06.01.2013 Views

Francisco Petrarca, con los seys Triunfos de toscano - eHumanista

Francisco Petrarca, con los seys Triunfos de toscano - eHumanista

Francisco Petrarca, con los seys Triunfos de toscano - eHumanista

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

419 Roxana Recio<br />

cada qual en quánto biva o quándo muera, que no lo sabrá; y por esto es bien estar siempre<br />

aparejado, porque dormiendo se corre a la muerte, velando se corre a la muerte, riyendo se corre<br />

a la muerte, y llorando se corre a la muerte; y finalmente, en qualquier operación se corre a la<br />

muerte.<br />

Aña<strong>de</strong> agora nuestro poeta en <strong>los</strong> versos siguientes que <strong>con</strong> esta <strong>con</strong>si<strong>de</strong>ración hallava<br />

que él saldría presto <strong>de</strong> la vida, y en la gran corrida <strong>de</strong>l sol veía su caída y la <strong>de</strong>l mundo<br />

manifiesta; por eso, que tuviessen cuydado <strong>los</strong> mancebos <strong>de</strong> emendarse y no tuviesen esperança<br />

<strong>de</strong> larga vida, pues es incierta; pues todas las llagas antevistas duelen menos que las no pensadas.<br />

Y dize <strong>de</strong> esta manera:<br />

Tanbién miro mi partida<br />

<strong>de</strong> la vida ser muy presta,<br />

yendo el sol tan <strong>de</strong> corrida,<br />

antes la común caída<br />

<strong>de</strong>l mundo ser manifiesta.<br />

En vuestras hablas fiad,<br />

moços, para que os <strong>con</strong>suelen,<br />

y <strong>los</strong> tiempos alargad,<br />

pensad las llagas, pensad<br />

que previstas menos duelen.<br />

Siendo la ley y el estatuto universal <strong>de</strong>l morir y <strong>de</strong> las diuturnas operaciones <strong>de</strong> <strong>los</strong> cie<strong>los</strong><br />

común a qualquier cosa terrena, principalmente al hombre, como muestra Ovidio al principio <strong>de</strong>l<br />

X <strong>de</strong> Methamorphoseos: “Serius aut citius se<strong>de</strong>m properamus ad unam, tendimus huc omnes, hec<br />

est domus ultima, vosque humani generis longissima regna tenetis” (Dize: “Tar<strong>de</strong> o temprano<br />

todos ymos a la muerte y sepultura, y ésta es la última posada que hemos <strong>de</strong> tener”), cosa<br />

razonable es que el entendimiento verda<strong>de</strong>ro, <strong>con</strong>osciendo <strong>de</strong> sí mesmo el proce<strong>de</strong>r, lo <strong>con</strong>ozca<br />

también <strong>de</strong> todos <strong>los</strong> otros. Y por el semejante viendo estas revoluciones y movimientos<br />

celestiales dar gran alteración a las cosas elementadas, comprehen<strong>de</strong> que será tanbién la caída<br />

universal <strong>de</strong>l mundo, porque según común sentencia <strong>de</strong> <strong>los</strong> philósophos este movimiento <strong>de</strong>l<br />

cielo es or<strong>de</strong>nado a la <strong>con</strong>servación <strong>de</strong>l universo así como su fin; mas comoquiera que todo lo <strong>de</strong><br />

acá á <strong>de</strong> aver fin por tiempo, ya se le representava en la gran corrida <strong>de</strong>l sol.<br />

Para entendimiento <strong>de</strong> la reprehensión, es <strong>de</strong> enten<strong>de</strong>r que la humana natura es quasi<br />

universalmente compresa <strong>de</strong> una negligencia <strong>de</strong>l <strong>con</strong>si<strong>de</strong>rar las cosas futuras, assí como<br />

elegantemente lo escrive Quinto Curtio diziendo: “Male humanis ingeniis natura <strong>con</strong>suluit, quod<br />

plerumque non futura, sed transacta perpendimus”. Dize: “Mal lo hizo naturaleza <strong>con</strong> <strong>los</strong><br />

ingenios <strong>de</strong> <strong>los</strong> hombres, porque no <strong>con</strong>oscemos las veni<strong>de</strong>ras sino las passadas cosas”. E<br />

máximamente se levanta este olvido en la prosperidad y abundancia <strong>de</strong> <strong>los</strong> bienes, o <strong>de</strong> natura o<br />

<strong>de</strong> fortuna; a este propósito el mesmo Quinto Curtio aña<strong>de</strong> estas palabras: “Fragilitatis humane<br />

nimia in prosperis rebus oblivio est”. Dize: “Nuestra humana flaqueza <strong>con</strong> la prosperidad mucho<br />

se olvida”. Y Tito Livio in De secundo bello Punico, <strong>con</strong>firmando lo mesmo, escrive: “Ferme<br />

enim si ut secun<strong>de</strong> res intelligentiam creent. Et alia in parte eius<strong>de</strong>m libri ait. Quod si in<br />

secundis rebus bonam quoque mentem darent dii, non solum ea que venissent, sed que ventura<br />

essent putaremus”. Dize: “Si en la prosperidad Dios nos diesse buen entendimiento, no sólo las<br />

cosas passadas, mas las que han <strong>de</strong> venir <strong>con</strong>osceríamos”. Y por tanto <strong>con</strong>cluye quasi en el fin<br />

diziendo: “Raro qui<strong>de</strong>m <strong>con</strong>tingit hominibus bonam fortunam, bonamque mentem dari”. Dize:<br />

“Pocas vezes a<strong>con</strong>tece que <strong>los</strong> hombres tengan muchos bienes <strong>de</strong> fortuna y <strong>con</strong> buena<br />

<strong>con</strong>sciencia”. Y si en alguna edad acaeçe esta negligencia, es en la edad jovenil, porque <strong>los</strong><br />

<strong>eHumanista</strong> 2012

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!