Baixar aquí o pdf - Consello da Cultura Galega

28 Carlos Manuel Callón Torres
A carruaxe segunda é a da envexa. Añón aconsella á personaxe de
Curros que, para o seu ben, non entre nela, de xeito que este escoitará,
sen participar, unha desputa literária entre unha figura anónima
(que expón as teses que o autor defendia) e outra tamén anónima,
mais claramente identificábel como Emilia Pardo Bazán, por
vários motivos, como que se trata dunha muller (“miña señora”, p.
759) que participa no campo literário con obras que pretenden
seguir o naturalismo francés (pp. 761-2).
Aqui invoca-se o nome de Rosalía –ainda que sen citá-la
expresamente– como exemplo máis ilustrativo do “renacemento”
literário da Galiza, con inimigas e inimigos claros, que a perseguiron
en vida mais que a tentan rendibilizar (e neutralizar no seu
potencial subversivo) unha vez morta. Os versos en que se discute
sobre Rosalía son os seguintes:
Eu sosteño, e traio probas,
que Galicia esperta; dígao
a autora das Follas novas.
-¡Valente choromiqueira!
Poetas dese feitío
cómpranse a centos na feira.
Fai anos que unha mala peza
quixo coroala en vida
i eu tireillo da cabeza,
-Agora comprendo o gusto
con que lle rezou pola alma...
-Honrar ós mortos é xusto.
-Ese deber todos temos;
pero inda máis xusto acho
que os vivos non deshonremos.
Mais a ilustre padronesa
deixando, pois hastra coido
que de mentala lle pesa (...) (pp. 762-3).