Francisco Garay - Bizkaiko Batzar Nagusiak

128 Francisco de Garay Lehenengo euskal exploratzaile gailena
Bestetik, Alvaradorengana
Cortések bidalitako erregeprobisiodun
gutunak iritsi
bezain laster, eta bere kargu
utzi zen misioak beste
dimentsio bat hartu zuen;
beraz, azkenik, Pánucon
geratzeko arrazoirik ez zegoenez,
nahiago izan zuen
Garayen -berarekin nolabaitekoadiskidantza-harremana
zuen, Díaz del Castillok
idatzi zuenez- errendizioaren
baldintzak ezartzea
Diego Docamporen esku uztea
eta, gehiago luzatu gabe,
Mexikora abiatu zen.
Abiatu aurretik, indiarrei Garayen
gizonak sarraskitzeko
agindu zien, -geroago leporatu
zitzaion bezala 156 .
Garay, Tamicuyl herrixkan sartuta,
Docamporekin akordio
bat sinatu zuen. Soldaduak
bildu zituen eta Pánucotik
alde egingo zuela eta Cortési
(Las Palmas)
5
Río Grande
Avance del
ejército
Garayano por
tierra, seguido de
la armada por la
costa. (VIII- 1523)
H U A S T E C A
PANUCO
Río
Río delas Palmas
Pánuco
Prisión de
Garay
México
libre utziko ziola jakinarazi zien. Cortésekin itsasontziak, hornidurak eta gizon guztiak itzuliko
zizkiola hitzartu zuen. Ihes egin zutenei ere deitu zien, beraiekin atzerantz itzultzeko,
Las Palmas ibaian jendeztatzeko.
Castellanosek kontatzen duenez, Garay lautasunez eta zintzotasunez mintzo zen haiekin.
Hitzez adoretu zituen: adiskideak ezbeharretan ezagutzen direla eta bere bizitza
beste maite zituela, eta horregatik tratatu zituela bigunkiro. Leialtasuna eskatu zien,
baita Cortési limurtzea ez uzteko ere, zeren eta Cortések ez baitzien konkistatu zuenaren
ezer emango, asko jota, konkistatuko zutenaren zertxobait eta aurkitutakoaz
ez gozatzeko eta lurralde berriak konkistatzeko, hobe zutela berarekin itzultzea, se-
156 “Que, y este es el cargo más grave, mandó decir a los indios de los pueblos donde estaban aposentados los de Garay que los matasen a todos,
porque no eran de los de Cortés, y así murieron trescientos españoles. Que él (Alvarado) y Diego de Ocampo trajeron preso a Garay a México,
donde a poco murió…”. TOUSSAINT, MANUEL. “La conquista del Pánuco”. 96. or.
Brazos de
Santiago
R ío de las Balsas
Ciénagas
Río Colorado
TIE R R A DE G AR AY
Santisteban
del Puerto
Límite teórico de las gobernaciones de Cortés y Garay
10
4
Ataques de los
11 indios huaste -
cos (XII-1523)
Muerte de
Garay
(XII-1523)
Exploración del
río Grande
(Texas). (25 a 29-VII-
1523)
3
Desembarco de
Garay en Los
Brazos de Santiago.
(25-VII- 1523)
6
La armada, al
mando de Grijalva,
se mantiene cerca de la
costa. Un temporal causa
la pérdida de dos barcos.
9
Villa Rica
8
Rendición de Grijalva
(XI-1523)
Pedro de Alvarado
avanza con 150
españoles y 50.000
indios contra Garay. (XI-
1523)
7
2
Río Mississipi
Un temporal
desvía el rumbo
de la armada,
llevándola hacia La
Florida. (VII- 1523)
1
Garay se detiene ante
la villa de Santisteban de
Puerto sin atacarla, viéndose
obligado a dispersar su
ejército en pequeños grupos.
Garay parte de
Cuba con una
armada compuesta
por 11navíos y 2
bergantines. (26-VI-
1523)
EJÉRCITO DE FRANCISCO DE GARAY
Infantería
Caballería (capitán Docampo)
Armada (capitán Grijalva)
EJÉRCITO DE HERNÁN CORTÉS
Soldados españoles
Aliados indios
Garay-ren eta bere armadaren ibilbidea, Jamaikatik irten zenetik eta hil zen arte.