. Alioqui nunquam exempta fuisset pseudoapostolorum calumniis. Si quis obiiciat, edoctum ab Anania fuisse: hic quoque facilis est solutio. Nihil enim obstat quominus et per se ilium oraculis Deus docuerit, et ornandi etiam ministerii causa hominis opera in eo docendo usus fuerit. Quemadmodum superius diximus, et immediate fuisse a Deo vocatum oraculo et hominum suffragiis solenniqne approbatione ordinatum. Haec inter se minime pugnant. 13. Audistis enim conversationem. To ta haec narratio vice probationis addita est. Commémorât enim se tota vita adeo abhorruisse ab evangelio, ut infestus esset illius hostis et nominis christian! vastator. Inde colligimus, divinam fuisse conversionem. Et quidem eos tanquam de re minime dubia testes appellat: ut quod dicturus est, sit extra controversial^ Aequales suos vocat contemporaneos: nam cum senioribus impropria esset comparatio. Paternas traditones non intelligit additamenta ilia, quibus corrupta fuerat lex Dei: sed ipsam Dei legem, in qua educatus a pueritia fuerat, et quam a parentibus et avis per man us acceperat. Ritibus ergo patriis quum vehementer addietus esset, non erat facile hinc dimoveri, nisi Dominus miraculo eum traxisset. 15. At postqpam placuit Deo, qui me segregaverat ab utero matris meae et vocavit per gratiam suam, 16. revelare filium suum mihi, ut praedicarem ipsum inter gentes, continuo non contuli cum came el sanguine. 17. Neque redii Ierosolymam ad eos, qui ante me fuerant apostoli: sed abii in Arabiam, ac denuo reversus sum Damascum. 18. Deinde post annos très redii Ierosolymam, ut vider em Petrum: et mansi apud ilium dies quindecim. 19. Alium autem ex apostolis non vidi quemquam, nisi Iacobum, fratrem Domini. 20. Porro quae scribo vobis, ecce coram Deo non mentior. 21. Deinde veni in regiones Syriae ac Ciliciae. 22. Eram autem facie ignotus ecclesiis Iudaeae, quae erant in Christo. 23. Sed tantum hie rumor apud Mos erat, qui persequebatur nos aliquando, nunc praedicat fidem, quam quondam expugnabat. 24. Et glorificabant in me Deum. 15. Postquam placuit Deo. Secundum membrum narrationis de mirifica eius conversione. Est autem hie facienda analysis, quod vocatus Dei gratia fuerit ad praedicandum Christum inter gentes: et quod statim a vocatione sua, non consultis apostolis, ad opus sibi iniunctum se absque ulla haesi- Calvini opera. Vol. L. tatione accinxerit, certus de consilio Dei. In con- 8tructione verborum dissentit Erasmus a vulgari interprète. Sic enim connectit: quum Deo visum eBt ut Christum inter gentes praedicarem, qui me ad hoc vocavit, ut eum per me revelaret. Sed vetus translatio melius, iudicio meo, congruit. Nam Christi primtfm revelatio ei oblata fuit: deinde mandata praedicatio. Yel si Erasmi translationem sequi lubet, ut Iv èfAoi per me significet: adhuc tarnen haec particula ut praedicarem addita est ad exprimèndum modum revelationis. Caeterum prima facie non ita firma Pauli argumentatio videri possit : nam utcunque ad christianismum conversus mox inconsultis apostolis praedicandi evangelii munus 8U8ceperit: non tarnen propterea sequitur, ipsum Christi revelatione fuisse ad id instructum. Verum pluribus rationibus nititur: quas omnes si in unum colligas, satis ad iustam argumentationem facient. Primum, se Dei gratia vocatum fuisse : deinde suum