Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
muñarratu. v. MUNA-URRATU.
muñats. v. muinatz.
muñeka (AN-ilzarb), muineka (SP � Dv), muñaka (AN-egüés). Ref.: Bon-Ond 140. �1. Muñeca (de la
mano). "Le poignet" SP (que cita a O). �2. muñeka (V-gip), munaka (S; Gèze � Dv), muñaka (H). Ref.: A
(munaka); Lrq /mu)na)kha/; Elexp Berg. "Poupée" Gèze. "Muñeca, juguete (voc. puer.)" A. � Hasten dire batak
munhaka muldatzen, bestiak khüso beztitzen... GH 1931, 469. Muñekari lo arrazi, besoan laztandu [...]. MAtx
Gazt 29. �3. (Uso adj.). Bonito. "Munaka, pollit" Barb GH 1970, 35 (que lo da como propio del habla gitana). �
Beste otozaña, "Aronde" munaka bat hor ützirik, igaran züzün ixil-ixila landa batera. Herr 19-9-1957, 3.
muñeko. � Muñeco. � Muñekoa beruntz bota ezkero, sabairaino igonen zan. Osk Kurl 41.
muñi-muñi. � (Onomat. empleada para referirse al dinero). v. muñ-muñ. � Anderea aldiz linja eta zilharreriaz
gain-gainetik muntatua eta bertzalde "duenak azeri bipher" muñi-muñi hartarik ere portafuilla gainditua. GAlm
1961, 41 (v. tbn. 1964, 51). Falta baitzen delako muñi-muñi hura, nagusi txarra bainan muthil ona deitzen
dugun diru baitezpadakoa. Etcheb MGaric 100. Muñi-muñi delako hura etxe-gizonaren diru-untzian sarthu? Ib.
155. Guziek on baino hobe dirua! Denek eskas muñi-muñi. SoEg Herr 13-5-1965, 1.
muñ-muñ. � (Onomat. empleada para referirse al dinero). v. muñi-muñi. � Lorietan niz, aita! Egin dut
muthiko miresgarri baten ezagutza. Birla bezein xuta, begi batzu, zeru xokoa bezein urdinak, ile batzu... --Aski
hortarik, Katalin. Delako joia famatu horrek badea muñ-muñ hartarik ausarki? Herr 22-6-1961 (ap. DRA).
muñu (Lh). � "Mignon (terme d'affection à l'égard des enfants)" Lh (que cita a Lf). v. moñoño. � Zer du izena,
muñu? Egunaria 1897, 5 (ap. DRA). Ez nigar egin, muñu. EskLAlm 1914, 51. Barkatu, muñu, zerbeiten ondotik
zabiltza? GAlm 1954, 36. Nola ez dakotegu aita-aimer "biba zuek" erranen, eta haurrari "ongi ethorri, muñu!".
Herr 28-11-1957, 2. Orai ene Margaita muñu hura hamalau urteko neskatxa handi bat egina da. Herr 19-11-
1959, 4.
muñu. v. 4 muino.
1 muñuka. �1. "Petit moignon, dim. de muñoa, moñoa" H (s.v. munoa). �2. "Muñuka, [...] houppe qui portent
certains oiseaux" H (s.v. munoa). v. 2 muino.
2 muñuka. "Pansement d'une plaie, d'une blessure ou coupure, principalement à la main, aux doigts et qui
présente une forme arrondie et comme une tête" H. Cf. 3 muino.
muñuñu, muñuña. v. moñoño.
muñhurti. "Torpe" Darric (ap. DRA).
mur. � Mecha. � Kandela-murra kakaz zikindu zuan. BasoM 130.
mur. v. bihur.
mura. � "(R-vid), fruto del pino y del abeto" A. � Izeiak ere aztan du mura lerraren gisa. Mdg 130.
muraila (SP; -alla Volt 97, Lar, Añ), mugaila (-ailla R ap. A), moalla, moral(l)a. � Muralla. "Muro" A. v.
murraila. � Larrosa maiatzekoa, nola dozu / enetzat orrein gogor murallea? Lazarraga 1185v. Zu zare, Iauna,
[...] ene murailla segura. SP Phil 122 (He 125 antapara). Sen Maloako hiriko murailla. INav 56. Bere kostara
edo murallaira [la lectura no es segura] duazan soldau guztijai. ZBulda 10. Murall-gañera igan. Mb IArg II 289.
Erri onen murallak. AA III 350. Eta eukan moralla andija ta altuba. Ur Apoc (V) 21, 12 (Lç murrailla).
Murallea bada, egin daiguzan bere ganean urrezurizko torretxuak. CantCS (V) 8, 9 (V-m murallia, G murrua).
Erriko murallak bota ta gero. Alz STFer 127n. Muralla barne artan bazela dorre bat. Zub 83. Arresi edo
moallaz inguratutako erria. Anab Aprika 54. v. tbn. Echag 85. LE Prog 120. Xe 386. Arrantz 156. Tx B I 84.
Morala: ETZ 113 (S. Sebastián, 1761).
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 686
mende.