Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
tacha, defecto. "Cicatrix" Urt V 21. � Tr. Documentado en textos septentrionales de los ss. XVII-XIX, y en
Ubillos y Zaitegi. Narrio es la forma más general. Hay narraio en Larreguy, Mihura y, según Harriet, en
CantIzp; la forma narria que, según Harriet, emplea Etcheberri de Ziburu, parece errata. � Falta orijinalaren
narriotik hutstuak. EZ Man I 128. Andre burasoen bekhatuaren narrio gabe konzebitua. EZ Man II 184. Adamen
narria gabe konzebitua. EZ Eliç (ap. H). Ama Birjina, gorputzean narrio gabea. Harb 57. Zauria ere behin
sendatutzat utziz gero, berehala gaizkoatzen denean, badirudi gelditu zela zenbait kutsu, zenbait narrio, etzela
ongi sendatu. Ax 465 (V 302). Hipokrates arimetako narrio eta erhasunen sendatzeko erremedio emaillea. ES
145. Narrio zaharkitua. Ib. 182. Hekin narrioak edo hutsak salhatzen dituztenak. CatLav 120 (V 66). Narriorik
xumeenetarik garbi nazazu. He Gudu (ap. H). Ohoretan lakhetzen zaienei narriorik eta laidorik baizen etzaie
ethortzen. He Phil (ap. H). Elhurraren pare, narraiorik gabe. CantIzp (ap. H). Bekhatuaren narraiorik ez duenak
errezibi dezan bada bathaioa. Lg II 128. Bekhatuaren narraiorik gabe. Mih 7 (v. tbn. 55). Kentzen dio
bekatuaren narrioa edo mantxa. Ub 190. Zure odoleko familietan gizonik balinbada zerbait narrio bere
gorphutzean duenik. Dv Lev 21, 17 (Ur faltaren bat duenak). Narrio ta nabarmenkeri orren bildurrik gabe.
"Impureza". Zait Sof 190. � Errata. � Horrek nabarbentzen du nola edizione hartan hainbertze huts eta narrio
aurkhitzen den. Ip in Ax (ed. 1864), VII.
�2. (SP, H), narria (H), narraio (H). "Scrupules, remords" SP. "Remords, reproche de la conscience, souffrance
qu'il cause" H. � Deskargua egin arteiño, etzuen utzi bere konzientziak sosegatzera, anarteraiño bethi eman
zioen garri eta narrio. Ax 430 (V 279). Egoitzazu dudakeria eta narrio guzia. "Scrupulum". SP Imit IV 10, 3
(Ch skrupuluak).
�3. "Bascas [...], baskak, goragaleak, [...] narrioak" Lar.
�4. (Lar, H), narraio (H). "Achaques así, eritasunak, erbaltasunak, narrioak" Lar. "Il signifie au propre
infirmité, indisposition, reste d'un mal ou d'une maladie dont on se ressent, ressentiment" H.
- NARRIOA EGIN. "Cicatricare facere, [...] narraiotu, narraioa egin" Urt V 20.
- NARRIO EMAN. Manchar. � Othoi eman diazadazun gorputzari eta arimari narrio eman diazoken guziaren
desegiteko garazia. Harb 291.
narriodun (Dv � A). � "Defectuoso, manchado" A. � Narriodun bat ere ez bedi alderatu. Ol Lev 21, 18 (Bibl
errezeludun, BiblE akastun).
narriogabe (Dv � A). � "Inmaculado, íntegro" A. � Ezpal-zabunketa ontako egunean, urteko bildots
narriogabe bat sutopatzat Yauberi eskeñiko diozute. Ol Lev 23, 12 (Ker akats-bage).
- NARRIOGABEKO. "Narriogabeko, immaculé, pur, sans tache, intègre, sans vice" Dv � A.
narriokiro (Lar), narraiokiro (Lar). � "Achacosamente" Lar. "Incómodamente, [...] narraiokiro" Ib.
narrioño, narraioño. � "Cicatricula, [...] narraiottoa, zakharñoa, narraioñoa" Urt V 21.
narriotasun (H), narraiotasun (Ht VocGr 374, Lar, Lecl, H), narriatasun (H). � Incomodidad.
narriotsu (SP (sin trad.), Lar, Dv � A, H), narraiotsu (Urt, H), narriatsu (H). � "Cicatricosus, zakhartsua,
narraiotsua" Urt V 20. "Achacoso" Lar. "Lleno de defectos, de manchas" A.
narriotto. v. narrioño.
narriotu, narraiotu (Urt), narraiatu (Urt). �1. "Cicatricare facere, [...] narraiotu, narraiatu" Urt V 20. �2.
"Narraiotzea, incommoder" Lecl.
narriotxo, narraiotxo. � "Cicatricula, zakhártxoa, narraiótxoa" Urt V 20.
narriruntzi. "Carnaza, revés de las pieles, [...] narrirunzia" Lar. v. larriruntzi.
narrita (B ap. A; H (L)). �1. "Broma, incitación" A. � Trufatu superiorez: desobeditu gauza handian. / Eman
iurarazteko narritarik edo iurarazi. Hm 195. Iuramentu mehatxuz edo narritaz eragin. Harb (ed. 1690?; ap. H).
Yarraitu arren, narritak edo izkirimiri lizunak bear ditu onek. Amez Hamlet 77. �2. "Tache, faute, défaut,
souillure" H. � Benial dire narrita tipi batzu, nola eskutik zerbait gauza tipi arrapatzea, hitz arinak, plazentak,
dostailluak. Harb (ed. 1690?; ap. H). �3. "Il peut avoir, bien que plus rarement, la signification au physique de
infirmité, etc." H.
- NARRITAN. "Bromeando" A. � Hitzez edo berzela nihork nihori narritan bekhatu eragitea da bekhatu
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 892
mende.