06.01.2013 Views

Francisco Petrarca, con los seys Triunfos de toscano - eHumanista

Francisco Petrarca, con los seys Triunfos de toscano - eHumanista

Francisco Petrarca, con los seys Triunfos de toscano - eHumanista

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

215 Roxana Recio<br />

Por las quales autorida<strong>de</strong>s pue<strong>de</strong> ser harto manifiesto lo philósophos antiguos no aver dudado en<br />

ser nuestra ánima divina.<br />

Así que por este fundamento y según la sentencia <strong>de</strong>l philósopho en el primo <strong>de</strong> la Éthica,<br />

y Cicerón en el I De <strong>los</strong> oficios y en el II <strong>de</strong> las Tosculanas, don<strong>de</strong> divi<strong>de</strong>n el ánima racional en<br />

dos potencias, que son sensitiva 240 y intellectiva, don<strong>de</strong> tiene origen la división <strong>de</strong> la vida activa y<br />

<strong>con</strong>templativa, se pue<strong>de</strong> claro comprehen<strong>de</strong>r la muerte ser el fin <strong>de</strong> una presión escura a <strong>los</strong><br />

buenos y un gran enojo a <strong>los</strong> ma<strong>los</strong>, que pusieron su cuydado en el lodo <strong>de</strong> <strong>los</strong> temporales<br />

<strong>de</strong>leytes. Para el cuyo entendimiento es <strong>de</strong> saber que el bien obrar [fol. lxxv v] es <strong>con</strong>formarse<br />

<strong>con</strong> las obras a la origen, según la sentencia <strong>de</strong>l philósopho en el VI <strong>de</strong> la Éthica, quando<br />

hablando <strong>de</strong> <strong>los</strong> vicios bestiales dize <strong>de</strong>l que dava <strong>de</strong> pa<strong>los</strong> a su padre y, siendo reprehendido,<br />

dixo así: “Déxame que le apalee, que también el apaleó a su padre, y este niño hijo mío, quando<br />

gran<strong>de</strong> fuere, me <strong>los</strong> dará también a mí, porque estas cosas se usan entre nosotros y es bien hazer<br />

el hijo lo que el padre, y el padre lo que el agüelo”. Así que por <strong>con</strong>trario <strong>los</strong> buenos <strong>de</strong>sean<br />

<strong>con</strong>formarse a su principio, y ser sueltos <strong>de</strong> esta forma <strong>de</strong>l cuerpo terreno, y ser quitados <strong>de</strong>l<br />

cuydado y possessión <strong>de</strong> las cosas mortales; <strong>de</strong> don<strong>de</strong> Augustino IX De civitate Dei dize a este<br />

propósito: “Si ergo Deo quanto similior, tanto fit quisque propinquor, nulla est ab illo alia<br />

longinquitas quam eius dissimilitudo; incorporali vero illi eterno et incommutabili tanto est<br />

anima hominis dissimilior, quanto rerum temporalium mutabilium cupidior”. Dize: “Si tanto el<br />

hombre es más cercano a Dios quanto más semejança <strong>con</strong> él tiene, no ay cosa que al hombre más<br />

le aparte <strong>de</strong> Dios que la <strong>de</strong>semejança; <strong>de</strong> don<strong>de</strong> nuestra ánima puesta en este cuerpo mortal tanto<br />

más se aparta <strong>de</strong> la eternal perfectión <strong>de</strong> Dios quanto más se mete en la codicia <strong>de</strong> las cosas<br />

temporales y corruptibles”. Y por esto Platón in Libello De immortalitate anime, <strong>de</strong>mostrando la<br />

alegría <strong>de</strong> <strong>los</strong> buenos ánimos quando se llega la muerte, para que el<strong>los</strong> se suelten <strong>de</strong> la presión<br />

<strong>de</strong>l cuerpo dize así: “Tritum si qui<strong>de</strong>m et ad omnes <strong>de</strong>cantatum vitam nostram peregrinationem<br />

quamdam esse. Qui autem mansuete mo<strong>de</strong>ste mo<strong>de</strong>rateque vixerunt forti animo <strong>de</strong>cen<strong>de</strong>nte<br />

quasi pena canentes ad <strong>de</strong>bitum nature accedunt”. Dize: “Todos <strong>los</strong> sabios afirman que nuestra<br />

presente vida es un poco <strong>de</strong> <strong>de</strong>stierro, y <strong>los</strong> que en él bien bivieren <strong>con</strong> mucho plazer reciben la<br />

muerte”. Y por esta ocasión Solón atheniense <strong>de</strong>zía, como scrive Tulio in libro De senectute,<br />

que no quería que sus amigos llorassen su muerte, ni por ella sintiessen dolor alguno; y Ennio<br />

solía <strong>de</strong>zir: “Nemo me lacrimis <strong>de</strong>coret, neque funera fletu faxit”. Dize: “Después <strong>de</strong> muerto<br />

ninguno me aga las osequias y <strong>con</strong> lágrimas”. Stimando ser la muerte alegría y dulçura <strong>de</strong>l<br />

ánima, como scrive Tulio en el mesmo libro. Así que ésta es la costumbre <strong>de</strong> <strong>los</strong> ánimos buenos;<br />

y tanbién, como Tulio scrive in De somno Scipionis que Scipión Emiliano, como vio en el sueño<br />

a Paulo Emilio su padre, aviendo entendido <strong>de</strong>l mayor Affricano la disposición <strong>de</strong> la vida eterna<br />

dixo: “Queso pater sanctissime atque optime, quam hec est vita, ut Africanum audio dicere, quod<br />

moror in terris. Quin huc propero ad vos venire?”. Dize: “O, padre muy santo, ruégote que me<br />

digas qué vida es la que dize Africano, porque bivió en esta tierra y <strong>de</strong>seo yr al cielo para<br />

vosotros”. Y así como <strong>los</strong> ánimos dignos <strong>con</strong> la muerte se alegran, así por <strong>con</strong>trario <strong>los</strong> ma<strong>los</strong> se<br />

entristecen; las quales cosas que a <strong>los</strong> tales <strong>con</strong>tentan no son otra cosa que lodo, porque en poco<br />

tiempo passan, y se secan y acaban.<br />

Y semejante juyzio se pue<strong>de</strong> dar <strong>de</strong> las otras cosas mundanas que por más nobles se<br />

tienen, así como es el dinero, lo qual es más vil que todo, pues se troca por las cosas más viles y<br />

suzias que pue<strong>de</strong>n ser, comoquiera que sin moneda no se dan <strong>de</strong> val<strong>de</strong>, como scrive Aristóteles<br />

en el quarto <strong>de</strong> la Éthica y Augustín V De civitate Dei <strong>con</strong>tra la opinión <strong>de</strong> Varrón. Y por esto<br />

nos enseña Cristo en Sant Matheo en Sant Matheo al quinto no <strong>de</strong>vernos curar <strong>de</strong> estas riquezas<br />

240 sensitiva: R “sentitiva”.<br />

<strong>eHumanista</strong> 2012

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!