Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
l'un des chefs des Nazaréens" Dv. � Gizon izurriztari hau atzeman dugu, lurreko bazter orotan builetan Judu
guzien ezartzen hari, eta Nazarethiarren aldebandako itxindi. Dv Act 24, 5 (IBe nazaretar).
nazariano. v. nazareno.
nazariendar. v. nazarendar.
1 nazaro. � Naturaleza, forma de ser. � Nekez aldiz basa gathia arimal hau bere nazaroaz delakoz hora beno
basago ta ohilago. Egiat 165. Nazaroaz zen izigarri amoros. Ib. 218.
2 nazaro. "(Git.), enfermo" A.
1 nazi. "(V-ple), gente, raza" A.
2 nazi, natzi. � Nazi. v. nazitar. � Zu "natzi" ez bazara ere, ez dut uste ezkertiar zarenik. Mde Pr 58s. En
DFrec hay 3 ejs. de nazi.
nazierde. � "(R-uzt), ven, venid vos. No se emplea más que en el imperativo, exactamente como el bizkaino
erdu" A. v. 1 erdu. � "Nazierdei (R-uzt), venid vosotros" A.
nazimentu. v. naximentu.
nazio (SP, Urt III 285), nazione (Urt III 285, Gèze), nazino (V-gip), nazinoe. Ref.: Etxba Eib y Elexp Berg
(naziñua). � Nación. � Tr. Documentado en todas las épocas y dialectos. En DFrec hay 250 ejs. de nazio, 9 de
nazione y 1 de naziño. � Berze nazione orok uste dute ezin deus ere skriba daiteiela lengoaje hartan. E 7.
Haren ahotik ilkhiten zen ezpata zorrotz bat harzaz io ditzanzát nazioneak. Lç Apoc 19, 15 (He nazione; TB
yendaia, Dv, Ip populu, Ol, BiblE herriak). Nazione guziék lauda bezate Iainkoa. Lç ABC B 3r. Gure nazioa
dela kopla maite duena. EZ Man I 4 (76 nazione). Orrhoitzen zen lekhu dohakabe hark eta nazione guziak yasan
behar zituzten ondikoez. Lg II 221. Othe da eta izan othe daite nazionerik gu garen baino ohoratuagorik? Brtc
228. Aphezak nazioneak pagatzen tu. Revol 135. Egortzen dire Nazionearen Asanblada batetarat. Ib. 115.
Khiristi nazionia oro / behar dügü destrüitü, / eta sarrasien legia / orotan plazatü. Xarlem 246. Erromako
Apostoluben Elexa Santa guztientzakuari, zeñetan bat egiten diran jaioterri edo nazinoe guztiak (1820). VMg
RIEV 1934, 681. Zoazte beraz, eta erakhuts zazue nazione guzier. TB Mt 28, 19. Oihuz diotela: biba nazione
handia! Gy 121. Profetek erakusten dute Eliza mendixken gaineko hiri bat bezala, argitu eta bildu behar dituena
nazione guziak. Hb Egia 109. Denbora berian biali zituan nazio askotara Ebanjelio santua predika zezaten asko
erlijioso. Bv AsL 165. Iainkoaren nazione hautetsia. Elsb Fram 59. Itxasoa igaro ta / geure nazinoak / eztaukaz
isla ederrak / lagun gitxikoak? Azc PB 318. Gauza oso probetxugarria izango zela nazio guziaren izenean
Lurdes-ara peregrinazio bat egitea. Goñi 116. Aberrijak edo naziñuak osasuntsutu ta gogortu. Kk Ab I 20.
Nazio aundien arteko batzarra Berlin-en. Basarri 165. Sei nazionetan bada 165 miliun jende. Herr 10-3-
1960, 4. Frantzian edo eztakit nun, nazio guztien agintarien billera aundi bat egin zan. And AUzta 63. Nazioak
edo erresumak. Vill Jaink 170. Nazio askotako jendeek osatzen dute. Berron Kijote 199. Horrela gerta daiteke
eta gertatzen da nazioartekotasuna gailen irtetea, nazioartekotasun hori "nazio bakar baten artekotasuna"
besterik ez bada ere. MEIG VII 26. v. tbn. Harb 283. Hm 166. Izt Po 139. It Fab 249. Xe 383. Tx B I 103. Ldi
IL 82. Uzt Sas 124. Nazione: Gç 48. Tt Arima 97. ES 119. CatLav 377 (V 182). CatLan 39. BOEanm 1296 (Mt
10, 18). Monho 28. UskLiB 143. MarIl 114. Jaur 110. Arch Gram 29. Bordel 148. CatS 30. Ip Hil 8. Const 38.
Mde Pr 224. Naziño: Zuzaeta 94.
� (Como primer miembro de comp.). � Nazio hizkuntza bat, nazioko herriaren egiña da. Txill HetaH 89.
Mendebaldean, Ekialdeko Elizan ez bezala, ameskeria zen nazio hizkuntzaz eginiko liturjia. In MEIG VI 31.
nazioarteko. � Internacional. � 1919an eraiki zuen Parisen Jean Meyer jaunak "Institut Métapsychique
International" (IMI), hau da, nazio arteko psikologi gaindiko ikastegia. Mde Pr 317s. Historiari baino nazio
arteko lege eta politikari dagokion [idazlan] bat bazterrera utzirik. MIH 236. Egungo prosa, gaiak bereizten ez
duenean, ez da hizkuntza batekoa eta batena, nazio artekoa baizik. Ib. 115. Onenean ere, ez baitugu euskara
herri eta nazioarteko tratu-hizkuntza mailara jasoko. MEIG VIII 112. En DFrec hay 53 ejs., meridionales.
nazioartekotasun. � Internacionalidad. � Modu horiek "nazioartekotasunaren" aurka daude. MEIG VII 44 (v.
tbn. otro ej. s.v. nazio).
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
911