Untitled - Revista Pensamiento Penal
Untitled - Revista Pensamiento Penal Untitled - Revista Pensamiento Penal
262 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ negativas, nefastas, 212 penas inextinguibles e imposibilidad de recuperar el amor divino. 213 Pero hay más consecuencias. Será expulsado de la fe de Cristo o de la propia cristiandad, dicen algunos textos, 214 o separado del cuerpo y de la sangre del Señor, 215 de la comunión de Cristo 216 y de los santos, 217 sometido al juicio de Dios, 218 proclaman otros; extraño a la Iglesia y a qui a destris ejus erunt: Venite benedicti patris mei, possidete paratum vobis regnum a constitutione mundi”. 212 León I, núm. 47, 918, p. 79: “Quod et iurationem confirmo, ut hanc testum nostrum infringere ausus fuerit, recognoscat facies nostra in illa die ubi omnes debeant audire: Venite benedicti Patris mei, percipite regnum, et ibi recipiunt unusquisquie secundum opera eorum; stante et permanente huius scripture nostre textum in omni perpertuam firmitatem”. 213 Sahagún II, núm. 407, 1020, p. 54: “Et cum Iuda traditore inferat penas inextinguibiles et nunquam recuperetur ueniam”. 214 San Vicente Oviedo, núm. 29, 1015, p. 29: “Sitque separatus a totius Christianitatis fide”; Documentos, núm. 10, 1025, p. 16: “Siquis tamen, quod fieri non credimus, aliquis homo aut ex propinquis nostris, venerit ad irrumpendum hunc nostrum factum in primis siat excommunicatus et separatas a fide Christi et cum Iuda traditore habeas participium”; San Cugat II, núm. 681, 1075, p. 343: “Quod si ego donatrice, aut aliquis homo sexus utriusque, qui contra hanc donacione venero, aut venerit ad inrumpendum, nil valeat, sed primo ira Dei incurrat et extraneus a s. Dei ecclesia sit, et eiectus ad omni populo christiano”. 215 Diplomática astur, vol. I, núm. 20, 804, p. 106: “Excomunicatus sit a Corpore et Sanguine Domini nostri Iesu Christi”; Documentos, núm. 12, 1044, p. 21: “Qui vero istius facti nostri trasgressor extiterit, sit maledictus usque ad septimam generationem, et omnes maledictiones que continentur in sacris Scripturis veniant super eum, á corpore et sanguine Domini separetur, et cum Iuda proditore in inferno inferiori habeat penas, et quantum inde sacrilege abstulerit in quadruplum restituat Ecclesie et regie Maiestati”. 216 Diplomática astur, vol. I, núm. 24, 812, pp. 128 y 129: “Et hic esse priuatum Christi comuunione”; Diplomática astur, vol. II, núm. 143, 891, p. 186: “Et hic esse priua- priuatum Christi comunione et futuro iudicium nobiscum pro id suas asserit actione insuper copleat”; y núm. 145, 894, p. 196: “Et Christi communionem segregatus in futuro iudicio nobiscum pro id suas aserat actiones”. 217 Diplomática astur, vol. I, núm. 4, 745, p. 43: “Si quis anc seriem dotis uiolauerit sit anatema ad concilio, uidelicet sanctorum segregatus”. 218 Siresa, núm. 2, 850, p. 14: “Si quis autem vestrum illos inquietare voluerit per hanc memorialem nostram imprimis ira Dei incurrat super eum, et ab ecclesia sancta et a fide catholica sit segregatus, et cum dies ille magnus et manifestus et tremendus advenerit, reus stet ante tribunal Domini nostri Ihesu Christi”; San Juan de la Peña, núm. 51, 1030, p. 152: “Et condempnatus in iudicio Domini nostri Ihesu Christi, ut videntes metuant, audientes contremiscant, factores terreantur”.
