Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
- MIZPIRA-BILO, MIZPIRIBILLO (S ap. A). "Bozo, primer pelo que brota en la cara" A. "Mizpira-bilho (S;
Foix), duvet du visage" Lh.
- MIZPIRA-SAGAR. "(B), variedad de manzana" A. � "Mizpire-sagarrondo, clase de manzana. Gure baratzean
badugu mizpire-sagarrondoa" Izeta BHizt2.
- MIZPIRA-SALDA. "(BN-baig), mano de varazos; litm., caldo de nísperos" A. � Jatekoak xuhur eta bertzalde
gaztiguak tolle: makilaldi, mizpira-saldak barne! Etcheb Obrak 31 (ap. DRA).
- MIZPIRAZKO. "Qui est en néflier" Dv. � Mizpirazko bere makila pollita eskuan. Barb Sup 172. Bainan
mizpirazko makila hausten zaio. Larz in Zerb Azk 40.
2 mizpira (AN-gip, L-ain, BN-ciz-baig ap. A; Dv), mizpil. � "Fosa nasal. Cuando no se ha hecho ya mención de
nariz se dice más sudur-mizpira" A. � Zeren jainko uste baitituzte jendaien idola guziak, zeinei begiak ez
baitzaizkote baliatzen ikhusteko, mizpirak hats hartzeko. Dv Sap 15, 15 (Ol, BiblE sudurrak, Ker suurrak).
Badira uliak zaldi eta bertze abereei sudur mizpiretarik eta bertze lekhutarik sartzen zaizkotenak. Dv Dial 33 (It,
Ip sudurretik, Ur surretatik). Sudur-mizpira, errape-erroa, / isastxoko naiz okotza. Or Eus 318 (136 sûr-mizpil).
mizpiradoi. "(BN), enclos de néfliers" Lh.
mizpiraki (c. sg. A; Dv). � "Madera de níspero" A.
mizpiratze (S; Lecl, Gèze, vEys, Dv (BN, S), H (S; s.v. mizpira)). Ref.: Alth Bot 15; A; Lrq. � "Néflier,
mispiatzia" Alth Bot 15. "Níspero (árbol)" A.
mizpirondo (V, G, AN ap. A; SP (mis-) � vEys, Urt II 145, Dv), mizpira-ondo (H). � Níspero (árbol). �
Begiztatua nuen aspaldi mendian / mizpir-ondo xuxen bat sasien erdian. Lf in Onaind MEOE 1136.
mizpirotz. � Nombre de una melodía de baile. "Mizpirotzek ditu 7 zatitan 99 puntu, lenengo 6 zatiak jotzen dira
biña aldiz eta 7garrena bein baizik ez" Izt D 118.
mizpiru, -pola. v. 1 mizpira.
miztari. � Aguijoneador. � Loramendian ezti / jario orori. / Erle zintzoa bizkor / lora gozo artean, / miztari.
Egieder UrreB 169.
miztatu. v. miztotu.
miztek. � Bistec, filete. v. bistek. � Bilduak nituen afaritako bearko ginituenak: zozizona, patea, miztekak
egiteko haragia, freitzeko lur-sagarrak eta gasna. Herr 28-12-1961, 4.
miztel. v. mistel(a).
mizti. v. mist.
miztiko. v. mistiko.
miztillutu. "Calafatear (V, G)" A Apend.
mizto (V-gip, G, AN; -st- Lar, Añ (G), vEys, Dv), mixto (G-to, V-gip, AN-ulz-olza), misto, mistu, mizko. Ref.:
Bon-Ond 141; A; Iz Ulz, UrrAnz y To (mixtua), ArOñ (mixto); Ond Bac (mistu); Elexp Berg. �1. Aguijón;
lengua de culebra. "Erlamiñuak miztua sartu zotsan" Elexp Berg. � Gure andreak infernuko suge txar baten
mingañ edo mistoa baño zorrotzago du. Cb Eg III 369. Israeltarrak eremuan sugeen mistoen kausaz edo sugeak
eltzen ziotelako zijoazen iltzen erremediorik gabe. LE Urt (ap. H). Kontu, belar azpian / or dago sugea; / zoaz
ortik igesi, / lasterka, gaisoa, / sar ez dizazun arren / oñetik mistoa. It Fab 197. Mingañ gaizto aien kastigurako
bialdu zituen sua zerioten suge-taldeak, zeintzuen miztoak ukitzen zutena kiskaldu eta illik geratzen zan. Lard
100. Mando-zaurira eulia ala da / ongi zorroztuz miztoa. Or Eus 392. Sugearen mizkoa baño arantza
zorrotzagoa duan otadi zakarra atera zaie. Munita 64. Bere mizto irukoitza dardaratuz. Ibiñ Virgil 103.
Kantsazio pozoia / baidarama zainean, / izanaren miztoak / sartuta egonean. Azurm HitzB 26. Ipuiak badu
miztoa, eta suge-miztoa gainera. MEIG I 145. v. tbn. EE 1883b, 227. JMB ELG 35. Mixto: In Xe 128. � Itzok
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
511