Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
negarkara. � Medio llorando, sollozando. � Negarkara dago, [...] menderatua izanak ematen diyon
damutasunagatik. Bil 162.
negarkatu. � Llorar. v. NEGAR EGIN, negartu. � Errege joan zala zazpigarren egunean ua negarkatzera. Or
EG 1952 (3-4), 2 (ap. DRA).
negarkeria, nigarkeria (L, BN, S ap. Lh). � "Pleurnichement" Lh.
negarketa. � Plañimiento. � Abraham Sararen illetako negarketara ara yoan zan. Ol Gen 23, 2 (Urt nigar
egitera, Dv hari nigar ematera, Ur negarrez).
negarkiro. � Llorosamente. � Besartian estutzen eban esanaz negarkiro [...]. Etxba Ibilt 488.
negarkizun. � Desgracia. � Zeinbat negarkizun errietan! Zeinbat eskandalo gazteen artean! Añ MisE 36.
Etzan izango munduan ez gatxik, ez bekaturik [...], ez negarkizunik, ez gaixotasunik. Ib. 116.
negarkoi, nigarkoi (L, BN, S ap. Lh). � "Pleurnicheur, geignard" Lh.
negarmen. "(G-azp), llanto" A.
negarñi, nigarñi (H (S), s.v. nigartxo). � Dim. de negar.
negarño, nigarño (H (L, BN), s.v. nigartxo). � Dim. de negar. � Emazteen izenean erran zakon, harek ere,
ongi-etorri labur bat, hanitzek aditu zutena nigarñoa begian. JE Bur 183.
negaro. v. NEGU-ARO.
negarraldi (V-gip ap. Elexp Berg), negar-aldi. � Llorera. "Negarraldi majua ein zeban aitta il jakonian" Elexp
Berg. � Josek negar-aldia egin ondoan, gorputz-illa balsamatuerazo zuen. Lard 62 (v. tbn. 55). Bere senarra añ
maite zuelarik, negar aldi andiak egin zituen. Arr GB 7. Negarraldi astunean bildu zan luzaro izadi osoa. TAg
Uzt 258. Aurtxo jaioberriaren negarraldia nolabaitan ixillarazteko. Ib. 23. Gizonak andregaia gaitzetsi zuen
bere baitan, haurraren negarraldi horren zio zelako. Mde HaurB 22. v. tbn. Aran SIgn 86. Erkiag Arran 175.
negarrarazi (VocCB � Dv), negar-arazi (VocCB � A), nigar-arazi (L, BN, S ap. Lh), negar-erazo. � Hacer
llorar. v. NEGAR ERAGIN, NEGAR EGINARAZI. � Orri leidunai eguzkiaren begiak jota, / badeutse negar
gaur erazo. AB AmaE 177.
negarreri, nigarreri (B ap. A). � Llorera.
negarreztatu, nigarreztatu (L ap. A; Dv), nigarztatu (Hb ap. Lh). � Llorar, deplorar. "Nigarreztaturik jaten du
bere ogia, il mange son pain trempé de ses larmes" Dv. "Arroser de larmes" Lh. � Kofesatü eta nigarstatü
dütükezünian, dolore eta hañ flakü izanez desplazer handi bateki falta horik. Mst IV 7, 3 (Ip nigarstatü). Oi non
dire nere nigarrak hunelako ondikoaz nigarztatzeko? Dv LEd 209. Nork emanen diotzate nere begiei nigarrak
egin diotzadan laidoen nigarreztatzeko. Gy Visites 173 (ap. Dv). Zure bihotzeko tresor batkoitza galdü ükhen
düzü eta hirur egünez mingazki nigarstatü. Ip Hil 135s.
negarroi, nigarroi (S ap. Lh y Lrq). � "Chagrin, geignard, zinkurrinkari, nigarroi" Lh Eusk 1919-20 (I), 81.
"Qui pleure souvent" Lrq.
negarroiki, nigarroiki. � Llorosamente, llorando. � Nigarroiki otoiztu zuen beraz: Utz nazazu, arren, ene
dirua emanen dautzut, bai! Mde Pr 157.
negarte, nigarte (SP, Dv � A). � Llorera. "Abondance de larmes" SP. "Erregeren hilberria ekharri zutenean
nigarte handiak izan ziren hiri guzian, [...] il y eut de grandes larmes" Dv. "Llanto público con ocasión de la
muerte de un rey, por ejemplo" A. � Hunen ere gaiñean dik izanen pietate, / gaizkiez egiten badu aski dena
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
930