ET CUM JUDA TRADITORE DOMINI: LENGUAJE BÍBLICO 263 la comunidad de los fieles, 219 separado del cuerpo de Cristo, 220 o que sea perpetuamente condenado y golpeado en presencia de Jesucristo y de los santos, 221 inversión de la idea clásica de la dicha suprema como contemplación de Dios, con lo que exclusivamente hallará refugio en la compañía de Judas y con él vagará por la vorágine infernal 222 o en el infierno inferior, donde más sepultados queden sus recuerdos y su memoria. Anatema y excomunión se acaban identificando. 223 Y se producen de forma 219 Diplomática astur, vol. II, núm. 136, 866, p. 166: “Quod qui fecerit, reus permaneant ab ecclesia catholica et extraneus sit a sancta communione amen”; núm. 142, 889, p. 179: “In primis sit Domino reus, et a sancta comunione et ceterorum christianorum sit extraneus et insuper cum Iuda Domini traditore abeat participium in perpetuum ad damnationem, et non fiet illis nec in finem communione percipienda”; núm. 157, 898, p. 238: “In primis sequestratus ad eclesia catholica et a conuentum christianorum sit extraneus a porcione corpus et sanguinis Domini in eterna damnacione cum Iuda traditorem abeat participium; et insuper dampna secularia adictus inferat partem eclesie sancte, tantum quantum eadem auferre uoluerit”; núm. 166, 902, p. 279: “In primis sit excommunicatus et extraneatus et separatus de Domini nostri Ihesu Christi”. 220 Diplomática astur, vol. I, núm. 11, 781, p. 79: “Segregatus a Corpus Christi sit”; y núm. 30, 822, p. 157: “Excomunicatus permanent a corporis Domini nostri Ihesu Christi, nec in fine comunicatio accipiat”. 221 Diplomática astur, vol. I, núm. 5, 747, p. 52: “Sit condemnatus et perpetuam ultionem percussus in conspectu Domini nostri Ihesu Christi, et Sanctorum eius”, y núm. 40, 832, p. 188: “Ipsoque anathematis maledictione percussus pereat in eternum”. 222 Diplomática astur, vol. I, núm. 2, 740, p. 35: “Iram Dei omnipotentis incurrat, et sit in inferni voragine demersus”. 223 Jaca, núm. 8, 1077, p. 51: “Et quicumque voluerit istam cartam quam fatio populatoribus Iacce pro crudelitate sua disrumpere, sit excomunicatus et anatematizatus et omnino separatus a toto Dei consorcio, si sit de meo genere vel de alio. Amen, amen, amen. Fiat, fiat, fiat”. El anatema tiene su origen en el Antiguo Testamento y alude inicialmente a las ofrendas religiosas que, sustraidas al uso profano, se reservaban para los dioses. La versión griega de la Biblia, esta voz pasa a designar la ofrenda a Dios de una persona o de una ciudad, que deben ser destruidas como en sacrificio sangriento. Tras el destierro babilónico, el anatema queda reducido a una confiscación de bienes con exclusión de la vida religiosa de la comunidad, de modo análogo a la excomunión. Ésta, presente también en la tradición judaica, comportaba el apartamiento temporal o definitivo de la vida religiosa y se justificaba por el carácter social de ciertas ofensas que no solamente atentaban contra Dios: conformaban peligros o atentados contra la propia esencia de la vida comunitaria, siendo profusamente empleado en el Nuevo Testamento por los apóstoles, erigiéndose en una de las penas canónicas de mayor gravedad por sus inmediatas consecuencias. Véase Bauer, J. B., Diccionario de teología bíblica, Barcelona, Herder, 1967, pp. 74-76. La primera referencia propiamente jurídica la hallamos en el Concilio de Elvira, siendo frecuentes las distinciones canónico-conciliares a lo largo de casi cinco siglos entre la excomunión —en tanto que exclusión del solo sacramento— y el anatema —que impli-
- Page 236 and 237: 212 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ es
- Page 238 and 239: 214 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ li
- Page 240 and 241: 216 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ lo
- Page 242 and 243: 218 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ ma
- Page 244 and 245: 220 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ te
- Page 246 and 247: 222 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ in
- Page 248 and 249: 224 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ po
- Page 250 and 251: 226 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ la
- Page 252 and 253: 228 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ cr
- Page 254 and 255: 230 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ ne
- Page 256 and 257: 232 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ ta
- Page 258 and 259: 234 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ no
- Page 260 and 261: 236 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ Co
- Page 262 and 263: 238 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ si
- Page 264 and 265: 240 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ Al
- Page 266 and 267: 242 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ re
- Page 268 and 269: 244 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ fr
- Page 270 and 271: 246 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ vo
- Page 272 and 273: 248 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ co
- Page 274 and 275: 250 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ es
- Page 276 and 277: 252 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ De
- Page 278 and 279: 254 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ te
- Page 280 and 281: 256 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ di
- Page 282 and 283: 258 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ co
