Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega
Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega
A RELACIÓN DE CURROS CON LUGRÍS FREIRE: ENTRE A AMIZADE E A ADMIRACIÓN Xabier Campos Villar Universidade de Santiago de Compostela Este relatorio pretende afondar na relación que mantivo Manuel Lugrís Freire, un polifacético home das letras e da cultura galegas, con Manuel Curros Enríquez, relación que, ao mesmo tempo, pode darnos idea de cál foi o contacto que mantiveron os coetáneos de Lugrís, aos que Ricardo Carballo Calero denominou epígonos do Rexurdimento 1 , co poeta de Celanova e, deste xeito, entendermos o moito que axudaron os membros dese grupo xeracional á súa entrada no canon da literatura galega. Segundo ten informado Manuel Lugrís Rodríguez 2 , neto do autor de Sada, os primeiros contactos entre os dous escritores galegos producíronse en 1894 na Habana, nun faladoiro que se celebraba nun local situado no Malecón da capital cubana ao que acudía boa parte da intelectualidade galega residente na illa, entre a que conseguira un lugar Lugrís dende a década anterior. Estes primeiros encontros axiña deron froitos visíbeis, xa que antes de que rematase o 1894 saía do prelo o primeiro poemario de Lugrís, Soidades (versos en gallego) 3 , cunha “Carta prólogo” en castelán na que Curros amosaba a súa sorpresa polo traballo divulgador e dignificador da lingua e da cultura galegas que estaba a desenvolver o devandito autor nobel en Cuba. Comenta, ademais, que as escasas eivas que presenta o volume eran atribuíbeis a que Lugrís “tiene que vivir alejado del arte por imposiciones incontrastables de su profesión” e tamén porque “nuestro idioma no ha llegado a fijar su vocabulario”. O “favor” literario que recibía Lugrís con este limiar axiña foi correspondido polo escritor de Sada ao ser el un dos principais organizadores das múltiples homenaxes que recibiu Curros na Habana nese 1894. Da que organizou a Sociedade Galega “Aires 1. Historia da literatura galega contemporánea, Vigo: Galaxia, 3ª edición, 1981, pp. 471- 514. 2. “O meu avô Manuel Lugris Freire”, Agália, n.º 23, p. 319. 3. Habana: Imprenta do Avisador Comercial, 1894.
54 Xabier Campos Villar da miña terra” dános cumprida información Lugrís no relato “A labor do poeta” 4 , un texto no que, despois de describir o ambiente festeiro que reinaba nos locais da entidade, céntrase na faciana do poeta de Celanova “triste, abatido, como escismando algo que lle laiaba no seu nobre corazón”. Tristura que se aclarou cando Curros tomou a palabra e dixo o seguinte: Agradézovos moito estas atenciós, que máis que a un poeta, adicades, ben sei, á patria gallega. Esta Sociedade que leva o nome do meu libro, é unha disgregación do “Centro Gallego”, e eu quero, eu rógovos que as divisións non collan raíces entre vós. ¡Non temos máis que un corazón; no noso ceo solo brilla un sol; non temos máis que unha nai... eu pídovos con tódalas forzas da miña alma que vos arreconcheguedes nun solo amor por Galicia, que tampouco temos máis que unha, e esa é a nai dos gallegos emigrados. A festa máis agasalladora para min, a que levantará na miña alma unha lembranza eterna, será a festa da unión de tódolos gallegos da Habana. A loita pola unidade e fraternidade entre os membros da colectividade galega é un dos obxectivos polos que loitou o autor de Aires da miña terra, unha arela que aproveitaba para manifestar publicamente sempre que tiña oportunidade, como aconteceu no Día de Galicia de 1894 co recitado do poema “Pola unión”, no que directamente pedía “que o presidente do ‘Centro’ estreite a man do de ‘Aires’”, en alusión ás dúas entidades enfrontadas. É este un dos méritos que en numerosas ocasións lle recoñeceu Lugrís. Así, en “A labor do poeta” afirmaba que: A musa patriótica de Curros foi a boa fada, que con fíos invisibres de ouro xuntou fortemente nun solo sentimento tódolos corazós, sin que nos decatáramos; foi o milagreiro que ergueu o nome de Galicia ao cume grorioso en que escentilea o sol da fraternidade. 4. Publicado en A Nosa Terra, n.º 31, 21 marzo 1908, p. 5. Recollido en A obra narrativa en galego de Manuel Lugrís Freire, edición, introducción e notas de Xabier Campos Villar, Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades, 2000, pp. 237-239.
- Page 1 and 2: ACTAS DO I CONGRESO INTERNACIONAL
- Page 3 and 4: Congreso Internacional Curros Enrí
- Page 6 and 7: LIMIAR ............................
