Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
Etcheb Zeruari 13 (ap. DRA). �2. "Mothelka mintzatzea (BN), parler en contrefaisant la voix" Dv.
- HITZ-MOTELKA. v. hitz.
motelkalari. v. HITZ-MOTELKALARI.
motelkeria. � Jauna, zatozkit motelkeri au igurtzitzera. "Desvaimiento". LMuj BideG 126.
motelketa. � Debilitamiento. � Eta Egan gero eta bakanago argitaratzen zelarik (urtean behin gehienez 1966-z
geroztik, motelketa hau zapalketarekin lotua). Txill in MEIG I 259.
motelki (L, BN, S ap. Lh; -th- SP (sin trad.)). � "En balbutiant" Lh. � Haurrek bere amak maiz adituz eta hekin
batean mihia erabilliz, mothelki bada ere, ikhasten dute hek bezala minzatzen. SP Phil 90.
motell. v. 2 motel.
moteltasun (V, G, AN ap. A; H; -th- SP (sin trad.), Urt III 251, Dv, H). �1. "Défaut de bègue" Dv. � Batez ere
mingañian traba eta moteltasuna dudanian (Hondarribia, 1778). ETZ 137. � Dificultad para expresarse. �
Zabalaren moteltasun ori bilbotarra izatetik etorrela uste baleu oker legoke. Eguzk LEItz 16. � Falta de
elocuencia. � Ez ote dauka nere itzen moteltasunak Medelen biotza, lenengo egunean bezen otz ta itzul-gogor?
A Ardi 116. �2. (V-gip ap. Etxba Eib; H). Debilidad, decaimiento. "État de défaut [...] de courage, d'abattement"
H. "Desmadejamiento, mal cuerpo. Naieza eta moteltasuna darabitt egun onetan" Etxba Eib. � Barrengo
moteltasuna kentziagatik. Sor AuOst 79. Arkitu zan emakumia kalian, barrengo moteltasun edo flakiyarekin. Sor
Bar 57. Ez itaunik geiago, zu lo-gura zara-ta; moteltasun ori ongarri da ta itxi egiozu bere bidea artzen. Larrak
EG 1959, 184. � Ez dala gaurtik aurrera euskera oraindañoko moteltasunean jarraituko. RIEV 1907, 213. �3.
Tristeza (?). � Obia, bere ixiltasun, illuntasun, moteltasun eta ar utzakin. Arzac EE 1882c, 380. �4. "Tibieza"
Izt. �5. "Qualité d'une paume peu volante" H. �6. "Défaut de sonorité" H. �7. "État d'engourdissement, de
maladresse" H.
motelto. � Flojamente, sin energía. � Iges egiten badeutsa zori onak zuben bijotzetako anditasunari, ez
orregaitino makaldu, ez epeldu ta ez emon eriotzia motelto ta adore baga. Mg PAb 207.
moteltxo. � (Dim. de motel 2). Débil. � Neure eztarri moteltxo onek / trumoe baten moduan, / adierazo daian
nai neuke / tximistazoka munduan. AB AmaE 88. � Flojo, mediocre. � Euskera gozo ta ederra dik, idaztankeraz
moteltxoa bada-ere. Lab EEguna 84. Antziñako olerkari gorenak ez dagerz. Alaka eta soilki,
moteltxoak eta goitillunagoak sortzen zaizkiote. Aitzol in Laux BBa IV.
motelxko. � Dim. de motel. "Mothelxkoa da, hitzak errexki ezin trenka ditzake, il est quelque peu bègue" H (s.v.
trankatzea).
motetsu. "Pampanoso" Lar.
motetu. v. 1 motatu.
motibo (V-arr-gip, G-azp, AN-gip-5vill, B; Urt I 165), motibu (AN-gip-5vill-erro, B), motiba, motigo, motio.
Ref.: Echaide Nav 79; Elexp Berg; Gte Erd 309, 236. � Motivo. � Tr. La forma casi general es motibo. En
DFrec hay 11 ejs. de motibo y 2 de motibu. � Egiterako okasioa edo motiboa. OA 135. Eziñ sinhetsi bezain
handia da motibo edo intenzione hunen bertutea. He Gudu 72. Anaia bat orrela tratatzeko zer motibo dezun. Cb
Just 103. Ezpaitira instruitiak ez entreprenitzeko motibez ez erreusitzeko moienez. In CatLan 3. Bai ta ere, eta
motibo andiagoarekin, pobre lotsatiak [...] sokorritzeko. Gco II 36. Umeak aberats uzteagatik edo beste
munduko motiboren bategatik [...] laudatuak. AA III 397. Persona eldubak [...] aparteko motibo andi bategaz
dantzan egitia ez dala pekatu. fB Olg 156s. Hunen estimatzera erakharri behar gaituen motibo puxanta da.
JesBih 395. Gure haren alderako konfientziaren lehen motioa. Jaur 371. Segitzeko ez baitzaien motiborik
gelditu. Gy 34. Motibo onengatik, ezin eraman izan zuten Mariaren imajiña. Zab Gabon 98. Baña, ikusi dozu zer
dan motibua. AB AmaE 251. Obispo jaunaren penitentia zala edo beste motiburengatik. Bv AsL 48. Bi motibok
dabiltzala gehienik yuduak. Elsb Fram 182. Jakin al liteke bisita onen motibua? Iraola 30. Motibo gabe ez naiz
asiya / dama orrentzat kantari. Tx B I 79. Motibo bat edo bestegatikan. Arti Tobera 278. Paisajea [...] ez da nire
"barren-giroen" dirdira, motibu ta eragite baño. LMuj BideG 12. Detxeparen poesiak ba du sortu-motibo bat. In
MIH 287. v. tbn. Mih 105. In CatLan 4. Zuzaeta 60. Brtc 10. Mg CO 177. JJMg BasEsc 274. CatLlo 50. CatB
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 594
mende.