Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
I 36. Bakit moskor galantak ebazala artzen. AB AmaE 236. Bezperako mozkorrak alde egin zion. Urruz Urz 28.
Moskor andi baten ostean sormiñak io ta izan. Ag AL 169. Mozkor gabeko jaia. Ag G 312. Mozkorrarekin
doidoia xutik zagoena. StPierre 16. Su bazterrean dagoenean / eztauka mozkorra gaiztoa (G-goi). A CPV 100
(tbn. en A Ardi 97). Abiatzen dira etxealderat egundainoko mozkorrarekin. Zub 42. Juan daneko lau urte
t'erdiyan / etzaio pasa mozkorrik. Tx B II 175. Moskorra, / gabaren azken altxorra. Laux AB 35. Ez zuen utzi
nahi mozkorra haren buruaz jabetzera. Mde HaurB 97. Berebiziko mozkorrarekin bi paretak joka. Anab Aprika
53. Zientzia [...] zeatz oien mozkorrak eta zorabioak artua dauka. Vill Jaink 36. Mozkorra artzeko. BEnb NereA
28. v. tbn. Noe 90. SM Zirik 17. Bilbao IpuiB 168. Izeta DirG 56. And AUzta 144. Gand Elorri 158. Moskor:
Azc PB 107. Or Eus 65. Erkiag Arran 18. Azurm HitzB 27.
�2. muskur (O-SP 231 � SP, Urt, Dv y A), muzkur (SP (s.v. mokorra) � Dv). "Une croûte de pain" O-SP.
"Collyra, ophilla, muskúrra, ogi muskurra" Urt V 367. Sg. Duvoisin, Pouvreau trae además muzkiar, que no
encontramos en éste. v. OGI-MOKOR.
�3. moskor (Lar, Añ (G), H), muskur (H). "Mazorca de maíz desgranada" Lar y Añ. "Artomoskorra, épi de
maïs égrené" H.
�4. (G ap. A, que dice tomarlo de Aq), moskor (G ap. A � Aq 167 (G)). "Tumor en los árboles" Aq 167.
�5. (Gc ap. A), moskor (V, G, AN-gip ap. A). "Moskor, tronco de árbol", "zoquetes grandes del tronco de árbol"
A. � Nola burua kentzea arbola bati deitzen baita mozkortzea, ala ordia da mozkor bururik gabe (165). LE-Ir.
[Aizkolariak] igorik mozkorrera (enbor). Or Eus 147. � moskor (G-goi-to; Añ). "Leño [...] pequeño, mokorra,
moskorra [...]. El que se destina para mantener el fuego" Añ. "Tronco de leña destinado al fuego" A.
- MOXKOR (AN, S, R; Dv; muxkur H). Ref.: A; Iz Ulz. a) "Medio borracho" A. � Serenua ta Mariñel moxkor
bat balantzaka. Sor Gabon 52. Azken egun gorriak / moxkorrak oi ditu. JanEd II 115. Erretirako balinbada gaur
edale bezenbat moxkor. Ox 28. Moxkor bati. Or SCruz 77. � (Estar, etc.) medio borracho. � Eskale bat auteman
nuan, moxkor. Or Aitork 135. Moxkorra heltzian etxeat / erortzen bazira. Xa EzinB 99. b) "Rechoncho y
pequeño" A. c) Borrachera. � Moxkor arek gauean berean egosiko zun beure moxkorra. Or Aitork 135. Bere
moxkorretik atzarri zenean. Bibl Gen 9, 24 (Dv mozkor).
- MOXKOR-NAHASTU. "Medio borracho. Moxkor-naastua egongo zan ori esateko" Gketx Loiola.
- MOZKOR ARRAIL (AN-gip-5vill, L, B, BN, S; VocB). Ref.: A; Izeta BHizt2; Gte Erd 224. "Borracho
completo" A. "Beodo, borracho completo y caido que no puede ir por su pie" VocB. "Mozkor arrailla dago (ANgip-5vill,
B)" Gte Erd 224. � Alferkeriari emana da; erdietan mozkor arraila. HU Zez 60. Ez da moskor
arraillik (purrukatua). Or Eus 165.
- MOZKOR ARRAILDU (B). "Completamente borracho. Or ikusiut gizon bat mozkor arraildue" Izeta BHizt2.
� Nik aldiz, litro bat artu eta mozkor-arraildua. FIr 174. Ostatu tzar oietako batean, mozkor arraildue, denekin
kuterman eta mokokan. Izeta DirG 56.
- MOZKOR-HARTZAILE. Borracho, aficionado a la bebida. � Organisteru zoro / mozkor-artzailea. Azc PB
257 (in Ur PoBasc 216 moskor artzallea).
- MOZKOR BATEAN. "Moskor baten, en continua borrachera. Ori, ariñegurik ona, moskor baten dabil" Zam
Man 57.
- MOZKOR ERORI. Completamente borracho. "Mozkor eroria dago (AN-gip-5vill)" Gte Erd 224.
- MOZKOR-MOZKOR EGIN. v. mozkortu.
- MOZKOR-OSTEAN. Después de la borrachera. � Egun sentian moskor-ostean. Azc PB 107.
- MOZKORRAREN MOZKORREZ. De puro borracho. � Tirinkul be mozkorraren mozkorrez zabuka ta
kakoka dabil. Larrak EG 1959, 241.
- MOZKORRIK. (Estar, etc.) borracho. � Ez yaietan egoten / tabernan sarturik, / yokoan, edanean, / ta gero
moskorrik. Zav Fab RIEV 1909, 38.
- MOZKOR-SALDA (B, BN ap. A; moxkor- B, BN-baig ap. A). "Cierta sopa hecha de ajo, pimienta y requesón;
litm. caldo o sopa de borrachos" A. "Moxkor-salda, caldo que se hace en un momento con ajo, aceite" Ib. �
Gauzaren bortxaz ikasia dut / moxkor saldaren egiten. Mattin in Xa EzinB 90.
- MOZKOR-ZUKU (Sal ap. A). v. MOZKOR-SALDA.
mozkorbera. � Ebrio (fig.). � Antxen ebiltzan betargi ta irribarreka dantza ta jolas, barre ta autuka,
gaztetasun eta maitetasun indarrak arturik, neskatilla alaiekin poz zoro mozkorberan. Erkiag Arran 67.
mozkorbide. � Ocasión de emborracharse. � Ardo-zaleeri mozkor-biderik ez ematearren. Or Aitork 127.
mozkordun. � Borracho, embriagado. � Etxeraturik ni mozkordun. JanEd II 57.
mozkorgarri (L? ap. A, que cita HeH; H), moskorgarri (H), muzkurgarri (H). �1. (Adj.). Embriagador; (fig.)
turbador, arrebatador. � Eztu mahats arnorik edanen, ez eta bertze mozkorgarri arnorik ere. HeH Lc 1, 15 (He
arnorik; Dv mozkortzeko edaririk, Ker e IBk edari bizirik). Edari mozkorgarri aren jaun da jabe egiñik. Etxde
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
610