apostolatum fuisse approbatum a reliquis apostolis: et quae sequuntur. Meminerint ergo lectores, totam narrationem coniunctim legere : et tandem ex summa concludere, non ex singulis partibus. Qui me segregaverat. Segregatio haec Dei consilium fuit, quo Paulus destinabatur ad munus apostolicum, antequam se hominem natum esse sciret: sequuta est postea vocatio suo tempore, quüm Dominus voluntatem de illo suam manifestavit et iussit eum ad opus accingi. Caeterum non dubium est quin Deus ante mundum conditum, quid de unoquoque nostrum acturus esset, decreverit et arcano iudicio suas cuique partes assignaverit. Sed interdum seriptura solet ponere istos très gradus: aeternam Dei praedestinationem, designationem ab utero et vocationem, quae est effectus et complementum utriusque. Paulo aliter Ieremiae primo (v. 5) loquitur Dominus quam senent Pauli verba, eodem tamen sensu: Priusquam formarem te in utero, novi te: priusquam de utero exires, sanctificavi te: dedi te prophetam gentibus. Nondum enim genitum sanctificaverat etiam Paulum Deus ad officium apostoli, sicuti Ieremiam ad officium prophetae : sed dicitur rursus ab utero nos segregare, quia in hune finem ediinur in mundum, ut in nobis quod statuit, compleat. Yocatio autem usque ad suam opportunitatem differtur, ubi nos aptavit Deus ad munus quod iniungit exsequendum. Ergo sic potes resolvere Pauli verba: ubi Deo placuit filium suum per me revelare, qui me vocavit, quemadmodum ante segregaverat. Nam indicare voluit suam vocationem ab arcana Dei electione pendere: neque se ordinatum ideo fuisse apostolum, quia se propria industria ad subeundum tantum munus comparaverit: vel quia idoneum deprehenderit Deus, oui partes istas mandaret: sed quia antequam nasceretur, arcano Dei consilio destinât us fuerat. Nam ita cau- 12
179 EPIST. PAULI AD GALATAS 180 earn suae vocationis referre solet ad gratuitum Dei placitum: quod diligenter observandum est. Inde enim docemnr, non tantum quod electi et adoptati sumus ad vitam aeternam, deputandum esse Dei gratia: sed etiam quod opera nostra dignatur uti, quum simus alioqui prorsus inutiles: quod légitimant vocationem attribuit in qua nos exerceamus. Quid enim Paulus necdum natus dignum habebat tanto honore? sic ergo habendum, totum hoc divinae esse donationis, non marte nostro partum, quod ad regendam ipsius ecclesiam vocati sumus.' Porro quod nonnulli subtilius philosophantur in vocabulo segregationis, id abs re et intempestive faciunt. Neque enim segregare nos Deus dicitur, quia habitnm aliquem infundat quo ab aliis differamus: sed quum nos suo consilio désignât. Tametsi autem iam satis aperte tribuerat Dei gratiae suam vocationem, quum eius principium fecerat voluntariam illam segregationem ab utero: iterum tarnen nominatim exprimit, partim ut gratiae commendatio purget omnem iactantiae opinionem : partim ut suam in Deum gratitudinem testetur. Libenter enim solet hoc facere, etiam ubi nulla est cum pseudoapostolis disceptatio. 