Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
gaitik murmuretia? CrIc 96. Ortas murmuratzenzióte, ta etzué ukátzen, bai erráten. LE in BOEanm 515. Alan
abijetan dira bere kontra murmuretan. Astar II 190. Murmuratzen dituzu / iduritzen zaitzunak. Bordel 75. v. tbn.
Hm 194. OA 170. ETZ 90 (Muruzabal, 1751). BOEans 805 (B, s. XVIII). CatLan 150. fB Ic II 200. Itz Azald
112. Kortazar Serm 386. Noe 117. � (H). Murmurar (aguas, viento, etc.). � Susurrar. � Tristeziazko salmoak /
murmuratzen dituzte / ipar-haizearen eraginez [izagak]. Lasa Poem 62.
- MURMURATU ERAGIN. Hacer murmurar. � Murmurau eragiten dabeen lagunakin. fB Olg 202.
murmuratzaile (H; -alle Lar, Añ, H), murmura(t)zale (H (-tz-)). � Murmurador. � Hauk dirade murmurazale,
reboltari, bere guthizietan dabiltzanak. Lç Iudae 16 (He y TB murmuratzaile; IBk marmarkari, IBe gaizkiesale).
Zer dino Espiritu Santubak murmuratzalliagaitik? CrIc 96. Zentzatu ziran [...] len-lengo murmuratzalle
guziak il ziralako. Lard 100. v. tbn. Itz Azald 111. Kortazar Serm 154. Murmuratzale: BOEans 805 (B, s. XVIII).
murmuratze (Lar), murmuraite (Lcc), murmureta. � Murmuración, maledicencia; protesta por lo bajo. � Egin
zedin Grekoén murmuratze bat Hebraikoén kontra zeren menospreziatzen baitziraden zerbitzu ordinarioan haién
emazte alhargunak. Lç Act 6, 1 (TB elhantza, Dv erasia, IBk e IBe marmar). Jentiaren gaiski esatiak ta
murmuretiak gurasuak gaiti. fB Ic III 336. Jenden murmuratzia / ez da mirakulu. Bordel 145. Zer da
murmureta? Itz Azald 110 (v. tbn. 111).
murmurazio (Urt I 210), murmurazione (Urt I 210), murmurazino(e). � Murmuración, maledicencia; protesta
por lo bajo. � Eta murmurazione handia zen populuaren artean harzaz. Lç Io 7, 12 (He y Dv erasia, IBk
esames). Murmurazio gaiztoak. OA 171. Ainbérze murmurázio. LE Prog 122. Murmurazione edo errenkura
batengatik, lepraz da kargatua. Brtc 108. Murmurazionea da bekatu bat guzis izigarria (B, s. XVIII). BOEans
805. Zeinbat murmuraziño astun ta ezkutuko? Mg CO 28 (CC 221 murmurazio). Gaizki esanak edo
murmurazinoiak. fB Ic II 198. Gazte zerala ikasi dezu / murmuraziyoko martxa. Tx B I 266. v. tbn. Gco I 433.
AA III 470. Xe 344. Murmurazino: Cap 111 (-ño). Zuzaeta 46 (142 murmuraziñoia). Añ LoraS 109.
Murmurazinoe: Astar II 195. JJMg BasEsc 98.
murmureria. "Murmure, expression de mécontentement, médisance" H.
murmureta. v. murmuratze.
murmuria (Añ, H). � Murmuración, maledicencia; protesta por lo bajo. � Pazienzia murmuria gabe. Harb (ed.
1690), 56 (Vinson (RIEV 1910, 140s.) cree que es errata por murmuriça, voz que Pouvreau cita atribuyéndola a
Harizmendi). Nere bekatu, nere murmuria gaitzak. Cb Meza (ap. H). Murmuria ta lagun urkoaren uts egiteak
enzuteko. Añ MisE 250. Juzgu txar ta murmuria egiteko ta esateko etzala gizon justua. Añ NekeA 240. v. tbn.
Astar I app. XV. � (V ap. A; H), murmura (B ap. A; H). "Murmure, bruit confus de personnes qui parlent au
même temps, qui s'agitent" H. "Rumor", "murmullo" A. � Esan deijozan agin arteko murmurija moduko
orazinoe batzuk. Astar II 39.
murmurika (BN ap. A; H). � Murmullo, rumor. � Haren ahotik ez da atheratzen murmurika bat baizik. Laph
179. Eta bertze sainduak eta saindak espantitu ziren, murmurika ezti batean ere abitua bakharrak. EskLAlm
1910, 21. Murmurika zonbait altxatu dira [...] langilen intresak aipatu direnean. Herr 20-12-1962, 1. Gauaro
izar lorea, / goizalde bitartera danean, / murmurika ixilla. Gazt MusIx 187.
murmurikari. � Murmurador. � Aphezpiku moltxo bat ahoan bilorik gabe mintzatu direlarik, [...] berehala
murmurikariak hasi dira: zer dira apezpiku buru bero eta buru berotzale hoik? Herr 26-3-1959, 1.
murmurikatu (T-L). � Murmurar; protestar por lo bajo. "Murmurer", "grognonner", "maronner" T-L. �
Egunaz jokotan, gauaz edaten; / jendia nitaz murmurikatzen. Canc. pop. (ap. DRA). Beren gisako madarizione
zerbait murmurikatuz. Herr 17-4-1958, 1. Kurru-kurru eztiki murmurikatuz ibilki, Rusoen zango-milikan. SoEg
Herr 9-7-1959, 1. Gure gorbernariek [...] ez dute murmurikatzen ahal ez dakitela; laborariek beren abisuak
mila ahoz turrutatzen diozkate. Herr 1-12-1960, 1. Zenbeitek hau edo hura murmurikaturikan ere. Otoizlari 1965
(n.º 43), 15. � Susurrar. � Otoitz bat murmurikatu zuen. Mde HaurB 82. Belarrira murmurikatu zion: Isabela
joana dun, inoiz ez dun itzuliko! Ib. 43.
murmurio (Lcc). � Murmullo, rumor. � Iturriko uraren murmurioa. Berron Kijote 17. � (H). Murmuración.
murmurioka. � Murmurando. � Zuaizburuak kulunkan maite-murmurioka alkarrizketan asi diran garaian.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
693