Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
Atheka 52 (v. tbn. 113). Hemengotarrak, gauza mota guzietako multzokatuak edo konfrariakatuak dire. Prop
1902, 172 (v. tbn. 1900, 61). Euzkel-itz guzi guziak [...] bildu ta gero adiñonez moltzokatu bear ditugu. Ol EEs
1919, 25 (v. tbn. 26). Artasiaren aurre-ezpaiñean / multzokatzen da lastoa. Or Eus 340. v. tbn. SoEg Herr 2-12-
1965, 1. Multzakatu: Herr 3-9-1959, 4.
- MULTXOKATU (H), MULTXUKATU (H), MOLTXOKATU (Dv � A). (Forma con palat.). "Diviser ou
mettre par petits groupes, par petits tas" Dv.
multzokatzaile. "Accumulator, biltzailléa, multzokatzaillea" Urt I 87.
multzokeria, multsukeri. � Partidismo. � Euskaltzaleon multsukeri eta anarkia guzizkoak. Herr 5-12-1957, 1.
multzokin (H), multzakin (H), multzukin (H), multxokin (H). �1. "Partie retirée resultant d'un tas, d'un
monceau" H. �2. multxukin (BN-baig ap. A). Estropajo.
multzokizun (H), multzakizun (H (BN)), multzukizun (H). � "Que l'on doit mettre en tas, en monceau, en
groupe, en troupe; que l'on doit accoupler, apparier. Lur, ongarri, lasto, harri... multzukizuna, [...]. Yende
multzokizuna, [...]. Idi multzakizunak, [...]. Xakur mulzakizunak, [...]" H.
multzoño. � Dim. de multzo. � Gizon multzoño bat. JE Med 195. Etxe-multzoño bat erreka-hegiaz bertzaldetik.
JE Ber 13. Zuhatz multzoño batzu. Ib. 40.
multzoratu, multxoratu. � Agrupar, amontonar. � Maittipik ardiak multxoratu bezain laster. Ox GH 1923,
161.
multzotasun (H), multzutasun (SP (-lz-, sin trad.), H), multsutasun (Lar), multzatasun (H). � Gran cantidad,
abundancia. "Muchedumbre" Lar. � Iainkoak giristino beldur zaizkonentzat gorderik eta estalirik dadukan
eztitasunaren multzutasuna. Ax 509 (V 328). Zeure berthutearen multzutasunean. Ib. 204 (V 137).
multzotto, mulsutto, multxutto. � Dim. de multzo. � Irin-mulsutto bat (131). LE-Ir. Han hemenka badire etxe
multxutto batzu. Prop 1896, 204.
multzotu (H), moltsotu (V-m-gip), multzutu (H), moltzatu (Dv � A), moltzotu (V-gip), multzatu (L; -lz- Ht
VocGr 413, H (BN)). Ref.: A (multzatu, moltsotu); Iz ArOñ (móltzo); Etxba Eib y Elexp Berg (moltsotu). � Tr.
Documentado al Norte en Etcheberri de Sara y Duvoisin, y al Sur en Moguel y en autores del s. XX. �1.
Amontonar, acumular; aumentar (en cantidad). "Ramasser, amasser" Ht VocGr 413. "Rassembler, accumuler,
mettre en tas" Dv. "Iauna, multzutzen dituzu egun zure urrikalmenduak eneganat, [...]. Zure zorra multzutuz
doha, [...]" H. "Amontonar sin orden [...]. Lelengo moltsotu zittuen gauza guztiak leku baten, eta gero partilluak"
Etxba Eib. "1.º hacer montoncitos. Eskubariakin moltsotu neban sekula-bedarra; 2.º aglomerarse. Jente guztia
ataixan moltsotu zan, atiak itxita eren da" Elexp Berg. v. multzokatu. � Multzutuko eta berretuko zituela haren
umeak, zeruko izarrak bezala. "Multiplicabo semen tuum". ES 125s (tbn. multzutu eta berretu en 185). Olaijeliak
burdiña biribildu ta moltsotuta daguana dakar miatubaz. Mg PAb 126. Non dira diru-goseak moltzatu
dituen urhe eta zilharrak? Dv LEd 250. Eta zure fuliaren hatsak moltzatu ditu urak. Dv Ex 15, 8 (Urt
multzokatu, Ur montoitu, Ol mordotu, Ker batu, Bibl, BiblE metatu). Anitz zor moltsotzen, pillatzen dituzte.
Ayerb EEs 1912, 168. � "Accoupler, mulzatzea" Ht VocGr 325. "Multzatzea, le L, BN donne le sens spécial de:
accoupler, apparier" H. � Paraoren zaldi, gurdi ta zaldunak sartu bait-dira itxasoan, ta Yaubek aien gañera
kresala moltzotu du. Ol Ex 15, 19 (BiblE gainera erortarazi). � Ulea kirimildu ta moltsotu egingo dot. Larrak
EG 1958, 303.
�2. "Moltsotu (V-ger), restregar una cosa entre las manos" A.
�3. "Moltzotu (V?), aplastarse las frutas, formando como una pasta por su aglomeración" A.
�4. multzutu, moltsotu, moltzatu (Bera). "Rodear, cercar" Bera. � Karlistak Bilbo estu-estu inguratu, moltsotu
eben. Kk Ab II 46. [Zabalunea] atxez eta arkaitzez moltzaturikua zan. 'Rodeado de grandísimos peñascos'. Otx
105. [Zure asarre gaitzak] urak bezala naute esitzen egunoro, / guziak multzutu ta ertsi naute osoro. Ir in Onaind
MEOE 994.
- MULTXOTU (H), MULTXATU (H), MULTXUTU (H). (Formas con palat.).
multzotxo. v. KE-MOLTSOTXO.
multzoxka, multxoxka, multxaxka (AN-ulz ap. A Apend). �1. "Montoncito" A Apend. � Etxe multxoxka bat
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
669