Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
- NARRASEAN (V-gip ap. Elexp Berg; A Apend). A rastras. "Arrastrando" A Apend. "Gurera datorren ura,
erretenian bide askuan narrasian etorrittakua da" Elexp Berg. � Oin bat orpozik eta bestean abarketa zar bat
oso narrazean eroiazala. Ag Kr 12s. Gaixo au, narrazean naramate, arrotzok! Zait Sof 130. Hamletek bere
erokerian, Poloni il eta narrazean atera du bere amaren gelatik. Amez Hamlet 123.
- NARRAS EGIN. "(V-arr-oroz), correrse la tierra" A.
- NARRASEKO (V-gip), NARRASKO (V-gip). a) "Nárrasekuak, las ramas que se traen a rastras, nárraskuak"
Iz ArOñ. b) "Nárrasekua eran, beber el agua. Nárrasekua bota, echar el agua (a la leche)" Iz ArOñ.
"Nárrasekua, el agua (litm., lo que anda a rastras; lenguaje festivo)" Ib. 184n. "Dícese del agua que llega a una
casa por una acequia. Eztakitt ze moduzkua egongo dan ur ori erateko, narrasekua da ta" Elexp Berg.
- NARRAS ETA BARRAS. "Arrastrando, narraz da barraz (V-gip)" A EY III 248. "Narras ta barras,
arrastrando (palabra que se emplea en cierto juego)" A Apend (s.v. narrasean).
narraska (Añ, H), naarrazka (V, G), narrazka (V-gip; H), narrezka. Ref.: A (naarraz); Etxba Eib (narrazka).
� Arrastrando(se). "Rastrar, arrastrar, narraska, tarraska, arrastaka eroan" Añ. "Narrazka atara eben etxetik, a
zan ordixa, le sacaron de casa a rastras [...]" Etxba Eib. v. arrastaka, herrestaka. � Tr. Documentado en textos
meridionales (sobre todo vizcaínos) desde principios del s. XIX. � Idun-sokarik narraska eroan eben ogeta bat
aldiz. Añ EL 1 212. Arturik bere iarrilekua, narraska Riktrudisenganaiño eroan eban. Ag AL 19. Banetorren erdi
narraska euskaldunik billatuko ete neban bildurrez. Ib. 145 (Ag EEs 1917, 203 narrazka). Agura-atsuak be,
narrezka, jai-tokira erdu ziran. BAizk Ipuin 48. Basa-artian narrezka ibilten dan larrasugia baño
iguingarrijagua zaralako. Altuna 102. Batzu erdi-errenka ta bestetzu oso narrazka, zuzendu nizkian danak
sukalderuntz. Ldi IL 19. Daramanari yaregin gabe gelditu zaizkan lau erroez, erraiak narrezka ditula. Ldi Y
1933 87. Onela ez nintzake narrazka ibiliko. Zait Sof 109. Nere soin gaxoa ere ez nezake narrazka eraman-eta.
Ib. 119. Eztabil suge ezkatatsurik bere kiribiltzarrak lurretik narrazka. Ibiñ Virgil 85. Eldu zan narrazka txarrikortarañok.
Etxba Ibilt 461. Maizago topatzen dugula [euskal literatura] behe-aldeetan narrazka gaindegietan
hegaka baino. MEIG IV 124. v. tbn. GMant LEItz 58.
narraskai. "Debo, instrumento de boteros con que raen las pieles, narraskaia" Lar.
narraskeria (V, G, AN). Ref.: A (narraskeri); Elexp Berg (narraskerixa). �1. "Desaliño" A. "Dejadez,
abandono. Narraskerixaz etzeban etara titulua" Elexp Berg. � Ez bere narraskeriagatik, ez geiegirañoko
txukuntasunagatik esamesetarako bide eman gabe, guziai onerako bide ematen zien modestiaz jazten zan. Arr
Bearg 260 (ap. DRA). �2. (G-azp). Indecencia. � Begiratu zeizu [¿por zaiezu?] / betik eta gora, / narraskeri
guzien / ostatua or da. Basarri "Gaurko zenbait turista" (ap. DRA).
narraski. � Desaliñadamente. � Ez askoren bidetik jarraituaz, lanetik igesi, apaintzen bixi, jardunean nagi ta
narraski. Ayerb EEs 1912, 219. � Lerro oiek [ref. a unos versos] gardenago erakartzeko etzan indar aundirik
egin bear; bañan narrazki-aroak ziran orduantxe, ta gudaldian dena zilipurdika ibilli oi da. Inzag RIEV 1933,
414.
narrastaka, narraztaka. � A rastras. v. narraska. � Narraztaka ere ezin duan aguretxo ori lan gogorrera
beartzen duzu? Goen Y 1934, 101. Nere inguruko gazte eroak ikusi ditut bide loitsuetan narraztaka. EG 1952 (1-
2), 54. Ori egin dunan ezkero, abere ta landako pizti guzien artean biraogarri izango aiz; sabelez narrastaka
abilke. Ol Gen 3, 14 (Dv herrestatuko haiz, BiblE arrastaka). Kamion batek jo ta narraztaka eraman zuela zati
batean. ZArg 1958, 89.
narrastan. � Arrastrándose. � Hegaztinari zaio hurbiltzen narrastan. Arti MaldanB 191.
narrastari, narraztari. � (Lo, el) que se arrastra. v. narrasti. � Suge narraztariak. NEtx AlosT 65. Bela-Beltz
ire morroikume narraztariari erorrek kiñu egin dionala. Ib. 104. Oinak lehertzen du urrezko suge narraztari bat.
Mde Pr 110.
narrastasun, narraztasun (V-gip ap. Etxba Eib). � "Miseria, abandono, dejadez. [...] Andra gaztian
narraztasuna, ardura bakua izatiana" Etxba Eib. � [Nagitasune] da gauze onetarako yausitasune, astuntasune
eta narrastasune. Ur CatArrig 92.
narrasti, narrazti (A (que cita a Astar), Zam Voc), naarrazki (A, que cita a Astar). � Reptante; reptil. v.
narrastari. � Somatu al dezute [...] azitik, nola sortzen dan mamorro narraztia, laster mitxeleta egalari polita
izateko? Ag G 140s. Naarrazki kaltekor eta izugarria. "Reptil". Zink Crit 34. Suge-gorri edo "vibora" ez beste
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
889