16. Bevelare filium. Si legas : revelare per me : hic erit finis apostolatus, Christum palam facere. Quomodo? praedicando ipsum inter gentes. Id quod illi vitio ducebant pseudoapostoli. Verum quum graece sit èv èpol, puto hebraicam phrasim esse, pro mihi: nam apud Hebraeos 2 saepe est supervacuum: quod satis constat peritis illius linguae. Sensus igitur erit, revelatum fuisse Paulo Christum, non ut solus frueretur eius cognitione ipsumque tacitus in sinu suo contineret: sed ut abs se cognitum praedicaret inter gentes. Continuo non contuli. Conferrecum carne et sanguine est adhibere carnem et sanguinem in consilium. Quod autem ad istarum vocum significationem attinet, simpliciter voluit exoludere omnia humana consilia. Nam generaliter universos mortales hie comprehendit, et quidquid prudentiae vel consilii habent, sicuti mox ex contextu patebit: imo apostolus nominatim désignât, idque eo consilio, ut immediata Dei vocatio clarius refulgeat. Sola ergo Dei autoritate fretus eaque contentus, se ad munus praedicationis accinxit. Neque redii Ierosolymam. Expositio est proximae sententiae et simul amplificatio : ac si diceret: Neminem mortalium autorem desideravi, atque adeo ne ipsos quidem apostolus. Falluntur ergo, qui negant apostolos comprehendi sub carne et sanguine, quia seorsum nunc eos nominet. Non enim aliquid novum aut diversum adiungit, sed tantum exponit clarius, quod erat obscure dictum. Neque contumeliosus est ad versus apostolos in eiusmodi appellatione : quia, ut ostenderet se non fuisse humanitus impulsum, ipsos quoque propter falsas nebulonum iaetantias Deo opponere necesse habuit. Ubi autem creatura cum Deo confertur, quamlibet humilibus atque abiectis titulis deprimatur, nulla fit ei iniuria. 17. Sed abii in Arabiam. Lucas triennium hoc in historia Actorum praeteriit: quemadmodum neque alia omnia enumerat. Ideo frigida est eorum calumnia, qui quaerunt hie aliquem colorem repugnantiae. Caeterum expendant pii lectores quam grave tentationis certamen Paulum statim a primo tyrocinio exceperit. Qui pridie honoris causa cum splendido comitatu missus fuerat Damascum, nunc profugus in aliéna terra oberrare cogitur: neque tarnen animo deficit. 18. Deinde post annos très. Tertio demum anno postquam apostoli munus exercuerat, conscendit le-. rosolymam: ergo non auspicatus est ab hominum vocatione. Et tarnen ne videretur habere separatas ab aliis rationes, ideoque fugere eorum conspectum: dicit se hoc consilio venisse, ut Petrum videret. Ergo tametsi eorum autoritatem non exspectaverat in suseipiendo munere, non tarnen illis invitis, sed consentientibus et approbantibus gradum apostolatus tenuit. Hoc est quod intendit, neque se unquam fuisse alienum a caeteris apostolis, et sibi etiamnum bene cum illis con venire. Breve tempus notât quod illic transegit, ut ostendat se non discendi causa venisse, sed mutuae duntaxat communicationis. Eodem spectat quod addit, se neminem alium vidisse: quia scilicet alio tendens iter iliac faciebat solum. 19. Nisi Iacobum. Quis hie fuerit Iacobus, videndum est. Consentiunt fere veteres unum ex discipulis fuisse cognomento Oblian et Iustum, qui ecclesiae Ierosolymitanae praefuerit. Quamquam alii Ioseph filium fuisse putant ex alia uxore : alii (quod verisimilius est) Christi ex matertera consobrinum: sed quum hie numeretur inter apostolos, illam opinionem non recipio. Neque enim valet excusatio Hieronymi, somen hoc interdum a duodecim ad alios transferri : quando * hie de summa dignitate agitur: et eundem paulo post habitum fuisse inter praecipuas columnas audiemus. Ergo mihi longe probabilius est, Alphaei esse filium, de quo loquitur. Beliquos per varias regiones tunc fuisse sparsos credibile est: non enim uno in loco desidebant otiosi. Quamquam autem narrât Lucas deductum ad apostolos fuisse a Barnaba: non tarnen de duodecim id accipiendum, sed de his duobus, qui soli tunc erant Ierosolymis. 