11.01.2013 Views

Hiri-Ibilbidea Itinerario Urbano - Ayuntamiento de Ugao-Miraballes

Hiri-Ibilbidea Itinerario Urbano - Ayuntamiento de Ugao-Miraballes

Hiri-Ibilbidea Itinerario Urbano - Ayuntamiento de Ugao-Miraballes

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Deskribapena<br />

Esperimentatzea<br />

Historia<br />

edo/eta<br />

Ingurune<br />

naturala<br />

Ezagutzea<br />

¿Ba al<br />

dakizu...?<br />

Bitxikeriak<br />

Haritza<br />

Askal<strong>de</strong>gia:<br />

gure zuhaitzak<br />

Haran hauetako paisaian, bi elementu nabarmentzen dira: al<strong>de</strong> batetik, labore eta<br />

zelai beti ber<strong>de</strong>ak; bestetik, berriz, basoa berritzeko sartutako pinudi ilunak.<br />

Kareharria azaleratzen <strong>de</strong>n leku batzuetan, arteak sartu ziren (Goikogane); harizti<br />

txikiak eta hostozabalen baso mistoak ere ikus daitezke tarteka —landaretza nagusia<br />

izan zenaren lekuko—.<br />

Ingurune honetan, hainbat motatako zuhaitzak dau<strong>de</strong>: haritza, artea, urkia, pinua eta<br />

hurritza. Ba al dakizu zein <strong>de</strong>n zein?<br />

Eskual<strong>de</strong> honetan, erliebea oso aldapatsua da, eta aniztasun geologiko handia dago.<br />

Hori horrela izanik, ezin da landaretza homogeneorik espero. Dena <strong>de</strong>n, harizti lur<br />

gisa har liteke haran hauetako landaretza: bertako basoek, sasitzak eta belarrak ezaugarri<br />

komun batzuk dituzte eta landaretza paisaia berezia sortzen dute. Haritzarekin<br />

batera, beste zuhaitz mota batzuk ere badau<strong>de</strong>, esate baterako: lizarra, gaztainondoa,<br />

hurritza, astigarra eta ezkia.<br />

Lurra lehorra <strong>de</strong>n lekuetan, artadi txikiak dau<strong>de</strong>. Gune <strong>de</strong>gradatuetan, berriz, otadiak<br />

—erraz bereiz daitezke lore horiei eta adar arantzatsuei esker—.<br />

Haritza euskal herriaren kultur ondarearen parte da, askatasunaren ikur gisa.<br />

Artearen zura oso gogorra da, eta erabilera asko ditu zurgintzan, upelgintzan eta<br />

ebanisterian.<br />

Hurritza ez da enbor bakarreko enborra, adar asko baizik. Adar horiek makilak egiteko<br />

erabiltzen dira, maiz.<br />

Urkiak erabilera asko zituen artzainentzat: azala bor<strong>de</strong>tarako teila moduan erabiltzen<br />

zen, enborrarekin esnea biltzeko “kaikuak” egiten ziren, eta, erraz bereizteko moduko<br />

azal zuria dutela eta, lursailak mugatzeko landatzen ziren.<br />

Izenak adierazten duen bezala, intsinis, radiata edo Monterreyko pinua Monterreyko<br />

eskual<strong>de</strong>koa da izatez, hau da, Kaliforniako kostal<strong>de</strong>koa.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!