Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

INTRAHISTORIA DA CASA DOS POETAS.
UNHA CRONOLOXÍA ELEMENTAL PARA SABER ALGO DA CASA DOS
CURROS ENRÍQUEZ E DO PATRONATO QUE LEVA O NOME DO POETA
Antonio Piñeiro
Fundación Curros Enríquez
O lugar onde nace un home convértese en terra memorable,
mais o lugar onde nace un poeta convértese no centro do mundo.
Xosé Luís López Cid
1 UNHA APROXIMACIÓN PRIMEIRA Á FAMILIA DE JOSÉ
MARÍA CURROS
Antes de pórse a falar da casa en que o poeta Manuel
Curros Enríquez viviu unha parte fundamental da súa existencia, é
dicir, dende que os seus ollos de neno empezaron a entender as
cousas e a saber que a vida estaba feita de moitos e grandes desgustos,
e, polo tanto, da evolución que esta experimentou ó longo
do tempo pretérito, presente e futuro á cronoloxía vital do escritor,
resulta obrigatorio, para poder entendermos esta historia, coñecer
–ou cando menos facer unha aproximación– a cómo a raiceira do
apelido Curros chegou a Celanova e de qué xeito acabou facendo
casal propio nela, cunha ringleira de pólas que foron nacendo e
marchando a medida que o patriarca ía facendo máis irrespirable a
vida entre as súas paredes.
Sabido é que José María de Curros Vázquez ou López de
Curros –segundo a documentación que se manexe– chegou a
Celanova a finais dos anos 30, cando a vila empezaba a acostumarse
a vivir sen o influxo directo e poderoso da orde bieita e o mosteiro
de San Rosendo abría as portas cara á vila coma un gran saco sen
fondo ó que había que darlle utilidade social. Con corenta anos de
idade, viúvo da compostelá Concepción Díaz Yáñez e cunha filla chamada
Socorro, o novo notario celanovés pasou a residir moi probablemente
nunha das primeiras casas da rúa San Roque, onde debeu
estar instalada inicialmente a sede da escribanía que el viña ocupar.
A súa integración dentro da vida local, dada a posición
social coa que chegaba, non se presume complicada, nin moito