Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
Ag Kr 54. Amabost urteko mutil gazte bat. Goñi 56. Mutil gazte prestu bat / bere senar hartu. Etcham 171.
Fameli ederra azi du bañan / mutill gazte bat diruri. Tx B II 142. Hamasei urtetako mutil gaztearekin. Zerb Azk
113. Lizunkeritan zilipurdika ibillitako mutil gaztea. Etxde JJ 109. Eladeko alde guzietatik etorritako mutil
gazteak, ikas-naiak eraginda. Zait Plat 21. Mutil gazte ezpan lodia. Erkiag BatB 175. v. tbn. Cb Eg III 358. Mg
PAb 152. AA III 145. JJMg BasEsc 177. Astar II 289. Izt C 250. Hb Esk 86. Lard 185. ChantP 372. Zab Gabon
67. EusJok II 60. Urruz Urz 43. Arr May 193. Elsb Fram 136. Zby RIEV 1908, 86. Jnn SBi 170. Arb Igand 141.
Azc PB 312. Itz Azald 119. Moc Damu 27. Echta Jos 264. Iraola 107. JE Bur 140. Alz Ram 115. Noe 111.
EusJok 21. JanEd II 77. Ox 31. Inza in Jaukol Biozk XV. Or SCruz 145. Enb 67. Barb Leg 137. Laux BBa 84.
ABar Goi 27. TAg Uzt 159. JAIraz Bizia 22. NEtx Antz 152. Mde Pr 140. SM Zirik 69. JEtchep 83. Arti Tobera
278. Anab Aprika 27. And AUzta 50. Vill Jaink 26. Larz Iru 20. Salav 34. MAtx Gazt 97. Ibiñ Virgil 116. Alzola
Atalak 39. Ardoy SFran 149. Balad 63. Uzt Sas 185. Mattin 123. Berron Kijote 67. Mutil gaste: Kk Ab I 20.
Altuna 31.
- MUTIL GAZTETXO. Adolescente. � Artzaintzan zebillen mutil gaztetxoa. Izt C 505. Arteraño mutil gaztetxo,
artzantzan baizik etziekiena zan. Lard 163. Bota egiezala labara iru mutil gaztetxuak. Itz Azald 85. Gure
baserriyetako mutil gastetxuak. Kk Ab II 164. v. tbn. Urruz Zer 57.
- MUTIL KOSKOR (V-gip, G-azp-bet; Izt 67r; mutikoskor AN-gip). Ref.: Etxba Eib; Elexp Berg; Gte Erd 226;
Zt (comunicación personal). Niño; adolescente. "Mozalbete" Etxba Eib. v. MUTIL KOXKOR. � Irugarrena,
mutil koskor bat oraindik gazteago beste neska baño. CartAnd 388. Mutil-koskorra zala, zebiltzan bein sokasaltuan.
PArt in Bil 171. Itotzeko bidean dijuan mutil koskorra uretatik ateratzia. Anab EEs 1919, 64 (Aprika 24
m. kozkor). Badator mutil-koskor bat. "Muchacho". Ldi RIEV 1929, 208 (Or ib. 7 mutiko, Anab RIEV 1928, 609
morrosko, AIr ib. 601 mutil). Bost sei urtetan mutil koskor bat / eskolan asten danian. Uzt Sas 184 (Noiz 108 m.
kozkor). v. tbn. Aran SIgn 50. Bv AsL 46. Goñi 79. Iraola 64 (61 m. kozkor). Ag G 302. A Ardi 138. Kk Ab I 60.
JanEd II 93. EusJok 23. Enb 167. Lab EEguna 103. Otx 125. Or Eus 340. Etxde AlosT 25. JAIraz Bizia 20.
Erkiag Arran 54. Akes Ipiñ 20. BEnb NereA 50. And AUzta 65.
- MUTIL KOSKORRETAKO. De la adolescencia, de los años de la adolescencia. � Mutil koskorretako
gizonkeriak eta okerreriatxuak. Erkiag Arran 9.
- MUTIL KOSKORRETAN. Durante la adolescencia. � Amaika jokaldi egiña da mutil koskorretan Azpeitiko
pelotaleku zarrean! TAg Uzt 33. Mutil koskorretan eskolan ikasi nuen. Munita 13. Mutil koskorretan lez / ez dot
jolastuko. BEnb NereA 51.
- MUTIL KOXKOR (V-gip, G-bet; mutikoxkor V-gip). Ref.: Iz ArOñ; Elexp Berg; Zt (comunicación personal).
