26.12.2012 Views

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan<br />

onetan kantaetan. Lazarraga 1140v. Zegaiti utra manera andian dazauen guztiok alabadu deuskue. Ib. 1147v.<br />

Manera onetan burla egiten zutela. Ber Trat 10v. Irur maneratan. Ber Doc 167v. Arrosarioaren dibisionea<br />

errateko maneraren ereduz. EZ Man II 163 (v. tbn. I 90). Bellako oker onek engaña dezala erriau ni<br />

eta guztiok manera ontan. (Alsasua, 1645). FLV 2005, 318. Guziek ezagutzen eztuten sentimendu eta manera<br />

batez. SP Imit III 21, 3 (Ch manera; Mst, Ip gisa, Pi era, Leon molde). Xirloetarik hasten direnen antzea eta<br />

manera. SP Phil 315 (He 316 methoda). Nahi dianak onsa ikasi manera eta methoda. Tt Arima 2. Haize<br />

emaiteko manera diferentaz, soinu eta mudantza diferentak eragiten zaizko [xirolari]. ES 385 (v. tbn. 94). Noiz<br />

gorputzeko eta spiritiuko traba guzietarik ilkhirik manera guziez libro izanen naiz. Ch III 48, 3. Katixima hau<br />

[...] segi dezaten gauza guzietan, hala hitzkunzan, nola maneran. CatLav A 4v (V 5). Mudantza batere ezin<br />

sofrituzko manera batean. He Gudu 130. Manera hortan etsai gaixtua osoki sartzen da. Mst I 13, 5 (SP hala, Ip<br />

holaxe, Ol aunela, Leon hola). Minki errenkuratu zitzaien isrraeldarrei haren alderat erabilli zituzten manera<br />

txarrez. Lg I 219s. Ohoratua da hiri hartan manera guzizko batean. Lg II 88. Ez nuéla beár ofendítu niolateko<br />

manéran. LE Ong 135v. Manera berezi batez ohoratua izan. MarIl 6. Haren manera? / Zokoz-zoko batetik eta<br />

bertzera, / sar eta atera: / sabeletik ez hotza, doha etxera. Léon Elissamburu in Elzb Po 217. Ederki mintzatzeko<br />

zituzten lenguaia eta manera miretsgarriez. Elsb Fram 58. Zentzu aski duenak / dezake konpreni / erran dugun<br />

manera / ez dela komeni. Etcham 180. Ez baitzuen nehor asetzen ez akitzen haren erakusteko manera erne<br />

goxoak. "Manière". Ardoy SFran 160. Laborantzatik bizi behar zuenarentzat, manera txarrak ziren heiek.<br />

Badute gure etxean zerbait iretsirik, nik pertsularigoan irauteagatik. Xa Odol 47. v. tbn. Harb 61. Arg DevB<br />

151. Gç 67. Mih 88. CatLan 113. AR 87. Brtc 206. Revol 93. Dh 116. JesBih 474. Jaur 142. Gy 287. ECocin 30.<br />

CatS 128. ChantP 236. Ip Hil 223. EgunO in Arb Igand 174. Arb Igand 169. Mattin 143. � Sukár ándias<br />

errétzen ta bérze ásko miñes, de manera ezi nai lukéla il. LE Ong 66v. � Etzitaken ixtorio txarra, manera guzien<br />

arabera. JEtchep 103.<br />

� (Como segundo miembro de comp., tras sust.). Clase de, tipo de. � Bere bizitze maneraren konforme<br />

kunplitzeko. Ber Trat 56r (v. tbn. bizitze manera en SP Phil 457). Holako gerla manera / ez ikusirik obe da, /<br />

tronperia du sobera. Bordel 60. Haren mintza eta kurri-manerak bitziak ziren. Zerb Azk 94. Jastatu dituela<br />

bederen bekaturat gaztea ereman dezaketen bizi manerak. "Genres de vie". Ardoy SFran 92.<br />

� (H). (Pl.). Modales, maneras. "Manera tzarrak, ederrak, manières mauvaises, belles de faire, de se conduire"<br />

