Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

Curros e Murguía: unha relación... 97
1905 ámbolos dous constitúen na Habana a Asociación Iniciadora
y Protectora de la Academia Gallega, presidida por Curros,
Murguía será encargado da creación da corporación académica.
Nunha carta do 1/7/1905, publicada no periódico Galicia da
Habana n.º 29, do 16/7/1905, e reproducida en A poesía galega de
Manuel Curros Enríquez, tomo II, de Elisardo López Varela, Curros
envíalle a Murguía os acordos da Asociación: “tengo el honor de
comunicar á usted que ha sido designado por dicha Asociación
para proceder con el concurso de los señores [...], á la creación y
constitución, conforme á los estatutos que ustedes crean mejores,
de la Academia Gallega”, coa encomenda de “formar el Diccionario
y la Gramática de nuestra lengua” e recomendándolle que “cuando
hayan de proceder al nombramiento de señores Académicos, se
estableciese la mayor igualdad posible en el número de los elegidos
de cada provincia, al objeto de evitar susceptibilidades y prevenir
rencillas”. Un ano despois, a Academia inicia a súa andaina
como organismo formalmente constituído con Murguía na
Presidencia.
O intercambio de correspondencia entre Curros e Murguía
debeu ser abundante, aínda que hoxe non teñamos constancia
máis que da existencia dalgunhas cartas. Supoñemos que o asunto
prioritario tratado polos dous homes de prol nas súas misivas
debeu se-lo relativo á creación da Academia. Así, entre as recentemente
exhumadas cóntase a publicada en 2001 por E. López Varela
(Unha casa para a lingua. A Real Academia Galega baixo a presidencia
de Manuel Murguía (1905-1923), pp. 192-194), enviada por Curros
a Murguía, na que o fai sabedor das súas malas relacións co Centro
Galego da Habana e lle fala das súas actuacións a favor de que se
lle devolvese a pensión de 50 pesos mensuais, así como das actividades
da Asociación Iniciadora y Protectora de la Academia Gallega
que preside, instándoo a facerlle as observacións que considere
oportunas, xa que asegura que están moi necesitados do seu consello
e non desexan inmiscirse para nada na organización da
Academia e noutros asuntos internos. Contra o final alude a un
artigo de Murguía (refírese ó titulado “Necesidad de la formación y