Francisco Garay - Bizkaiko Batzar Nagusiak
Francisco Garay - Bizkaiko Batzar Nagusiak
Francisco Garay - Bizkaiko Batzar Nagusiak
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
130 <strong>Francisco</strong> de <strong>Garay</strong> Lehenengo euskal exploratzaile gailena<br />
guruena bera zelako157 . Arrazoi horiek guztiak zirela eta, <strong>Garay</strong>ek ezin izan zuen gizon<br />
haiek berekin gorde, eta hamarka abandonatu zuten.<br />
<strong>Garay</strong>en gizon asko hilda zegoen edo sakabanatuta ihes egiten zuten eta askok, Cortésen<br />
gizonekin bat egin nahi izan zuten. Cortésen kapitainak ere mehatxuez eta<br />
zigorrez baliatu behar izan ziren, bizirik irtean zirenak <strong>Garay</strong>en deira joan zitezen,<br />
baina ekarri bezain laster, ihes egiten zuten berriro, espedizioa ezinezkoa iruditzen<br />
zitzaielako. Sei itsasontzi desagertu egin ziren -“desaparecido”- eta gainerakoek ezin<br />
zuten nabigatu. Hornidurak ez ziren inoiz heltzen, eta sarri soldaduen artean matxinadak<br />
gertatzen ziren.<br />
Kronika batzuen arabera, <strong>Garay</strong>ek, erreakzionatu ezinik, Cortéskin elkarrizketatzea<br />
eta irteera duina eman diezaion eskatzea erabaki zuen -azken fi nean, bere zorigaitzen<br />
eragilea zen. Helburu horrekin, Cortesek berak gonbidatuta, <strong>Garay</strong> Mexikorako bideari<br />
ekin zion.<br />
Beste kronika eta lekuko batzuen arabera, aitzitik, <strong>Garay</strong> preso eraman zuten Cortésen<br />
aurrean:“... añadiendo más delito a delito, e ferror a ferror, rebelación a rebelación,<br />
traición a traición, enviando como enviaba V.M. a gobernar la provincia de Pánuco a<br />
<strong>Francisco</strong> de <strong>Garay</strong>, para tener por alguna parte entrada en la tierra e que un tan bajo<br />
hombre como el dicho Cortés no se le desmandase; el dicho Cortés envió sobre el dicho<br />
<strong>Garay</strong> a la dicha provincia de Pánuco mucha gente de pie e de caballo a punto de guerra,<br />
con Pedro de Alvarado e Diego de Ocampo, los cuales saltearon los capitanes del dicho<br />
<strong>Francisco</strong> de <strong>Garay</strong>, e les tomaron sus armas e caballos, e le derramaron la gente que<br />
traía para conquistar e poblar la dicha provincia, e trujeron al dicho <strong>Francisco</strong> de <strong>Garay</strong><br />
en son de preso a esta ciudad...” 158 .<br />
157 CASTELLANOS, JUAN “Elegías de varones ilustres de Indias”. 79. or.<br />
158 RAMÍREZ, JOSÉ FERNÁNDEZ. “Colección de documentos para la Historia de México”. Mexiko, 1858. 443. or. Hernando de Ceballosen<br />
aitorpena: