Francisco Garay - Bizkaiko Batzar Nagusiak

102 Francisco de Garay Lehenengo euskal exploratzaile gailena
Egun haietan, Garayek “Garay” edo “Garayana” (kronikariek bi izenekin jaso dute) izeneko
hiribildua fundatu zuen“airean” eta bertako alkateak eta errejidoreak izendatu
zituen, seguruenik, Cortések Villa Rica fundatu zuenean izan zuen “legitimotasun” helburu
beraz 126 . Erantzukizun handiko karguak betetzeko, espedizioko pertsona gorenak
aukeratu zituen; bi alkate izendatu zituen, Alfonso de Mendoza, Antonio Pachecoren
iloba, Santiago ordenaren maisua, eta Gonzalo de Figueroa. Errejidore, Villagran, errege-etxeko
morroia izan zena, Gonzalo de Ovalle, Alba dukeko senidea, eta Santiago de
Cifuentes izendatu zituen. Azken hau, besteak bezala etxe onekoa ez bazen ere, trebeziagatik
eta zuhurtziagatik nabarmentzen omen zen 127 . Halaber, aguazil, eskribau,
fi el, prokuradore eta Gaztelako hiribilduetako ohiko lanbideak izendatu zituen 128 . Ondoren,
zina hartu zien guztiei, baita armadako kapitainei ere, eta hau promes eginarazi
zien:“no lo dejarían ni serían contra él”.
Cortes eta tlaxcaltecak Tlaxcalako mihisearen (1560. urtea) XIX. mendeko kopia batean.
126 “Hizo un pueblo en aire, que llamó Garay. Nombró por alcaldes a Alonso de Mendoza y Fernando de Figueroa; por regidores a Gonzalo
de Ovalle, Diego de Cifuentes y un Villagrán. Puso alguacil, escribano, fi el, procurador y todos los otros ofi cios que tiene una villa de Castilla.
Tomóles juramento, y también a los capitanes del ejército, que no le dejarían ni serían contra él.” (CASTILLO, BERNAL DÍAZ. “Verdadera
Historia...”. 213. or.).
127 ANGLERÍA, PEDRO MÁRTIR DE. “Décadas...”. 485. or.
128 GÓMARA, FRANCISCO LÓPEZ. “Historia de la conquista de México”. CLIV. Kapitulua.