Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
ilhuni ohartzen den azkenean. Barb Piar II 53.
II (Adj.). �1. "Neska mustuka, grosse fille, mal troussée (fam.)" Dv. �2. "(BN-mix), huraño" A.
mustuka. v. musturka.
mustukai (Sal). Ref.: A Apend; ZMoso 67. � Estropajo.
mustukakizun (H), muxtukakizun (H). � "Qui doit être frotté avec une poignée de vieux morceaux de linge (en
parlant des meubles)" H.
1 mustukatu (BN ap. A � VocBN; H), muxtukatu (H). �1. "Frotter des meubles avec mustuka" VocBN. �2.
"Froisser, chiffonner" Lh.
2 mustukatu. "Müstükatü (S; Foix): 1.º absorber; 2.º imbiber" Lh.
mustulipako. v. mustupileko.
mustulipako. v. mustupileko.
mustupil (AN, Lc, BNc ap. A; SP (sin trad.), Urt, Lar, Dv, H). �1. (Sust.). Hocico, jeta; cara. "Caedunt se
inuicem pugnis, mustupill kolpeka, ukhabill kolpeka hari dire" Urt IV 17. "Partie basse de la figure au-dessous
du nez" Dv. "Mustupilaz erortzea, tomber face contre terre" H. "Mustupilaz gora arthikitzea, jeter à la renverse"
Ib. "Mustupilan-behera (BN-ciz), cabeza abajo" A. � (Pl.). "Mustupilak haustea norbaiti, casser le museau à
quelqu'un" H. "Mustupilak hanturik dago afer hori (BN-baig), ese perezoso está con las facciones hinchadas" A.
�2. (Adj.). "Mufle" Dv.
- MUSTUPIL HANDI. "Grosse figure, t[erme] de mépris" Dv.
mustupildu, mustupilatu. � Caer de bruces. � Sabela ethentzen zitzaion [uhinari], hausten gerruntze
konkortua, mustupiltzen bere aurpegi oiesa. JE Ber 79. Presondegi korraletan bethi erortzen nor edo nor;
mustupilatzen zonbait gazte, [...] Kadar basarekilako kasketadunen xixpa-puntan! SoEg Herr 21-3-1957, 1.
mustupileko (L, B, BN ap. A; Dv, H), mustupilako (H), mustulipako. �1. Golpe en la cara. � Tardieu minixtro
nagusia aurdikitzen dute gorri-beltzek. Chautemps haren ordainak mustulipako bat ederra biltzen du. GAlm
1931, 34. �2. "Chute sur la face. Murtzi iorik, mustupileko bat hartu dut" H. �3. "(L-ain), carota, cara grande"
A.
mustupiletako (Lc, BN-ciz-baig ap. A). � Golpe en la cara. "Mustupiletako bat emanen deiat, te daré una
bofetada" A (s.v. mustupileko). � Eman gogo dio mustupiletako bat. Hb Egia 25.
mustupilka (SP, Urt). �1. A puñetazos. "Mustupilka haritzea, se battre à coups de poing" SP. "Caedunt se
inuicem pugnis, ukhabillka, mustupillka hari dire" Urt IV 17. �2. (BN-ciz-arb-baig; Dv), mustupilaka (BN),
mustuilka. Ref.: A; Gte Erd 9. De bruces; boca abajo. "Mustupilka erori, tomber su le nez" Lh. � Filistindarra
mustupilka erori zen lurrera. Dv 1 Sam 17, 49 (Ol auzpez, BiblE ahozpez). Atzeman zuten mustupilka lurrean
hedatua. Ib. 5, 4 (Ker auspaz). Doidoiak egin du ez bainiz mustupilka erori aldarearen oinetarat. JE Bur 73.
Aurtikitzen du lurrerat mustupilka. Zub 23. Gobernuko alki ederretan jarriak mustuilka lurrerat eror-arazi
beharrez. SoEg Herr 11-7-1957, 1. v. tbn. Ducq 115 (ap. DRA). SoEg Herr 17-3-1955 (ap. DRA). �3. A
montones, en gran cantidad. � Oraiko egunean ogi motak mustupilka badira. GAlm 1937, 87 (ap. DRA).
mustupilkatu (SP, H). �1. "Se battre à coups de poing" SP. �2. (H). Caer de bruces. � (Fig.). � Bainan horra
nun lur huntako aiseria berriek bake eta zorion gozo hori mustupilkatu behar zuten egun batez. JEtchep 47.
mustupiltsu, mustupilatsu (L, BN ap. Lh). � "Boudeur" Lh.
mustur (V; Lar, Añ (V), Hb ap. Lh, Dv (V), H), muistur (H), muixtur (H). Ref.: A; Etxba Eib; EAEL 4. � Tr.
Documentado en textos vizcaínos y en Iztueta. �1. Hocico, jeta (en sentido peyorativo o jocoso, tbn. aplicado a
personas). "Morro, hocico" Añ. v. mutur. � Uretan musturregiño / sartuta gelditxu. DurPl 86. Musturra
txarrijarena lakua dauka [otarrañak]. Ur Dial 19 (It, Dv e Ip mut(h)ur). [Erliak] musturrian dauken tronpa
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
720