Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

A función de Curros no proceso de... 45
O valor, o carácter, as ideas,
fala, costumes... son “lendas douradas”.
¿De que coor serán ¡ai! as alleas
que nos fan ler a couces e pancadas?
.........................................................
Mais dorme, Rosalía, mentras tanto
nas almas míngoa a fe i a duda medra.
¡Quen sabe si deste recinto santo
non quedará mañá pedra con pedra!
¡Quen sabe si esta tumba, nese día,
chegará a ser, tras bélicas empresas,
taboleiro de yankee mercería
ou pesebre de bestas xaponesas! 46
Como vemos, o verso 22 di fala e non falas como aparece
en moitas edicións a partir de 1977 47 . É a preocupación concreta
polo desprazamento da cultura galega pola española, que se produz
tamén reprimindo con métodos violentos nas escolas o uso do
noso idioma ou o mantimento dos nosos costumes (v. 20). O problema
galego aparece en primeiro termo, como desacougo de toda
a composición, até vincular-se, no último serventésio, coa problemática
imperialista internacional. O minguar da fe e o aumento da
dúbida recorda ao poema “¿Quen non xime?”, incluído por Rosalía
no libro “¡Do íntimo!” das Follas Novas 48 , que seria a única escolla
repertorial quizá “influenciada” pola obra rosaliana dentro dos
poemas á escritora dedicados.
Francisco Rodríguez fai un percurso demorado polas estratéxias
textuais con que se construe o poema e oferece-nos un
suxestivo comentário interpretativo do texto que non podemos
deixar de reproducir o máis sintetizado posíbel:
46. Nas tres edicións en vida do autor figura paratextualmente ao pé dos versos a data
da oferenda: “Santiago, 24 de Septiembre de 1904”.
47. Vid. aparato crítico en López Varela, 1998.
48. Note-se o paralelismo, p. ex., con estes versos do poema: “Luz e progreso en todas
partes... pero / as dudas nos corazós” (vv. 1-2), “Buscade a fe que se perdeu na duda,
/ e deixade de xemir” (vv. 11-12) (Castro, 1993:160).