Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
Judea". Gazt MusIx 187. Mari Asun eban izena ta neskatilla egiña egoan ordurako. Erkiag BatB 69. Onela ari
ziran bi neskatil gazte, maixiaketa bizian. NEtx LBB 145 (Antz 9 neskatilla). Gero igiri deu(e)la atea, neskatilak.
Holmer ApuntV ASJU 1969, 182. Gazteria lot dadila / Potiko ta neskatila / adinekuekin batian. Casve SGrazi
76.
v. tbn. Mercy 34. Astar II 136. Zav Fab RIEV 1907, 539. AstLas 13. DurPl 74. Etch 372. ChantP 44. AB AmaE
188. Azc PB 181. Itz Azald 107. Xikito 10. Echta Jos 209. A Ardi 52. Garit Usand 48. Const 42. Altuna 39. Kk
Ab II 186. Alz Bern 66. Otx 78. Zait Sof 55. Arti MaldanB 205. Osk Kurl 48 (49 neskatil). Alzola Atalak 74. Uzt
Sas 188.
� (Usado para expresar el sexo de la recién nacida). � Mutilla al da [aurtxoa]? Neskatillia? Zer izen ipiñi biar
xaue? Ag G 71.
� (Mg PAbVoc 226, Mg Nom 67 (V)). Virgen, doncella. � Ehün neskatila bere / zerbütxüko ükhen zütian.
"Vierges". Xarlem 1511. Neskatilla garbi ta bakartade zaliai. CrIc 79. Neskatilliak urten lei nora nai bere ule
trenza ederragaz, baña ez neskiak. Aituko dozu onenbestegaz. Mg PAb 54. Neskatilliaren izenak, [...], beragaz
dauka errespetua, modestija, onestidadia ta lotsoorra izatia. fB Olg 50. Jaungoikoak Gabirel aingerua Nazaret
deritxon Galileako urira bialdu eban, neskatilla (birjiña) bategana. Ker Lc 1, 27 (Lç, He, TB, Dv, Brunet, Leon,
BiblE birjina, AG 1461 neskutz, Ol neskatx, Or neskatxa, Arriand neskatil neskutz).
� (Empleado como vocativo). � Neskatilla, ekarri egiguzuz topinian ikusi ditudan arbi, aza ta okelia erretillu
baten. Mg PAb 54. Erdu ona, Txomintxu, / erdu, neskatilla, / ariñ kaderak, txutxu, / Jesusaren billa. Echag 28.
Zoaz aurreragoxe, neskatil, zoaz, zuk baitakuzu. Zait Sof 110.
�2. "Neskatilla (BN-baig), muchacha de mala conducta" A.
- NESKATILA GAZTE. Muchacha, moza, chica joven. v. NESKA GAZTE. � Neskatilla gaztia, bere Aita
onaren etxian eguan artian, seguru egon zan. fB Ic II 275. Arañeko süjeta, ororen lilia, / neskatila gaztetan
parerik gabia. 'Jeunes filles'. Etch 688. Tenploan harekin bizi ziren neskatila gazten artian, ümilena zen. Ip Hil
58. Neskatilla gazte liraiñak. Erkiag BatB 134. Agur jaun anderiak, / berheziki neskatila gaztiak. Casve SGrazi
26. v. tbn. Astar II 150. Bordel 171. Ag Kr 52. Echta Jos 314. Enb 120. Mde Pr 155.
- NESKATILAKAN (Dv). (Andar...) con las chicas, detrás de las chicas. "Neskatilakan ebilte, aller après les
jeunes filles" Dv. � Gazte nintzanian, hogoi urthetan, / ardüra nindabilan neskatilakan. Etch 396. Neskatilakan
ere ez dü parerik / ez eta neskatilek eztoie eztarik. Ib. 396.
- NESKATILA-LAGUN. Amiga. � Eladiren neskatilla laguna ikusi eban Josetxok. Echta Jos 198 (v. tbn. 213).
- NESKATILA-MUTIL. (Pl.). Chicas y chicos, muchachas y muchachos. � Zer esan [...] danza naastu ta
neskatilla mutillen artekuen gañian? Mg CO 134. Da pelleburuba, neskatilla mutilak alkarregaz berbaz denpora
luzian egotia. Astar II 152.
- NESKATILA OTSEIN. Criada, sirvienta. � Neskatilla otseiñak ostuteko ekanduba badauka, botaten da arin
onian. Mg CO 140. Etxe seme batek daukala okasino dongia neskatilla otsein edo serbietan bertan daguanaz.
Ib. 122. Neskatilla otsein ollar-iltzallak. Zav Fab RIEV 1907, 96.
- NESKATILATAN. Durante la juventud, en los años mozos (de una mujer). � Neskatillatan garbi ta honestia
izan dana, gero bere garbi ta leijala oi da. JJMg BasEsc 123. Ori neskatilletan be andra bat zan. Zam Man 58.
Neskatillatan artu nai die / neska eldueiri gaiñak. And AUzta 119.
- NESKATILA ZAHAR (S ap. EI 70n.). "Neskatila zaharra, equivale a mutxurdina" EI 70n. v. neskazahar.
neskatilakari. "Neskatillakari (Sc), mujeriego" A.
neskatilakote. "Neskatillakote, intermedia entre neska y neskatilla. Desde los 13 (inclusive) hasta los 18" Iz
ArOñ.
neskatilatto, neskatiltto. � Dim. de neskatila. � Edurne ta beste neskatiltto batzuekin maiz egiten zuan
jolasean Patxik. Osk Kurl 39.
neskatilatxo, neskatilatxu. � Dim. de neskatila. � Umetan egin oi dira loikeria ez gitxi, edo mutiltxoak
mutiltxoakaz edo neskatillatxoak alkarregaz edo aek oneekaz. CatBus 50s. Zerdeñan bizi zan amabi urteko
neskatillatxu bat. Ur MarIl 105. Zaarrena zazpi-zortzi urte-inguruko neskatillatxu bat zan. A BGuzur 108. Begiz
jota daukat nik guretzat ondo datorren neskatillatxu bat. Ag Kr 72. Geldokiyan ebizan atzera ta aurrera 12-14
urteko neskatillatxuak. Kk Ab II 161. Aetariko egun batean, neskatillatxu gazte dotore ta pertxenta bat eldu zan.
Erkiag BatB 73. Orduko eztaiak mutikotxu-neskatillatxuak bizi guztiko eukitzen zuten gogoan. And AUzta 70. v.
tbn. Echta Jos 86. Neskatillatxu: Mg CO 158.
neskatilaxkot. "Neskatillaxkot (S), muchachita" A.
neskatiltto. v. neskatilatto.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
973