06.04.2015 Views

Matematiikan perusteet taloustieteilijöille 1a - Oulun yliopiston ...

Matematiikan perusteet taloustieteilijöille 1a - Oulun yliopiston ...

Matematiikan perusteet taloustieteilijöille 1a - Oulun yliopiston ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Siis<br />

Tällöin<br />

lim<br />

x→a<br />

f(x) ∃ ⇔ lim f(x) = lim f(x).<br />

x→a− x→a +<br />

lim<br />

x→a<br />

f(x) = lim f(x) = lim f(x)<br />

x→a− x→a +<br />

{<br />

x 2 + 1, x < 0<br />

Esimerkki 13.3. Olkoon f(x) =<br />

. Millä parametrin a arvolla<br />

2 x+a − 1, x ≥ 0<br />

funktiolla f on raja-arvo kohdassa x = 0?<br />

Raja-arvon toinen tärkeä käyttökohde on tutkia funktion arvon kehittymistä,<br />

kun muuttujan x arvo kasvaa tai pienenee rajatta. Tällöin puhutaan raja-arvosta<br />

äärettömyydessä ja käytetään merkintöjä<br />

lim f(x) ja lim f(x).<br />

x→∞ x→−∞<br />

Raja-arvot äärettömyydessä:<br />

(x → ±∞)<br />

Tarkastellaan funktiota f(x) = 1 x .<br />

Kun x kasvaa rajatta, f(x) lähenee nollaa. Siis<br />

1<br />

lim f(x) = lim<br />

x→∞ x→∞ x = 0.<br />

Vastaavasti, kun x → −∞, niin f(x) → 0. Siis<br />

1<br />

lim<br />

x→−∞ x = 0.<br />

Epäoleelliset raja-arvot:<br />

(f(x) → ±∞)<br />

1<br />

Tarkastellaan raja-arvoa lim f(x) = lim<br />

x→0 x→0 x .<br />

Kun x → 0 + , niin f(x) → ∞ ja kun x → 0 − , niin f(x) → −∞.<br />

45

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!