- Page 284 and 285: 260 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ qu
- Page 288 and 289: 264 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ in
- Page 290 and 291: 266 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ ne
- Page 292 and 293: 268 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ Se
- Page 294 and 295: 270 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ po
- Page 296 and 297: 272 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ do
- Page 298 and 299: 274 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ di
- Page 300 and 301: 276 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ Co
- Page 302 and 303: 278 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ co
- Page 304 and 305: 280 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ in
- Page 306 and 307: 282 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ ut
- Page 308 and 309: 284 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ A
- Page 310 and 311: 286 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ sy
- Page 312 and 313: 288 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ ut
- Page 314 and 315: 290 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ ac
- Page 316 and 317: 292 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ El
- Page 318 and 319: 294 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ ex
- Page 320 and 321: 296 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ su
- Page 322 and 323: 298 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ ti
- Page 324 and 325: 300 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ pr
- Page 326 and 327: 302 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ in
- Page 328 and 329: 304 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ la
- Page 330 and 331: 306 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ Es
- Page 332 and 333: 308 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ Bu
- Page 334 and 335: 310 FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ El
262<br />
FAUSTINO MARTÍNEZ MARTÍNEZ<br />
negativas, nefastas, 212 penas inextinguibles e imposibilidad de recuperar<br />
el amor divino. 213<br />
Pero hay más consecuencias. Será expulsado de la fe de Cristo o de<br />
la propia cristiandad, dicen algunos textos, 214 o separado del cuerpo y<br />
de la sangre del Señor, 215 de la comunión de Cristo 216 y de los santos, 217<br />
sometido al juicio de Dios, 218 proclaman otros; extraño a la Iglesia y a<br />
qui a destris ejus erunt: Venite benedicti patris mei, possidete paratum vobis regnum a<br />
constitutione mundi”.<br />
212 León I, núm. 47, 918, p. 79: “Quod et iurationem confirmo, ut hanc testum nostrum<br />
infringere ausus fuerit, recognoscat facies nostra in illa die ubi omnes debeant audire:<br />
Venite benedicti Patris mei, percipite regnum, et ibi recipiunt unusquisquie secundum<br />
opera eorum; stante et permanente huius scripture nostre textum in omni perpertuam<br />
firmitatem”.<br />
213 Sahagún II, núm. 407, 1020, p. 54: “Et cum Iuda traditore inferat penas inextinguibiles<br />
et nunquam recuperetur ueniam”.<br />
214 San Vicente Oviedo, núm. 29, 1015, p. 29: “Sitque separatus a totius Christianitatis<br />
fide”; Documentos, núm. 10, 1025, p. 16: “Siquis tamen, quod fieri non credimus,<br />
aliquis homo aut ex propinquis nostris, venerit ad irrumpendum hunc nostrum factum<br />
in primis siat excommunicatus et separatas a fide Christi et cum Iuda traditore habeas<br />
participium”; San Cugat II, núm. 681, 1075, p. 343: “Quod si ego donatrice, aut aliquis<br />
homo sexus utriusque, qui contra hanc donacione venero, aut venerit ad inrumpendum,<br />
nil valeat, sed primo ira Dei incurrat et extraneus a s. Dei ecclesia sit, et eiectus ad omni<br />
populo christiano”.<br />
215 Diplomática astur, vol. I, núm. 20, 804, p. 106: “Excomunicatus sit a Corpore et<br />
Sanguine Domini nostri Iesu Christi”; Documentos, núm. 12, 1044, p. 21: “Qui vero<br />
istius facti nostri trasgressor extiterit, sit maledictus usque ad septimam generationem,<br />
et omnes maledictiones que continentur in sacris Scripturis veniant super eum, á corpore<br />
et sanguine Domini separetur, et cum Iuda proditore in inferno inferiori habeat penas, et<br />
quantum inde sacrilege abstulerit in quadruplum restituat Ecclesie et regie Maiestati”.<br />
216 Diplomática astur, vol. I, núm. 24, 812, pp. 128 y 129: “Et hic esse priuatum Christi<br />
comuunione”; Diplomática astur, vol. II, núm. 143, 891, p. 186: “Et hic esse priua- priuatum<br />
Christi comunione et futuro iudicium nobiscum pro id suas asserit actione insuper<br />
copleat”; y núm. 145, 894, p. 196: “Et Christi communionem segregatus in futuro iudicio<br />
nobiscum pro id suas aserat actiones”.<br />
217 Diplomática astur, vol. I, núm. 4, 745, p. 43: “Si quis anc seriem dotis uiolauerit sit<br />
anatema ad concilio, uidelicet sanctorum segregatus”.<br />
218 Siresa, núm. 2, 850, p. 14: “Si quis autem vestrum illos inquietare voluerit per hanc<br />
memorialem nostram imprimis ira Dei incurrat super eum, et ab ecclesia sancta et a fide<br />
catholica sit segregatus, et cum dies ille magnus et manifestus et tremendus advenerit,<br />
reus stet ante tribunal Domini nostri Ihesu Christi”; San Juan de la Peña, núm. 51, 1030,<br />
p. 152: “Et condempnatus in iudicio Domini nostri Ihesu Christi, ut videntes metuant,<br />
audientes contremiscant, factores terreantur”.