Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
Harek eni doblatü bihotzeko herra / bai eta ere kausatü galtzeko malhürra. Etch 127 (v. tbn. en la misma pág.
malürreti). Guk damuak, malurrak, aflikzioneak, gurutzeak deitzen ditugun guziak. Jaur 112. Gogoan haiñ ontsa
emazu / non zure bidez malura, / sarthuren ez baita nihoiz ene etxera. Gy 224. Gorputzaren gustier / iten badegu
agur, / oro izanen dira / arimaren malur. Bordel 199 (127 malurrak). Zer da gloria? --Da estado perfektisimo
bat, zeintan baitaude ontasun guziak esperimentatu gabe malurrik batre (Ae, s. XIX). ASJU 1992, 477. Zertan
dago ifernian damnatiek dien malürra? CatS 36. Hain da heien loria / bertzen malura! Zby RIEV 1909, 106. Ez
da arkitzen gero / baizik naigabeko tristura / illuntasuna ta malura. Ag G 312. Hura irriz, begi zuri batzuekin: --
Malur, guerre! StPierre 16. Antonek, bere malura, zuregatik badu, ez dezala izan zureganik. Larz Senper 14. Lili
hoi galdu arren / ez duzu malurrik. Mattin 86. Euskal-herria dolutan dauka zure galtzeko malurrak. Xa Odol
144 (114 malur). Izatearen malurra. Tít. de un libro de poemas de X. Azurmendi (1971). v. tbn. AstLas 21.
Balad 243.
�2. (Adj.). Malicioso (?). � Jauna libra benaza gizon malhur [sic], falsikin, gezurtiaganik (225). LE-Ir.
�3. (Adj.). Desgraciado, infeliz. � Ene haurraren malura egiteko dretxoa baduta, ixilik egonez? Larz Senper 16
(Vill zorigaiztoko).
- MALUR EGIN. Causar una desgracia, causar un desastre. � Hartzak malur eginik / zure ardi tropan, / ederki
enganatu / duzu zure "tranpan". Etcham 232. � (Con determinantes).
"Causer un accident, faire un malheur, malur bat egin" Herr 23-2-1956, 3. � Gure buruz gain bizi nahiak / eiten
du gure malurra. Etcham 191. Nere ustez ez dut ba eiten / nehori ere malurik. Mattin 112.
malura. v. mailura.
maluratu. v. malurtu.
malhuri. v. mailubi.
maluros (VocBN), malurus (Urt I 36, Arch VocGr, Dv). � Desgraciado, infeliz. v. malerus. � Tr.
Documentado en textos septentrionales desde mediados del s. XVII (tbn. en Lizarraga de Elcano). La forma
mal(h)urus se encuentra en Tartas (junto a mal(h)uros), Baratciart (133), AstLas (67), Lizarraga de Elcano (-lh-),
Goyhetche (5), Prop, Barbier y Larzabal. � Badute esperantza, egun izanik ere malhuros, bihar izanen direla
dohatsu eta huros. Tt Onsa 69 (149 maluros; 17 ). Hirur hitz malhurus eta triste hauk. Ib. 55. Zer
egin behar da neor malhüros denian ezkonzan? CatLan 160. Sines (zinez) gauza malhurusa da utzia Jangoikoa
(270). LE-Ir. Batzu fortunarekin / bertziak maluros. Bordel 143. Beldurrez harren orde bertze zonbait malurus
hilaraz zezaten. Prop 1876-77, 30. Urgulu malurusa! Barb Sup 24. Ez ahal zarezte malurus...jana, edana eta loa
izanez geroz. Larz Iru 48. Hau zorte malurusa! Larz Senper 18. Jainko ona, zendako bada egin nauzu hoin
maluros. Xa Odol 114. v. tbn. ETZ 274 (Luzaide, 1869).
maluroski, maluruski (Urt I 481). � Desgraciadamente, desafortunadamente. � Bere arima deabruari infamia
eta miseria handitan miserableki eta malhuroski largatu eta abandonatu. Tt Arima 36s. Idokitzeko eta
interditzeko bethierekoz, malüruski Parropia hortako fidelak jin balite indigne izatera. Mercy 18. Absolbiaraz
ditzagün gure büriak izan baginira exkümikatiak malhüroski. CatLan 107. Eskerrak beti umilki / hari bihur
detzagun, / ez bagare maluruski / haren bixtan hobendun. Monho 106. Hala zen harat galtzerat igorri duzun
hura ere... maluruski, hala zen... Larz Iru 146. v. tbn. Bordel 182. Maluruski: He Gudu 109. Herr 25-8-1955, 1.
malurreria. � Malicia, falsedad, maldad. � Desonestidadea da... malurreria guzien mindegia bekala (189).
LE-Ir. Gezurra proprioki da biotzain malhurreria ta falsukeria: gogoan gauza bat ta mian bertze bat (222). Ib.
malurtu (VocBN), maluratu (S (Foix) ap. Lh). � Desgraciar(se). "Perdre par accident" VocBN. "1.º causer du
malheur; 2.º avoir du malheur" Lh. � Jauzten da bolbora arraots ikharagarri batekin: malurtu othe da nihor?
Laph 91. Uholde horrek malurtuetan / behardunak baditazke. Etcham 124.
malurus. v. maluros.
maluskatu. v. malaskatu.
maluso. "(V-oroz), espantajo" A.
maluta (V-oroz-m-gip; Añ (V)), malota (G-goi), marota (G-azp). Ref.: A (maluta, marota); JMB At (malota);
Iz ArOñ; Etxba Eib; Elexp Berg. �1. "Hoja, [...] de la espiga de maíz" Añ. "Perfolla, envoltorio de la espiga de
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
60