06.01.2013 Views

Francisco Petrarca, con los seys Triunfos de toscano - eHumanista

Francisco Petrarca, con los seys Triunfos de toscano - eHumanista

Francisco Petrarca, con los seys Triunfos de toscano - eHumanista

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

395 Roxana Recio<br />

Diógenes cínico, assí como escrive Diogenes Laercio, fue sinopeo hijo <strong>de</strong> un Ycesio<br />

Mensario. El qual <strong>de</strong> principio se dio a falsar moneda y por esto fue <strong>de</strong>sterrado; y él por <strong>con</strong>sejo<br />

<strong>de</strong>l oráculo <strong>de</strong> Apolo se vino a Athenas, don<strong>de</strong>, como halló a Antístenes philósopho, se dio a él<br />

por discípulo. Y puesto que muchas vezes él <strong>de</strong> sí le echasse, finalmente por humildad alcançó<br />

Diógenes la voluntad <strong>de</strong> su maestro, porque, tomando Antístenes un palo y queriéndole apalear,<br />

abaxó la cabeça para recebir <strong>los</strong> pa<strong>los</strong> diziéndole: “Dame quantos quisieres, que nunca hallarás<br />

palo tan duro que me pueda apartar <strong>de</strong> ti”. Assí que <strong>con</strong>tinuando Diógenes, <strong>de</strong> falsador <strong>de</strong><br />

monedas se tornó gran philósopho <strong>de</strong> la seta <strong>de</strong> <strong>los</strong> cínicos, <strong>los</strong> quales solamente guardavan la<br />

ley <strong>de</strong> natura y todas las otras cosas juzgavan ser superfluas. Y por su casa y aposento no quiso<br />

más <strong>de</strong> una tinaja o cubeta pequeña, la qual bolvía <strong>con</strong>tino a <strong>los</strong> rayos <strong>de</strong>l sol, y era opinión que<br />

todas las riquezas <strong>de</strong>spreciava salvo lo que le bastava para su uso quotidiano. Y <strong>de</strong>zía que todo<br />

<strong>de</strong>leyte era malo y aborrecible, y por esto scrive <strong>de</strong> él Séneca in VI De beneficiis: “Potentior fuit<br />

Diogenes Alexandro omnia possi<strong>de</strong>nte. Plus enim erat quod Diogenes nolet accipere quam quod<br />

ipse posset dare”. Dize: “Más po<strong>de</strong>roso fue Diógenes que Alexán<strong>de</strong>r, que posseía todo el<br />

mundo, porque más es Diógenes no querer recebir lo que Alexán<strong>de</strong>r le dava que no Alexandro<br />

podérselo dar”. Esto mismo <strong>con</strong>firma Tulio en las Tosculanas, y Valerio Máximo en el IIII libro<br />

al capítulo III.<br />

Pues que sean Diógenes y <strong>los</strong> cínicos sin vergüença en sus obras, harto claro lo <strong>de</strong>muestra<br />

Augustín XIIII De civitate Dei quando dize hablando <strong>de</strong> <strong>los</strong> cínicos: “Contra humanam<br />

verecundiam inmundam impru<strong>de</strong>ntemque sentenciam proferebant”. Y aña<strong>de</strong>: “Vicit tum pudor<br />

naturalis opinione huius erroris”. “Dizen 891 <strong>los</strong> cínicos philósophos esta suzia y sin razón<br />

sentencia que <strong>de</strong> ninguna cosa <strong>de</strong> hazer o <strong>de</strong>zir se avía <strong>de</strong> aver vergüença, mas la natural<br />

vergüença venció a este error”.<br />

Cerca <strong>de</strong> sus opiniones, principalmente imaginó 892 Diógenes el principio <strong>de</strong> todas las<br />

cosas ser el ayre, como es escrito <strong>de</strong>l philósopho en muchos lugares, <strong>de</strong> Augustín VIII De civitate<br />

Dei y <strong>de</strong> Eusebio XIIII De preparatione evangelica, el qual dize así <strong>de</strong> Anaxímenes: “Anaximenes<br />

vero Milesies principium rerum aerem opinatus est ex quo fiere cunta et in quem resolvi<br />

<strong>con</strong>tendit animam enim nostram aerem esse ait, hic enim nos <strong>con</strong>tinet universum et mundum<br />

spiritus et aer fovet”. Dize: “Este philósopho pensó que el ayre es principio <strong>de</strong> todas las cosas,<br />

porque <strong>de</strong> él se hazen y en él se resuelven, y que nuestra ánima también es ayre, y por él se<br />

sustenta todo el mundo”. [fol. cxxxviii v] A las quales palabras añadiendo Augustín VIII De<br />

civitate Dei, dize y <strong>de</strong>clara quál fuesse primero la opinión <strong>de</strong> Diógenes, diziendo ansí: “Diogenes<br />

autem Anaximene auditor ex aere dicit <strong>con</strong>stare omnia”. Dize: “Diógenes discípulo <strong>de</strong><br />

Anaxímenes dize que que todas las cosas son hechas <strong>de</strong> ayre, no discrepando <strong>de</strong> la sentencia <strong>de</strong><br />

su precetor”. Fue Diógenes muy paciente, y provose quando una vez un discípulo suyo por<br />

burlar <strong>de</strong> él le escupió en la cara, que no respondió nada, sino <strong>con</strong> mucha paciencia diziendo:<br />

“Yo digo, Léntulo, que se engañan <strong>los</strong> que dizen que no tienes boca”. Otros dizen que este<br />

Léntulo no era su discípulo.<br />

Hizo Diógenes muchos hechos notables y escrivió muchos dichos morales, assí como se<br />

vee en Laercio; y en tanta manera, que <strong>de</strong>zía Alexandro que, si no fuera Alexandro, que no<br />

quisiera ser sino Diógenes. Principalmente scrivió: “Sermonum ad graciam institutum melleum<br />

esse laquem. Cupiditatem arcem ominum esse malorum. Meliore esse est indicat mala lingua<br />

quem carpit superat enim <strong>con</strong>scia quicquid mali <strong>con</strong>fixerit lingua”. Dize: “Las palabras dichas<br />

<strong>con</strong> gracia lazos son <strong>de</strong> miel. La codicia es alcáçar <strong>de</strong> todos <strong>los</strong> males. El maldiziente, quando<br />

891 Dizen: R “Dize”.<br />

892 imaginó: R “magino”.<br />

<strong>eHumanista</strong> 2012

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!