Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
Emakume iztun eder bat murru-gañera oska irten zitzaion. Lard 203. Ate eta murru gañetan zebiltzan zentinelak.
Zab Gabon 99. v. tbn. Lg I 319.
- MURRU-TXAPEL. "(Sc), piedras anchas que cubren un muro" A.
- MURRU-TXORI (-xori BNc ap. A; VocBN, H, Dass-Eliss GH 1923, 757; mürrü- S (Foix) ap. Lh, ). Gorrión.
� Ez othe dire salzen bi murru-xori sos batendako? TB Mt 10, 29 (Dv y Leon etxe-xori). Murruxoriek eta beste
hainitz xori ttipiek, izanik ere ttipiak beren doia makhur egiten dute. GaztAlm 1934, 54 (ap. DRA). v. tbn.
Eskualdun Egunaria 1881, 6 (ap. DRA).
- MURRU-ZULO. "Portillo de muralla" Lar.
2 murru (G-to, AN-larr). Ref.: A; Inza RIEV 1928, 153. �1. "Silencioso, huraño" A. "Taciturno" Inza RIEV
1928, 153. �2. (B). Ref.: A; Izeta BHizt2. "Agarrado, mezquino" A. "Oi gizon murrue, eztu sosik gastatzen"
Izeta BHizt2. Arzamendi (348) relaciona con este término el antropónimo Sanso Murru (Irache, 1083). Cf.
muru.
3 murru. �1. "(V-ple), rugido" A. v. murrusa. �2. "(V-ple), sonido de trompetas" A. � "(V-ple), cuerno o
silbido (de fábrica)" Zam Voc.
murruba (det., G). � Pardillo (ave). "Bouvreuil [...]. Gipuzkoan ez diote kasik murruba baizik erraiten" Dass-
Eliss GH 1913, 758.
murrugarri. "Que l'on peut, que l'on doit murer, clore de mur" H.
murruillu. v. buruilu.
murruin. v. morroi; 2 morroin.
murruiztura. v. murrizdura.
1 murruka (Lar, Dv, H). � "(A) montones" Lar. "Jendea murruka doha bestara, les gens vont par troupes à la
fête" Dv. "Dirua darabilla murruka, il manie l'argent par tas" H. � Has-arazi ere oihuka / herriko haurrak
murruka. Gy 230. Itsasotik arraina heldu da murruka. Hb Esk 95. Nola jendeak murruka ingurura bildu
baitziren. Dv Lc 12, 1 (TB, Or mil(l)aka, Leon elemeniaka). Jendea murruka edo metaka baitzabilan harren
ondotik. Jnn SBi 452 (v. tbn. murruka edo metaka en Prop 1894, 19).
2 murruka (BN-ciz-baig ap. A; VocBN � vEys, H). �1. "Peñasco" A. �2. "(B), grandes nubarrones" A.
3 murruka (AN-5vill ap. Gte Erd). � Mugiendo. "Beia murruka ari da" Gte Erd 247. � Gorbeian murruka axe
eta edurra. "Luchan mugiendo". Laux BBa 6.
murruka. v. 1 borroka.
murrukatu (BN ap. Lh; Dv � A). �1. Amontonar(se). �2. "(R), arrugar" A.
murrukizun. "Que l'on peut, que l'on doit murer, clore de mur" H.
murruko. "(BN-mix), zoquete de árbol" A.
murrukutun (L-ain, BN-baig ap. A; H (L)), morrokutun (H). � Antipático, seco; gruñón. � Ondar urthe
hautan eskual teatroa ari baita goiti eta goiti, murrukutun batzu badira erraiteko, sobera dela jende
xehearentzat. Herr 16-4-1959, 1. "Murrukutun minkor" baten elhe ahulak zirela. Herr 15-9-1960, 1. Hazpandar
batek bere emazte murrukutunaz erraiten omen zuen: "Gaixoa! Azukrea balitz ere, mokorra litake". Egunaria
13-10-1971 (ap. DRA). v. tbn. Herr 14-2-1963, 4.
murru-murru (Gc ap. A). � Murmurando, haciendo un murmullo. "Murmujeando" A.
murrun. v. 2 morroin.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
701