Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
- ZER MODUTAN. ¿Qué tal?. Cf. zer modutan 'de qué modo' en VJ 6, JJMg BasEsc 37, Astar II 246, CatB 67,
CatLlo 40, Echag 100 y Xa EzinB 130. � Zer modutan zabiltza, / kaixo, Uztapide? Basarri in Uzt LEG I 215.
- ZER MODUZ?. ¿Qué tal? "Biajia zer moduz? (G-azp, AN-5vill), biaje(a)n zer moduz (AN-gip), [...] zer moduz
atzo? (G-azp, AN-5vill, B)" Gte Erd 232. � Zer moduz bizi zera / Udarregikua? Xe in Ud 24. Zer moduz zaude
an? Arr May 190. Ator ikusitera / zer moduz naguan. Enb 161. Aspaldi ontan zer moduz dabil / Don Juan
amerikanua? Tx B II 186. Zer moduz bizi zera? Or QA 86. Zer moduz dijoa ba gerra ori? Salav 55. Ta? ze
moduz gure Martiñekin? NEtx LBB 20. v. tbn. Arrantz 77. JanEd I 84. Urruz Zer 144. EusJok II 64. Uzt Sas 154.
Ze moduz: Arti MaldanB 216. � (Usado como fórmula de saludo). � Zer moduz, Anjel? NEtx LBB 143.
- ZER MODUZKO. (Adnom.). Qué tal. � Eriotzaz beste aldean zer moduzko arrera egingo zaion. Vill Jaink
57. Ta zer moduzko gizona zeran / eztet oindik ikasia. Mattin 150.
modugabe. �1. (Adv.). Inmoderadamente. � Gula edo modu bage jateko eta edateko deseo edo apetitua. Gco
II 21. Euren umiak modu baga eta gogortasun larregijagaz kastigetan. Astar II 100. �2. (Adj.). Inmoderado. �
Atsegiñentzat degun amorio erabage edo modu bagetik. Gco II 20.
modulo. "Engraniak eitxeko, moduluakin (módulo) fresadorian agiñak ebagi" SM EiTec1 147.
moduonekotasun. � Modestia. � Arpegiera umil, beeratu eta moduonekotasunagaz, gure Jauna artutera
eldutea. Itz Azald 161. Lotsa, itzal, begiraune eta moduonekotasun guztiz andia [euki bear jake gurasoai]. Ib. 95.
moduontasun. � Modestia. � Errelijinoeko eginbearren betetasunean, moduontasunean, lanean [emon bear
deutse erakusmen ona]. Itz Azald 98. Amaikagarrena [Espiritu Santuaren frutua], moduontasuna. Ib. 195.
modurria (Lar � H). � "Modurria, bobería" Lar (que lo hace derivar de modu y urri).
modutasun. � Cortesía. � Modutasun egokian artara [berekiñ bazkaltzera joatera] jarri zan. Aran SIgn 32. �
Modestia. � Aiegan danetan zekusan jakinduri, zelo santu ta modutasun egokiaz mirezturik. 'Modestia'. Aran
SIgn 91.
modutsu. � (Con suf. local de decl.). Aprox. de modu. � Etxea prest dagoen modutsuan. MEIG VI 79. Adituko
nukeen, gainera, Agirreren modutsuan, adierazi balidate. MEIG VII 40.
modutu. �1. "(Vc), aviarse, prepararse" A. �2. Componer. � Kontu-liburuetan idatziriko numero
bakoitzagatik, bertso bateko puntu 1 (bat) modutuko zuela. Arti Ipuin 35. �3. "Arreglarse. Zela modutzen za
ama zainddu ta lanera joateko?" Elexp Berg. � "Gure otordukide bati, asko jan duela ikusitakoan, zera esan
dakioke: Modutuko intzan orraittio" Elexp Berg. � "Zerbaitt modútu nau, me ha arreglado algo" Iz ArOñ. �
"Nik modútuko dot, yo le arreglaré (en son de amenaza)" Iz ArOñ (s.v. ittándu). � "Zerbait egin samartu, edo
zerbait ez oso ondo egin, baina pasatzeko moduan. Ni aillegau nitzanerako afaixa modututa zeukan" Elexp Berg.
modutxo. � (Dim. de modu). "Modillo" Lar. � Erakutsi bear dieza umeai dagoten modutxo bat bizitza
ateratzeko, dala nekazaritza [...] edo beste lankintza egokiren bat. AA II 75. Donostiarrak dute / aukera doaia /
urtero asmatzeko / festa bat berria: / beren modutxoa da / guztiz egokia, / zer-nai gauzetarako / arkitzen du gaia.
Echag 140.
moduzko (V, G, B ap. A; Lar, Añ, Izt). �1. Educado, cortés; modesto. "(Hombre de) forma" Lar. "Agraciado en
sus palabras, acciones, &c." Lar e Izt. "Modoso" Añ. "Compuesto o circunspecto" Izt. "De buen porte, de buenas
formas" A. � Ah! Lurreko errege baten aurrean moduzkoagoak egongo giñateke! Añ EL 1 86. Linterna-egilleak
duben emaztea, / moduzko gaztea, / biziro maitea. Echag 117. Guziz ederra eta moduzkoa izateaz gañera
[Susana]. Lard 302. Neskatxa moduzko [...] kollare bat eta [...] lore zurizko koroa eder bat zeuzkana. Arr GB
121. Modesta zan neskatxa guztiz moduzkoa. AB AmaE 320. Zaute guziok gogo batez otoitzean, errukitsu [...],
moduzko, umil (1 Petr 3, 8). "Modesti". Or MB 536 (Lç grazioso, He y Dv eme, TB ezti, Ker apaltasunez beterik,
IBk e IBe apal). �2. "(Vc, G), diestro, hábil" A. �3. "(V?), pudiente" A. �4. "Apropiado. Moduzko zapatak
erosi dittit" Asp Leiz2.
moduzkotasun (Añ, Izt 74r). � "Modestia", "gracia, afabilidad", "agrado" Añ. � Len eukan moduzkotasun ta
berba-egikune ona. Añ LoraS 103. Orduan umiltasun ta moduzkotasunaz eranzun bear deutseegu. Añ MisE 35.
Erregeri emon begiramentu, errespeto ta moduzkotasun poz gozoaz. Ib. 155.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
523