"Mutílkoxkorra, hasta hacia los 10 años" Iz ArOñ. "Mutil-koxkor, neska-koxkor; aundixeagoak diranean: mutilkoskor,
neska-koskor" Zt (comunicación personal). v. MUTIL KOSKOR. � Ote dan mutill koxkorra. SBaroj
CancB 250. Ez dakagu pakerik soldaru ta mutill koxkorrekiñ. Sor Bar 58. Batixta eta On Jose Erramon mutill
koxkorrakiñ. Alz STFer 131. Txikitatik, mutill koxkorrak giñanetik. Etxeg Itzald II 84. Ez, konpañeo: nik ez nian
orrela esango; nere aldean mutil-koxkorra aiz! Ldi IL 24. Mutil koxkor herbail bat. Mde Pr 73. Eskillasuaneko
mutil-koxkorra. SM Zirik 83. Etortzen ziran kaleko mutil koxkorrak sagarrak ostutzera. Salav 31s. Ene hauzoko
mutikoxkor batzuk izan ziren protagonista. PPer Harrip 13. Zazpi urteko mutil-koxkor zurbil, mintsuak. MEIG
IX 109. v. tbn. Iraola 76. Urruz Zer 112. Garit Usand 13. Or Eus 232. EA OlBe 17. Uzt Sas 96.
- MUTIL-LAGUN (L-ain, B ap. A). a) "Compañero de boda" A. � Lagunduten eutseen nobijuari bere mutill
lagunak. JJMg BasEsc 260. Neska ta mutil lagun, biko onen antzeko, / ezin asmatu dute dantza au jarraitzeko.
"Los compañeros del esposo y de la esposa". Or Eus 374. b) Compañero de servidumbre. � Zerbitzante arek,
atra zen bezen laixter, arpatu zuen bere mutil lagun bat. Echn Mt 18, 28 (Ip mithil lagün; He, TB, Dv, Leon sehi
lagun, Ur, Ker morroi-lagun, BiblE zerbitzulagun). c) "Amigo muchacho" Holmer ApuntV. � Izen geizto asko
ezarri ostezan mutil lagunak. A BGuzur 124. Bere gaztetako mutil laguna izan zan batek. Echta Jos 89. Mutil
lagunak bereizi tute. Or Eus 182. Mutil lagunak beti zirika zituen Aingeruk. NEtx LBB 149. v. tbn. Ugalde Iltz
25. Holmer ApuntV ASJU 1969, 182. d) "(B), compañero del mayoral en el baile" A.
- MUTIL-NAGUSI (nagosi V-m ap. A; nausi B ap. A; Dv). a) Mayordomo; capataz, encargado; mayoral.
"Muthil nausia, maître valet" Dv. "Sobrestante" A. Cf. Akes Ipiñ 20 mutil nausi y Erkiag BatB 114 mutil nagosi
('mozo mayor, de más edad'). � Apuntatzen die [basagizonak] mutil-nausi batekin. EEs 1913, 343. Mutilnagosiaren
belarrietara eldu zan [izketa]. Or Tormes 9. Aurretik mutil-nagusia. 'Chef des pâtres'. Or Mi 42. Zure
ildoa, mutil-nagusi, adoia artuarena da. 'Chef'; prov. "baile". Ib. 113. � Oficial. � Lizarragaren mutil-nagusi
batzuk. Or SCruz 117. Koronel liberala bere lau mutil-nagusirekin. Ib. 56. b) Jefe de una cuadrilla o asociación
de mozos. � Goikotxeko seme ori / zan igaz mutil-nagusi. "Capitán de los mozos". Or Eus 182. Mutill-nagusi
zala. "Jefe de la comparsa". Ib. 288.
- MUTIL-NESKA. (Pl.). Muchachos y muchachas. � Orien egiteko ta naikunz guzia dela mutil-neskak, eta jaiigandeetan
berezkiago, elkar ekustea. Mb IArg I 61.
- MUTIL-NESKATILA. (Pl.). Muchachos y muchachas. � Mutil neskatillentzat / ondo alegria. DurPl 71. Izan
zan mutil neskatillen arteko batzakuntza. Mg CO 155. Alkarregaz mutil neskatilok ibili. Astar II 139.
- MUTIL-NESKATO. (Pl.). a) Criados y criadas. "Anculi et anculae, muthil-neskatoak" Urt II 82. � Mutilneskatoz
lenaengoa / bete bear dau etsea. Lazarraga 1196r. Bürzagi bürzagisek, mithil neskatoek, praube,
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
734