- Page 8 and 9: Andrés Pociña O divino sainete de
- Page 10 and 11: Xesús Rábade Paredes Rosalía vis
- Page 14: VII. CURROS ENRÍQUEZ E OUTROS ESCR
- Page 17 and 18: 18 Carlos Manuel Callón Torres Non
- Page 19 and 20: 20 Carlos Manuel Callón Torres pro
- Page 21 and 22: 22 Carlos Manuel Callón Torres cam
- Page 23 and 24: 24 Carlos Manuel Callón Torres da
- Page 25 and 26: 26 Carlos Manuel Callón Torres men
- Page 27 and 28: 28 Carlos Manuel Callón Torres A c
- Page 29 and 30: 30 Carlos Manuel Callón Torres do
- Page 31 and 32: 32 Carlos Manuel Callón Torres Rod
- Page 33 and 34: 34 Carlos Manuel Callón Torres se
- Page 35 and 36: 36 Carlos Manuel Callón Torres Cap
- Page 37 and 38: 38 Carlos Manuel Callón Torres O p
- Page 39 and 40: 40 Carlos Manuel Callón Torres nos
- Page 41 and 42: 42 Carlos Manuel Callón Torres pas
- Page 43 and 44: 44 Carlos Manuel Callón Torres ci
- Page 45 and 46: 46 Carlos Manuel Callón Torres O p
- Page 47 and 48: 48 Carlos Manuel Callón Torres sub
- Page 49 and 50: 50 Carlos Manuel Callón Torres REF
- Page 51: 52 Carlos Manuel Callón Torres Ló
- Page 55 and 56: 56 Xabier Campos Villar porque el a
- Page 57 and 58: 58 Xabier Campos Villar enteira, qu
- Page 59 and 60: 60 Xabier Campos Villar Rosalía Ca
- Page 61 and 62: 62 Xabier Campos Villar Chegou por
- Page 64 and 65: DE PONDAL PARA CURROS: APOSTILAS A
- Page 66 and 67: De Pondal para Curros: apostilas a
- Page 68 and 69: De Pondal para Curros: apostilas a
- Page 70 and 71: De Pondal para Curros: apostilas a
- Page 72 and 73: De Pondal para Curros: apostilas a
- Page 74 and 75: De Pondal para Curros: apostilas a
- Page 76 and 77: De Pondal para Curros: apostilas a
- Page 78 and 79: De Pondal para Curros: apostilas a
- Page 80 and 81: De Pondal para Curros: apostilas a
- Page 82: De Pondal para Curros: apostilas a
- Page 85 and 86: 86 Belén Fortes Cando consultes Mu
- Page 87 and 88: 88 Belén Fortes Galegas”, que se
- Page 89 and 90: 90 Belén Fortes Así pois, Rosalí
- Page 91 and 92: 92 Belén Fortes xírico do escrito
- Page 93 and 94: 94 Belén Fortes Iniciadora y Prote
- Page 95 and 96: 96 Belén Fortes Enríquez, que pro
- Page 97 and 98: 98 Belén Fortes publicación de un
- Page 99 and 100: 100 Belén Fortes ria e adaptándoo
- Page 101 and 102: 102 Belén Fortes do poeta na Coru
A RELACIÓN DE CURROS CON LUGRÍS FREIRE: ENTRE A<br />
AMIZADE E A ADMIRACIÓN<br />
Xabier Campos Villar<br />
Universi<strong>da</strong>de de Santiago de Compostela<br />
Este relatorio pretende afon<strong>da</strong>r na relación que mantivo<br />
Manuel Lugrís Freire, un polifacético home <strong>da</strong>s letras e <strong>da</strong> cultura<br />
galegas, con Manuel Curros Enríquez, relación que, ao mesmo<br />
tempo, pode <strong>da</strong>rnos idea de cál foi o contacto que mantiveron os<br />
coetáneos de Lugrís, aos que Ricardo Carballo Calero denominou<br />
epígonos do Rexurdimento 1 , co poeta de Celanova e, deste xeito,<br />
entendermos o moito que axu<strong>da</strong>ron os membros dese grupo xeracional<br />
á súa entra<strong>da</strong> no canon <strong>da</strong> literatura galega.<br />
Segundo ten informado Manuel Lugrís Rodríguez 2 , neto do<br />
autor de Sa<strong>da</strong>, os primeiros contactos entre os dous escritores galegos<br />
producíronse en 1894 na Habana, nun faladoiro que se celebraba<br />
nun local situado no Malecón <strong>da</strong> capital cubana ao que acudía<br />
boa parte <strong>da</strong> intelectuali<strong>da</strong>de galega residente na illa, entre a<br />
que conseguira un lugar Lugrís dende a déca<strong>da</strong> anterior. Estes primeiros<br />
encontros axiña deron froitos visíbeis, xa que antes de que<br />
rematase o 1894 saía do prelo o primeiro poemario de Lugrís,<br />
Soi<strong>da</strong>des (versos en gallego) 3 , cunha “Carta prólogo” en castelán na<br />
que Curros amosaba a súa sorpresa polo traballo divulgador e dignificador<br />
<strong>da</strong> lingua e <strong>da</strong> cultura galegas que estaba a desenvolver o<br />
devandito autor nobel en Cuba. Comenta, ademais, que as escasas<br />
eivas que presenta o volume eran atribuíbeis a que Lugrís “tiene<br />
que vivir alejado del arte por imposiciones incontrastables de su<br />
profesión” e tamén porque “nuestro idioma no ha llegado a fijar su<br />
vocabulario”. O “favor” literario que recibía Lugrís con este limiar<br />
axiña foi correspondido polo escritor de Sa<strong>da</strong> ao ser el un dos principais<br />
organizadores <strong>da</strong>s múltiples homenaxes que recibiu Curros<br />
na Habana nese 1894. Da que organizou a Socie<strong>da</strong>de <strong>Galega</strong> “Aires<br />
1. Historia <strong>da</strong> literatura galega contemporánea, Vigo: Galaxia, 3ª edición, 1981, pp. 471-<br />
514.<br />
2. “O meu avô Manuel Lugris Freire”, Agália, n.º 23, p. 319.<br />
3. Habana: Imprenta do Avisador Comercial, 1894.