20. Porro quae scriho vobis. Haec affirmatio ad totam narrationem extenditur. Demonstrat autem quam serio de hac causa Paulus contenderit, quod iusiurandum adhibet, quo uti fas . non est nisi, in causis gravibus magnique momenti. Neque mirum
Page 2:
GE Biblioth. pub. et univ. IUI Hill
Page 8:
IOANNIS CALVINI OPERA EXEGETICA ET
Page 12:
COMMENTARIUS IN EPISTOLAM POSTERIOR
Page 15 and 16:
7 ARGUMENTUM. 8 cupatione non solum
Page 17 and 18:
11 EPIST. PAULI AD OORINTHIOS II 12
Page 19 and 20:
15 EPIST. PAULI Al ante oculos fuis
Page 21 and 22:
19 EPIST. PAULI AD CORINTHIOS II 20
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
27 EPI8T. PAULI AD CORINTHIOS II 28
Page 27 and 28:
31 EPIBT. PAÏÏLI ÂX> C0EINTHI08
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
59 EPIST. PAULI AD OORINTHIOS II 60
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
€7 EPIST. PAULI AD COKINTHIOS II
Page 47 and 48:
71 EPIST. PAULI A CORINTHIOS II 72
Page 49 and 50: 75 EPIST. PAULI AD CORINTHIOS II 76
Page 51 and 52: 79 EPIST. PAULI A JD CORINTHIOS II
Page 55 and 56: 87 EPIST. PAULI A quanta esset mult
Page 61 and 62: 99 EPI8T. PAÜEI7AD CORINTHIOS-II 1
Page 63 and 64: 103 EPIST. PAULI A CORINTHIOS II 10
Page 65 and 66: 107 EPIST. PAULI AD OORINTHIOS II 1
Page 67 and 68: til EPI8T. PAULI AD CORINTHIOS II 1
Page 71 and 72: 119 EPI8T. PAULI AD OORINTHIOS II 1
Page 79 and 80: 135 EPI8T. PAULI AD CORINTHIOS II 1
Page 81 and 82: 9 139 EPI8T. PAULI A tantia Tel amb
Page 87 and 88: 151 EPI8T. PAULI AD CORINTHIOS II 1
Page 89 and 90: 155 EPIST. PAULI AD CORINTHIOS II C
Page 92 and 93: COMMENTARIES IN EPISTOLAM PAULI AD
Page 94 and 95: 165 ARGUMENTUM. 166 cibis mentionem
Page 96 and 97: 169 EPI8T. PAULI AD GALATAS CAPUT I
Page 98 and 99: 173 CAPUT I. 174 Tantum volui admon
Page 102 and 103: 181 CAPUT II. 182 est tan ta eum co
Page 104 and 105: 185 CAPUT II. 186 5. Quibus ne ad h
Page 106 and 107: 189 CAPUT II. 190 omnes fere incola
Page 108 and 109: 193 CAPUT IL 194 et alii. Quod quum
Page 110 and 111: 197 CAPUT IL 198 volet. Forro quida
Page 112 and 113: 201 CAPUT III. 202 bitores: si expi
Page 114 and 115: 205 CAPUT III. 206 Credidit Deo. Ho
Page 116 and 117: 209 CAPUT III. 210 ut adveniente al
Page 118 and 119: 213 CAPUT III. 214 auspiciis et sub
Page 120 and 121: 217 CAPUT III. 218 invocandum : ita
Page 122 and 123: 221 CAPUT III. 222 remedium suspire
Page 124 and 125: 225 CAPUT IV. 226 dere, in iis conv
Page 126 and 127: 229 CAPUT IV. 230 Omnia lingua conf
Page 128 and 129: 233 CAPUT IT. 234 admodum angelorum
Page 130 and 131: 237 CAPUT IV. 238 tatem, et verum e
Page 132 and 133: 241 CAPUT V. 242 rursus opponit car
Page 134 and 135: 245 CAPUT V. 246 et gratiae opponit
Page 136 and 137: 249 CAPUT V. 250 insanum esse homin
Page 138 and 139: 253 CAPUT Y. 254 dandum est ac seri
Page 140 and 141: 257 CAPUT VL 258 sertim in ecclesia
Page 142 and 143: 261 CAPUT VI. 262 pensatione, a qui
Page 144 and 145: 265 CAPUT VI. 266 faciunt omnia rom
Page 146: SERMONS SUR L'EPITRE AUX GALATES.
