santurtzi - Bizkaiko Batzar Nagusiak

Juan de Amesti Mendizabal
eta triglifoekin apainduta dago, zeintzuek erlaitz arkitektoniko baten itxura ematen dioten
(288., 289. eta 290. irud.).
Gueñeseko Andra Maria elizako barandaren madari bikoitzeko barroteen artean tartekatuta
dauden gustu frantziarreko irudi barrokoak nabarmendu behar ditugu (661. eta 662. irud.). Era
berean, baranda hau zurkaizteko barroteek kiribildura hutseko erremate bat dute, eta horrelakorik
duen kasu bakarra da Enkarterrin (663. irud.).
Bestalde, eliza hauetan koruko barandak kontserbatzen dira: Aldeacuevako (Karrantza)
San Bartolome (1.697. irud.), Balmasedako San Juan (1.377. irud.), Sodupeko San Bizente
(566. irud.), Sopuertako San Martin (474. irud.), Sopuertako Mercadillokoa eta Artzentaleseko
San Migel (1.405. irud.). Bakunena Karrantzakoa da, eta Sopuertakoa, berriz, korura
igotzeko eskaileraren baranda oso-osorik burdina forjatuz eginda duen bakarra da. Madari-balaustreak
ditu eta ertzetako angeluetan sekzio karratuko barroteak ditu, zizelkatze
geometrikoekin eta burdina forjatuzko bolekin errematatutak (468. eta 470. irud.).
Balmasedako Santa Klara komentuko korua ixten duen burdin hesia kasu bitxia da, izan ere,
2 metro inguruko altuera du eta, beraz, karela beharrean burdin hesia dela esan behar dugu.
Karratutxo biratuko barroteekin eginda dago, gotiko estilokoak (1.295. irud.).
Putzuak
Gordexolako Santa Isabel komentuan badago putzu bat (1.058. irud.). Oso bakuna eta nahiko
berria da, izan ere, karela apur bat lakarra da eta poleari eusteko armazoia karratutxoko hiru
barrotez osatuta dago. Barrote horiek pletina baten bidez batzen dira goiko partean. Multzo
honetan azpimarratzeko moduko dekorazio detaile bakarra hosto gutxi batzuk dira.
Askotariko objektuak
Enkarterriko elizetan liturgia-ekintzetan erabiltzeko forjaketako objektu gutxi kontserbatzen
dira.
Kantore bakar bat baino ez daukagu –Gueñeseko Andra Maria elizakoa (652. eta 655. irud.)–.
Kantore horren oinarria lau pletinaz osatuta zegoen. Oina barrote batek osatzen zuen, eta,
beste alde batetik, kantorea bera, S forman jarritako pletinaz osatuta zegoen. Hala ere, kantore
hau desmuntatuta iritsi da gure garaira, baina, jatorriz zuen egoera erakusteko marrazki bat
sartzea erabaki dugu.
Eliza horretan bertan ostia ontzi bakun bat da (645. eta 646. irud.), sutontziko kurriken antzekoa,
izan ere, karratutxoko bi barrotez eginda dago –biraketa-gunean batuta–, eta ertzetan
Forma Sakratuak zizelkatuta dituzten pletina bi ditu (643. eta 644. irud.).
La Mellako (Zalla) San Antonio ermitako zuzi-ontziarena ere beste kasu bakar bat da (782.
eta 783. irud.). Jatorriz, ermita argiztatzeko erabiltzen zen. Hiru pletinako oinarria, karratutxo
40