Hiri-Ibilbidea Itinerario Urbano - Ayuntamiento de Ugao-Miraballes
Hiri-Ibilbidea Itinerario Urbano - Ayuntamiento de Ugao-Miraballes
Hiri-Ibilbidea Itinerario Urbano - Ayuntamiento de Ugao-Miraballes
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
B U<br />
izkaiko udalerri hau Arratia-Nerbioi eskual<strong>de</strong>an<br />
dago; 4,54 km2 ditu eta 75 metrora<br />
dago itsas mailaren gainetik.<br />
1375eko martxoaren 4an, Bizkaiko jaun Don<br />
Joanek <strong>Hiri</strong>bildu berri bat sortu zuen <strong>Ugao</strong> <strong>de</strong>itzen<br />
zitzaion lekuan, Villanueva <strong>de</strong> <strong>Miraballes</strong> izenez<br />
(<strong>Miraballes</strong>eko <strong>Hiri</strong>berri), Zeberio eskual<strong>de</strong>ko “gizon<br />
onek” eskatuta, hau da, bai aitoren semeek (“hijosdalgos”<br />
edo “hidalgos”) eta bai nekazariek eskatuta.<br />
<strong>Hiri</strong>bildua Gaztelaren eta Bilboren arteko Errege<br />
Bi<strong>de</strong>an kokatzen da, Nerbioi ibaiak zabaldutako<br />
bi<strong>de</strong> natural honen bi<strong>de</strong>z komunikatzen zirelarik<br />
Gaztela eta Kantauri itsasoa, Bilboko eta Bermeoko<br />
kaien bi<strong>de</strong>z; era honetan ematen zitzaion irteera penintsulako<br />
barne lurral<strong>de</strong>etako merkantziei. Pribilegiozko<br />
egoera honek eragin zuen <strong>Hiri</strong>bilduak bidaiari<br />
eta merkatarien beharrei erantzuna ematea, bai<br />
segurtasun al<strong>de</strong>tik zein atse<strong>de</strong>n hartzeko (ostatuak)<br />
eta hornikuntzarako (errementeria...).<br />
<strong>Hiri</strong>bilduaren sorreraren 625. urteurrenaren ospakizunekin<br />
batera, <strong>Ugao</strong>-<strong>Miraballes</strong>eko Historia<br />
Ezagutzeko Zentroa inauguratzen da, non sorrera garaira<br />
bisitaldia birsortzen <strong>de</strong>n, Bizkaiko hiribilduen<br />
arlo ezberdinak aztertzen direlarik eta eskual<strong>de</strong>aren<br />
ibilbi<strong>de</strong> historikoa burutzen <strong>de</strong>larik (aztarna arkeologikoetatik<br />
industrializaziora).<br />
Nolanahi ere, <strong>Ugao</strong>ren atzoko eta gaurko garrantzia<br />
ezagutu gura badugu, kontutan izan behar dugu<br />
hiribilduaren kokapen estrategikoa, bere inguruagatik<br />
eta topatu daitezkeen kultural eta ondare osagaiengatik<br />
<strong>de</strong>finituta.<br />
Bere berezitasun gehiago ezagutzeko aukera izango<br />
dugu leku hauek bisitatuz udalaren erdial<strong>de</strong>tik<br />
diseinatutako ibilbi<strong>de</strong>aren bi<strong>de</strong>z, zeinaren hasiera eta<br />
bukaera Historia Ezagutzeko Zentroan dagoen.<br />
HISTORIA EZAGUTZEKO ZENTROA<br />
CENTRO DE INTERPRETACIÓN HISTÓRICA<br />
gao-<strong>Miraballes</strong> se sitúa en la comarca <strong>de</strong><br />
Arratia-Nervión, con una extensión <strong>de</strong><br />
4,54 km2 y una altitud media <strong>de</strong> 75 m<br />
sobre el nivel <strong>de</strong>l mar.<br />
El origen <strong>de</strong>l municipio se remonta al 4 <strong>de</strong> marzo<br />
<strong>de</strong> 1375, cuando el Infante Don Juan, Señor <strong>de</strong> Vizcaya<br />
y futuro rey Juan I <strong>de</strong> Castilla, funda en el lugar<br />
<strong>de</strong> <strong>Ugao</strong> una villa llamada Villanueva <strong>de</strong> <strong>Miraballes</strong><br />
a petición <strong>de</strong> los “hombres buenos”, hidalgos y labradores<br />
<strong>de</strong> la comarca Ceberiana (Zeberio).<br />
Esta villa se situaba en el Camino Real, ruta<br />
natural abierta por el Nervión que comunicaba Castilla<br />
con el mar Cantábrico a través <strong>de</strong> los puertos <strong>de</strong><br />
Bilbao o Bermeo; <strong>de</strong> esta forma se daba salida a las<br />
mercancías <strong>de</strong>l interior <strong>de</strong> la península. Esta situación<br />
privilegiada hizo que la villa diera respuesta a las necesida<strong>de</strong>s<br />
<strong>de</strong> los viajeros y merca<strong>de</strong>res, tanto <strong>de</strong> seguridad<br />
como <strong>de</strong> <strong>de</strong>scanso (posadas) y abastecimiento<br />
(herrerías...).<br />
Con la celebración <strong>de</strong>l 625 aniversario <strong>de</strong> la fundación<br />
<strong>de</strong> la villa se inaugura el Centro <strong>de</strong> Interpretación<br />
Histórica <strong>de</strong> <strong>Ugao</strong>-<strong>Miraballes</strong>, don<strong>de</strong> se recrea<br />
una visita a esta época fundacional, analizando diferentes<br />
aspectos <strong>de</strong> las villas <strong>de</strong> Bizkaia mientras se<br />
realiza un recorrido histórico por la comarca (<strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />
los restos arqueológicos hasta la industrialización).<br />
En cualquier caso, si preten<strong>de</strong>mos conocer la importancia<br />
pasada y actual <strong>de</strong> <strong>Ugao</strong>, <strong>de</strong>bemos tener<br />
en cuenta la estratégica ubicación <strong>de</strong> la villa, <strong>de</strong>finida<br />
por el entorno don<strong>de</strong> se localiza y por la presencia<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>terminados elementos culturales y patrimoniales.<br />
Podremos conocer un poco más su singularidad<br />
si visitamos estos lugares mediante un itinerario diseñado<br />
por el centro <strong>de</strong>l municipio, que tiene su inicio<br />
y final en el Centro <strong>de</strong> interpretación Histórica.<br />
Palacio Jane jauregia, Udiarraga kalea 38, 48490 <strong>Ugao</strong>-<strong>Miraballes</strong> (Bizkaia)<br />
Tel. 94 648 07 04 • Fax 94 648 18 93 (Udaletxea/<strong>Ayuntamiento</strong>)<br />
kultur-etxea.ugao@bizkaia.org