Page 149 and 150: 275 SERM< ONS 276 de ses graces et
Page 151 and 152:
279 SERMONS 280 qu'il faut quelle s
Page 153 and 154:
283 SER et des chiens muets, il est
Page 155 and 156:
287 SERMONS 288 GALATES. Chap. I v.
Page 157 and 158:
291 SERMONS 292 les macules de nos
Page 159 and 160:
295 SERMONS 296 qu'il nous a préve
Page 161 and 162:
299 SERMONS 300 Tais. Non pas que n
Page 163 and 164:
303 SERMONS 304 prononcé ce mot, i
Page 165 and 166:
307 SERMONS 308 fascheront au bout
Page 167 and 168:
311 SERMONS 312 qu'on les reiette,
Page 169 and 170:
315 SER IONS 316 il est dit au Psea
Page 171 and 172:
319 SERMONS 320 ayons tousiours ces
Page 173 and 174:
323 SERMONS 324 affection do le ser
Page 175 and 176:
327 SERMONS 328 Btré qu'un chacun
Page 177 and 178:
331 SERMONS 332 ils luy ont ravi to
Page 179 and 180:
335 SERMONS 336 ront, il est certai
Page 181 and 182:
339 SERMONS 340 GALATES. Chap. I v.
Page 183 and 184:
343 SERMONS 344 creature vinst au m
Page 185 and 186:
347 SERMONS 848 aiasi en mespris,
Page 187 and 188:
351 SERMONS 352 avoir paix avec tou
Page 189 and 190:
355 SERMONS 356 ne sçavent que c'e
Page 191 and 192:
359 SERMONS 360 nous estre attentif
Page 193 and 194:
363 SERMONS ' 364 adiouster foy, co
Page 195 and 196:
367 SESMONS 388 nostra Seigneur Ies
Page 197 and 198:
371 SERM< ONS 372 une trop grande f
Page 199 and 200:
375 SERMONS 376 premier lieu à Die
Page 201 and 202:
379 SERMONS 380 autres. C'est une s
Page 203 and 204:
383 SERMONS 384 et de tous les bien
Page 205 and 206:
387 SERMONS 388 à cela, les Apostr
Page 207 and 208:
391 SERMONS 392 Yoilà ce qui est m
Page 209 and 210:
395 SER: et puis la vérité de l'E
Page 211 and 212:
399 SERMONS 400 il pouvoit bien dir
Page 213 and 214:
403 SERMONS 404 c'est de modestie:
Page 215 and 216:
407 SERMONS 408 lever les cornes et
Page 217 and 218:
411 SERMONS 412 nances, voilà Dieu
Page 219 and 220:
415 SERMONS 416 Dieu son Père en s
Page 221 and 222:
419 ' SERMONS 420 Or sainct Paul mo
Page 223 and 224:
423 SERMONS 424 se mocque de ceux q
Page 225 and 226:
427 SERMONS 428 canailles qui ne fo
Page 227 and 228:
431 SERMONS 432 qu'ils n'avoyent ri
Page 229 and 230:
435 SERMONS 436 désespérez; La Lo
Page 231 and 232:
439 SERMONS 440 nous sommes tousiou
Page 233 and 234:
443 SERMONS 444 GALATES. Chap. II,
Page 235 and 236:
447 SERMONS 448 coeur: il nous faut
Page 237 and 238:
451 SERMONS 452 nos misères, ausqu
Page 239 and 240:
455 SERMONS 456 peschent pas que no
Page 241 and 242:
459 SERMONS 460 nostre Seigneur Ies
Page 243 and 244:
463 SERMONS 464 Voilà, en somme ce
Page 245 and 246:
467 SERMONS 468 faut prendre les si
Page 247 and 248:
471 SERMONS 472 tous les ombrages d
Page 249 and 250:
475 SERMONS 476 courte, cognoissant
Page 251 and 252:
479 SERMONS 480 que c'est d'estre C
Page 253 and 254:
483 SERMONS 484 GALATES. Chap. Ill
Page 255 and 256:
