Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
- NABASAIAN EGIN. "Trabajar en la heredad o pieza con el nabasaia, nabasen egin" Izt 117v.
nabasaiari. "Ouvrier qui laboure à la charrue. Syn. goldelaria" H.
nabasaitu. "Arar" Añ. v. nabastu.
nabasi (S; Gèze, Dv (S), H (S)), nabaxi (S; Foix ap. Lh). Ref.: A; Alth in Lander RIEV 1911, 600; Lh (nabaxi).
�1. "Indiscret" Gèze. "1. familier, libre, hardi, [...]; 2. osé, audacieux, qui se mêle sans vergogne dans les affaires
d'autrui" H. "Familiar, íntimo, franco. [...] Aur nabasia (S), niño atrevido, entremetido" A. "Nabasi, nahasia,
ausarta" Alth in Lander RIEV 1911, 600. � Aiz kortez guziekin eta nabasi gutirekin. "Familier". O Pr 543. Ützi
[...] emazten lagüngoa. [...] Ez iagoitik beha elhe theiü edo sobera nabasier. Bp I 97. Emazte zunbaiteki etzitiala
nabasi izan. Mst I 8, 1 (Ip nabasi; Ch ez duzun adiskidetasun berezirik edo trebetasunik). Ororentako karitate
ükhen behar da, bena ezta hun ororeki nabasi izatia. Ib. 8, 2 (Ip nabasi; Ch trebe). Adiskidetasun aundigiak eta
nabasiegiak (demasiado íntimas). Ayerb EEs 1912, 178. Bera baño nagosijaguakaz eztattekela nabasi ixan. Otx
98. [Ixildu dira] erriko ardail / urduri-ots nabasiak. EA OlBe 66. � Zer entzungarri litzakit elaidenabasiarengandik
atsegiñez? '¿Qué saludo es posible ya oir con agrado?' Zait Sof 95. �2. "Nabasiye da, es
voraz, glotón (G-to)" Iz To. v. nabezi. �3. (Uso adv.). En familia. � [Malentxok, Manuelek ta Josek] mai baten
jan zuten ainbeste urtean nabasi, etxeko guztien ondoan. Ag G 139.
nabasiki (Sc ap. A; Dv, que cita a Mst, H), nabasuki (Arch ap. DRA). � "1. familièrement, librement,
hardiment; 2. d'une manière osée, téméraire, audacieuse; 3. vivement, sans précaution" H. "Cortesmente,
confiadamente. Ikhus dirok beste airerik, zioyat nabasüki" Arch ms. (ap. DRA). "Familiarmente" A. �
[Hasuiñak] leunki [...] ferekatzen [...] baduzu, erreko zaitu; baiña ez nabasiki eta ausartki [...] marruskatzen
baduzu. Ax 41 (V 25). Beldürrez [...] sobera nabasiki kanpotiko konsolazionetarat okher ditian. Mst I 20, 4 (Ch
libertate sobrarekiñ, Ip ehikiegi). Alle phüta semia, / uste diat nabasiki, / bigotaren aitzinean / nausatzen
itzaitala neri. Mustafa (ap. DRA). Zien bürien galeraztia / nabasiki balentia zaizie. Ib. (ap. DRA).
nabasiki. v. nabaski.
nabasitasun (H), nabasitartzun (H (S)). � "Qualité de celui qui est familier, entrant, hardi, osé" H.
nabasitu. � "Devenir familier, entrant, hardi, osé" H. � Bekhatu thipier, handier beno arranguroskiago nehork
ihes egin behar diela; [...] thipieki ihiki nabasitzen gituzu, ezdeusetako bezala hartzen. AR 42.
nabasitxori. "Pardillo (V-m)" A Apend.
nabaskeria. "Familiarité, hardiesse, audace (S)" H.
nabaski (L?, BN? ap. A; Lar, VocCB � Dv, H), naaski (BN-baig ap. A), nabasiki (S? ap. A; H), nauaski (H).
� "Acaso, adverbio, unas veces viene con duda, bearbada, nabaski" Lar. "Acaso, preguntando" Ib. "Quizá, tal
vez" A. "Probablemente" Ib. � Nabaski aditu du gobernadorea nola konpaitarzun batean juan den. (c. 1597).
FLV 1993, 457. Izan dutela gobernadorearen etorraraz alarma eta abisu, nabaski zure señoriak ez
gutxienik. Ib. 460. --Alako jendiak dire grozierak. --Nabaski eztute España ekusi. "No debe haber visto". Volt
142. Niri neure aitzinekoak utzi derautan hazienda haur, nabaski, gaizki eta bide gabeki beretakotua zuen. Ax
245 (V 165). Bana, nabaski, / zuretako aski / enaizela sinetsirik. O Po 12. Zoin sarri nabasiki / beihizate hilik
hobian, / mundu oroz ahatzerik, / eta xixariez janik. Othoitze eta kantika ispiritualak 72 (ap. DRA). Zer gizon iz
hi Momet / nabasiki traidore bat, / edükiten dirianaz geroz / holako mintzaje bat. StJul 97. Hobeki endauke [=
'hengoke'] nabasiki / lephua ondoti trenkatürik, / ezi ez eta gure / konpañan errezebitürik. Ib. 97. Nabasiki
arrozu dizie / giradiala tronpatzen. Ib. 150. "Aragia ahul" dela orhoiturik, barkatuko derautzu naaski. Mde Pr
61. Orduan zuberoatar mutil gazte bat ikusiko dukezu naaski nire baitan. Ib. 55 (v. tbn. Po 74 nâski). Afrika
denian etzien izango / naaski horrelako lau. Mattin 141.
nabaskiro, nauaskiro (H (V, G)). � Acaso, tal vez. v. nabaski.
nabasku (Lar, Añ, H (s.v. naba)), nabesku (Lar, Añ, Hb ap. Lh, H (s.v. naba)). � "Palma de la mano" Lar y
Añ.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
802