Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
moskete (Lar), musketa, musket (Urt III 370, VocBN), muskete (IC 443 y 447v). � Mosquete. � Eta aireak
habarrots [egiñen] alegia musketak. EZ Man I 79. Disparaetan dakiana da / arkabuz ta moskete. BBizk 11. Bere
musketak soin-gainetan. Monho 32. Egin zeban etsaiak musketeakin salba guztirakoa. Izt C 337.
- MOSKETE-TIRO. Tiro de mosquete (como medida de distancia). � Egizu kontu dela batetik bertzera musketa
tiro baten arrastoa. INAv 130. Bertze musketa tiro kolpe bat kausituko duzu baia bat. Ib. 130s.
mosketedun, musketedun. � Mosquetero. � Ikusten ziran Españako musketedunak Monsieurez ederki janziak.
Izt C 360.
mosketeria, musketeria (Lar). � Mosquetería. � Zeñari plaza barrukoak eutsi zioten lendabizian
musketeriarekin. Izt C 339.
mosketero, mosketeru, musketero. � Mosquetero. � Irazeki zitzaien etsai musketeroak zekartziten fraskoai. Izt
C 355. Mosketeruak beren jantzian bezala [...] eguzkiaren irudi bat paparrean erakutsi. A Y 1934, 14.
mosketoi. � Mosquetón. � Ango kañoi, mortero, ametralladora, mosketoi. Salav 81.
moskildi (G, AN ap. A; Aq 1045 (AN)). � "Boscaje, conjunto de plantas espesas" A. (¿Relacionado con
muskil?).
moskildu. v. 2 muskildu.
moskito (V-ger-arrig-och-m, G, AN-sept [no 5vill]-erro, Sal, R-uzt), moskitto (V-ger-m), mozkito (AN-gip),
muskito (V-m, BN-baig), muxkito (Sal, R), mustika (BN-mix-arb-ad), muztika (L-arcang, BN), muztik (BNmix).
Ref.: VocPir 530; EAEL 100. � Mosquito. v. eltxo. � Iraztan baitzei edaten tzein guziua, badagonez ote
zomait muxkito. Hual Mt 23, 24 (Samper muxkito; Lç eltzo, He uli xume, TB y Leon ulitxa, Ip, Ur (G), Echn, Ol,
Or, Ker eltxo, Dv eltzo, IBk eulitxo). Hainitz sistuli edo muztika. Herr 29-10-1959, 1.
mosko (BN-mix, S ap. A; Arch VocGr, VocBN, Gèze, Dv (S), H (BN, S)), musko (S ap Lrq). Ref.: A; Lrq
(müsko). v. 1 moko. �1. Pico de ave. � Zikoinaren moskoa. Arch Fab 147. Mosko handi bat zabalturik. Ib. 77.
Eta sudur bat, arrano baten moskua üdüri. P. Xibero GAlm 1952, 49. �2. (Gèze), musko (S ap. A). "Pointe"
Gèze. "Aguijón. Zük hautse düzü herioaren muskoa (Sakram 50)" A. � Orratz moskuareki. Ip Dial 23 (It musu,
Ur punta, Dv moko). Bunet müskuen altxatzez. Picochet GH 1926, 470. Zeren ain zorrotz egin dian / ezpata huni
moskua. "Aldixe batez" (ap. DRA). Airekoak airekoen ondotik abia ziten, erran ginezake moskoa buztanari,
buztana moskoari, egiten zutelarik aireko zubia. SoEg Herr 6-7-1961 (ap. DRA). � musko (S ap. Lh). "Cime,
sommet" Lh. � Mendi müskuak azkenekotz ülhünpian. Picochet GH 1926, 633. � Barkoxeko bidia hartzen die
zankhargoxka bere bizikleten müskun. (Interpr?). J.B. Mazèris GH 1927, 516. �3. Cara. � Hiru neska, moskoa
hori, biloak nahasiak, xanpaña klikatzen ari. Gazte 1963 (abril), 8 (ap. DRA).
- MOSKOZ MOSKO. Cara a cara. "Moskoz-mosko mintza ahal bagintez" H.
- MOXKO. (Forma con palat. expr.). � Oi zoin polliki xabaltzen duen [papo gorriak] moxko miñiñi hori.
JEtchep 26.
- MOXKO-FIN. Delicado, exquisito (con la comida). � Mahain gainean ezarri jatekoentzat moxko fin. Herr 4-
6-1964, 3.
- MOXKO-UKALDI. Picotazo. � Ilhar biribilek hasteko zonbeit xori ttiuntta intzuten dute eta zonbeit moxko
ukhaldi biltzen. GaztAlm 1934, 54 (ap. DRA).
moskodun (H). � Provisto de pico.
moskoilu. "Moskollu, basto (G-azp)" Garate 2. a Cont RIEV 1933, 100.
moskoka (BN, S ap. A; VocBN, H). � A picotazos. � (VocBN � A). (Fig.). Riñendo, disputando.
moskokari (BN, S ap. A; VocBN, Gèze, H). � "Querelleur, impertinent" VocBN. "Disputador, pendenciero" A.
� "Donneur de coups de bec" H.
moskokatu. "Béqueter, attaquer à coups de bec" H.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
585