487 SERMONS 488 pas qu'un homme fac
Page 257 and 258:
491 SERMONS 492 ait rien à redire,
Page 259 and 260:
495 SERMONS 496 gémissions voyans
Page 261 and 262:
499 SERMONS 500 et qu'elle ne nous
Page 263 and 264:
503 SERMONS 504 comme il obtiendra
Page 265 and 266:
507 SERMONS 508 vable, et qui cuide
Page 267 and 268:
511 SERMONS 512 vestu nostre nature
Page 269 and 270:
515 SERMONS 516 variable. Or mainte
Page 271 and 272:
519 SERMONS 520 ne peut estre sans
Page 273 and 274:
523 SERMONS 524 fois nous y voulons
Page 275 and 276:
527 SERMONS 528 sommes faits partic
Page 277 and 278:
531 SERMONS 532 le monde: mais ce q
Page 279 and 280:
535 SERMONS 536 veincus au double d
Page 281 and 282:
539 SERMONS 540 le voilà encore pl
Page 283 and 284:
543 SERMONS 544 aurons tout le mond
Page 285 and 286:
547 SERMONS 548 grand iusques au pl
Page 287 and 288:
551 SERMONS 552 confits en toute co
Page 289 and 290:
555 SERMONS 556 qui sont les plus e
Page 291 and 292:
559 SER] que nous avons traitté, c
Page 293 and 294:
563 SERMONS 564 Toilà donc comme n
Page 295 and 296:
567 SERMONS 568 dit en l'autre pass
Page 297 and 298:
571 SERMONS 572 sacrifices, lavemen
Page 299 and 300:
575 SERMONS 576 nous voler devant l
Page 301 and 302:
579 SERMONS 580 mes en perdition qu
Page 303 and 304:
583 SERMONS 584 GALATES. Chap, IV,
Page 305 and 306:
587 SERMONS 588 par le moyen de nos
Page 307 and 308:
591 SERMONS 592 comme sainot Paul e
Page 309 and 310:
595 SERMONS 596 que cependant que n
Page 311 and 312:
599 SERMONS 600 biles que les Galat
Page 313 and 314:
603 SERMONS 604 sainct lean, là de
Page 315 and 316:
607 SERMONS 608 nous la discernions
Page 317 and 318:
611 SERMONS 612 arraché de son sie
Page 319 and 320:
615 SERMONS 616 nous es veille, au
Page 321 and 322:
619 SERMONS 620 vans sa parole, com
Page 323 and 324:
623 SERMONS 624 ceste grace de nous
Page 325 and 326:
627 SERMONS 628 ires. Or nous sçav
Page 327 and 328:
£31 SERMONS 632 Christ, qu'il les
Page 329 and 330:
635 SERMONS 636 est nay de la prome
Page 331 and 332:
639 SERMONS 640 fioyent tant en leu
Page 333 and 334:
643 SERMONS 644 sinon offenser. Die
Page 335 and 336:
€47 SERMONS 648 laisser ainsi esg
Page 337 and 338:
651 SERMONS 652 celuy-là persécut
Page 339 and 340:
655 SERMONS 656 que si nous estjpns
Page 341 and 342:
659 SERMONS 660 point défendues pa
Page 343 and 344:
663 SERMONS 664 Iesus Christ ne peu
Page 345 and 346:
667 SERMONS 668 ces hypocrites qui
Page 347 and 348:
671 SERMONS 672 telle sorte que le
Page 349 and 350:
675 SERMONS 676 valoir: mais c'est
Page 351 and 352:
J679 SERMONS 680 est quasi ordinair
Page 353 and 354:
683 SERMONS 684 soyent plaisantes
Page 355 and 356:
687 SERMONS 688 et nous exhorte de
Page 357 and 358:
691 SERMONS 692 nostre temps combie
Page 359:
695 SERMONS SUR L'BPITRB AUX GALATE
show all

commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?