H. � Haurtasuneko manerák. Lç 1 Cor 13, 11 (He maiñak, Dv lanak, Ol, Ker umekeriak, BiblE haur-gauzak).<br />

Gezurrezko adiskide baten exenpluak, solasek, manerek, lausenguek. Dh 230. Gizonak, andre moten / manerak<br />

arturik, / ikusten dirade maiz / tximu biurturik. It Fab 74. Hantxe nindagon / ate ondoan jarria, / haren manerak<br />

ikusi eta / ezin idukiz irria. JanEd II 65. Emeki, bada! Emeki, othoi! Zer dira manera hok! JE Ber 101. Ene<br />

semetarik batek hartzen balitu aitzinean dugun pikabuztan horren manerak. Ib. 72. Oraiko gazteen manera<br />

trixtez. Lf Murtuts 52. Adeitsu zen bere maneretan. Mde Pr 87 (v. tbn. HaurB 39 manera horiek).<br />

� Gobernadoriaren / gana arribatu, / gure manerak oro / hari deklaratu, / [...] bai eta kordetarik / guziak<br />

libratu. (Interpr?). Bordel 49.<br />

�2. Estado, situación. � Jauna, urrikal zite / gure manerari, / biziaz nahi dugu / berme jarri / deus gerta<br />

balakio / zure armadari. Bordel 43. Egun batean gelditu nintzan / ate-xokoan gordia / ango manera ederra<br />

ikusita / ezin idukiz irria. JanEd II 63. Heien harritzea ikusiz eliza zonbaiten manera, aldareak deseginak,<br />

sainduen itxurak gain-azpiz uzkaliak. "L'état". Ardoy SFran 126. Zorionez izan dira, / ikusiz ene manera, /<br />

bihotz oneko jendeak / jinak ene altxatzera. Xa EzinB 28.<br />

- HAIN MANERAZ. De tal manera (que). � Artu eben ain maneraz [...] di batean iratzarri ez zan.<br />

Lazarraga 1139r.<br />

- HALAKO MANERAN (Lar, H). "(De tal) manera que, alako maneran [...] non" Lar.<br />

- HALAKO MANERAZ (SP (s.v. manera), Urt, Lar, H (s.v. manera)). (Con oraciones consecutivas). De tal<br />

manera que. "Halako maneraz aborritzen dut non hura ikhusteaz beraz lazten [...] banaiz" Urt I 22. "(De tal)<br />

manera que, alako maneran, maneraz [...] non" Lar. � Guk dugu sinhesten ezen fedean Spiritu sainduaren<br />

grazia sekretuz iluminatzen garela, halako maneraz non hura baita iainkoak plazer duenei emaiten drauen<br />

dohain graziazko bat. Lç Ins G 4v. Grazia egiguk, non eztezagun deus pensa, ez erran, ez egin [...] hire<br />

borondate sainduaren konplimendutako gauzarik baizen, halako maneraz non, gure obra guziak baitirate hire<br />

izen sainduaren gloriatan. Lç ABC A 8r. Itzultzen du ogia Iesu Kristoren gorputzean, eta ardoa aren odolean,<br />

alako maneras eze itzak konsagraziokoak erranes gero ezpaita an ogirik. Ber Trat 7v. Halako maneraz iarri zen<br />

aumoin edo limosna egiten, non hargatik leku guzietan hari baitzaritza San Iuan aumoinera. SP Phil 177.<br />

Halako maneraz bai, non onei eta gaitzei igoalki begiratu behar baitiozute. Arbill III 25, 3. Eta eman kolpu bat<br />

[...], halako maneraz, non [...] hil izan baitzen. Tt Arima 123. Zure eskua pisatu izan da gau eta egun ene<br />

gaiñean, halako maneraz non [...] itzuli bainaiz zuregana. Gç 43. Halako maneraz non baitirudi Abraham<br />

Patriarka handi haren presunan gure Jainkoak promes eman zioela Ignazio bertze Patriarka huni. ES 125. Bizi<br />

zaite halako maneraz non herioak ez baitzaitu sekulan ustegaberik atzemanen. Ch I 23, 3. Halako-maneraz-bai,<br />

non ikusi behar-baitugu zer egiñ behar den, gure arima bere pasione deserregelatuetarik garbitzekotzat. He<br />

Gudu 57. Itsutzen eta sorhaiotzen du gizona, halako maneraz non ez bai du sentitzen ere bere hobenaren<br />

izigarritasuna. Brtc 221.<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

97

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!