Yannis Mouzakitis_Doctoral_Thesis.pdf - Nemertes - Πανεπιστήμιο ...

5.4
Σκοπός Σκοπός & & Στόχοι Στόχοι
Στόχοι
Συστηµική σκέψη στα βιοµηχανικά οικοσυστήµατα
‘a purpose is an end which can be pursued but never finally achieved (as
can an objective or goal). Goal is an end which an individual or a group of
individuals may seek to achieve or which may be attributed to a system.
Goal differs from purpose in that here is always a yes/no answer to the
question: has the goal been achieved? ’ Checkland (1981)
Ο άνθρωπος κατασκευάζει ή επινοεί ένσκοπα (purposive) συστήµατα,
δηλαδή συστήµατα τα οποία εξυπηρετούν κάποιο συγκεκριµένο σκοπό (de
Rosnay, 1975). Στην περίπτωση των βιοµηχανικών οικοσυστηµάτων, και όπως
προκύπτει από τους υφιστάµενους ορισµούς, σε µια όσο το δυνατό πιο απλή
διατύπωση, ο σκοπός (purpose) είναι ‘η ανάπτυξη συνεργασιών που θα
οδηγήσει σε ταυτόχρονη περιβαλλοντική, οικονοµική και κοινωνική ευηµερία για
όλους τους εµπλεκόµενους’. Στηριζόµενοι στην εύστοχη παρατήρηση του
Checkland που αναφέρεται στην αρχή της παραγράφου, δεν µπορούµε να
αποφανθούµε (τουλάχιστον µε πλήρη άρνηση ή κατάφαση) για το κατά πόσο η
ως άνω διατύπωση έχει γίνει πραγµατικότητα στην περίπτωση ενός
συγκεκριµένου οικοβιοµηχανικού συστήµατος. Η ‘αδυναµία’ αυτή, οδηγεί στον
καθορισµό συγκεκριµένων επιµέρους στόχων (goals) η επίτευξη των οποίων
φέρνει το σύστηµα όλο και πιο κοντά στην εξυπηρέτηση του αρχικού σκοπού. Η
εξέταση στο κατά πόσον οι υφιστάµενοι στόχοι έχουν επιτευχθεί οδηγεί στην
αξιολόγηση της απόδοσης του συστήµατος.
Με τον τρόπο αυτό, η θεµατολογία της παραγράφου µετατοπίζεται
πλέον από τη διατύπωση του σκοπού στο προσδιορισµό συγκεκριµένων στόχων.
Λειτουργώντας προς µια τέτοια κατεύθυνση, ένας τρόπος είναι η αποδόµηση
του σκοπού του συστήµατος σε επιµέρους ‘κοµµάτια’. Έτσι, στην περίπτωση
του βιοµηχανικού οικοσυστήµατος, ο επιµερισµός µπορεί να γίνει σε στόχους
περιβαλλοντικούς, οικονοµικούς και κοινωνικούς. Ο τριπλός αυτός διαχωρισµός
παραπέµπει ευθέως στις διαστάσεις της αειφόρου ανάπτυξης, αλλά και στις
υφιστάµενες δυσκολίες σχετικά µε την ανάπτυξη ενός αξιόπιστου και ευρέως
αποδεκτού συνόλου δεικτών απόδοσης, ιδίως όσον αφορά τη διάσταση τηςη
κοινωνίας (Rogers et al., 2006; Moran et al, 2008). Ακόµα και αν παραµερίσουµε
95