Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
2 mitra (BN-baig), bitre (Gèze), bitra. Ref.: CEEN 1969, 140; Satr VocP. � Vidrio, cristal. "Todas las ventanas
(mitrak), lo mismo que la puerta de la cocina (sukaldeko borta) son de cristales (BN-baig)" CEEN 1969, 140. �
Hiriko plaza ürhe xahia zen, bitre argiargi bat üdüri. Ip Apoc 21, 21 (BiblE beira). Eiarako bitrak. HerVal 170.
Mitra gutti berritu zen egun hartan Ahatsa-Lekumerrin. Barb Sup 93. "Baryta" harri zuriska-nabarrarekin [...]
egiten bolbora, berinki eta mitra batzu. Herr 25-8-1955, 3.
mitralla. v. metralla.
mitrallada. � Ametrallamiento. � Parte hartu zuen mitralladetan, bonba-zartatzetan eta bertze asko odolixurtzetan.
Herr 9-7-1964, 1.
mitralleta, mitraileta. � Metralleta. � Poliza-gizonak berehala asaldatuak izan dira, eta zilo hoieri buruz
plantatu dira, mitralleta keinaturik. Herr 11-1-1962, 1. Karabineroak [...] mitrailetak eskuetan. Herr 17-6-1965,
1.
mitrallezian. � Como una ametralladora, atropelladamente (?). � Sakreka, hitz larrika, jo eta errefera, biak
mitrallezian bezala hitzketatu ziren. Larz GH 1959, 92.
mitrallusa (T-L), mitralluza, mitralleuza. � Metralleta. � Etsaien errekak, mitralleuzez eta kanoiez orraturik,
ez zirela osoki deseginak. Barb Piar II 172. Bazterretan dituzten komentu guziak holaxe zainduak dauzkate,
beherean kanoiez, gainean, aldiz, mitrallusez. JE Ber 59. Karrika kurutzetan, kanoiak, mitralluzak. Herr 2-3-
1957, 4.
mitratu. �1. "Borta mitratua, puerta de cristales (BN-baig)" CEEN 1969, 209. �2. "Cristalizarse (BN-baig)"
Satr VocP (s.v. mitra).
mitre (S; Dv). Ref.: Alth Bot 14; A. �1. "Mirto, arraya (bot.)" A. v. mirto. �2. (Gèze � Dv, H (S)). "Cyprès"
Dv.
mitrero. � Cristalero. � Hogoi urthe hartan xakurra hobeki ikusia zen etxean ezen ez eta gure mitrero. Barb
Sup 97s. Mitrero ttipi mehasño bat. Ib. 99s. Handik oren-erdiren buruan aita jalgitzen da etxetik halako taula
batzu bizkarrean, oihu eginez: --Mitrero! Herr 16-5-1957, 3.
mitridat. � Contraveneno de Mitrídates. � Eginarazi ziala kontrapozoa admirable bat, pozoa ororen kontre
erremedio bat zeini eman baitzian bere izena, eta deitha erazi Mitridata, eta mundian zen egun guziez
bere Mitridat hartarik iaten eta errezebitzen ziela. Tt Onsa 36s.
mitrika. "Fulana, mujer de la vida. Mitrika huni! Cette f... (BN-baig)" Darric (ap. DRA).
mitriol (T-L), mitroil, bitriol. � Sulfato de cobre. "Vitriol" T-L. Cf. VocNav: "Mitrola, o nitrola, nombre que
dan al sulfato de cobre con que rocían el trigo de siembra. (Vallle de Erro)". � Berze batzuek baliatzen dire
thutiaz, bitriolaz, hur arrosatuarekin batean. Mong 592. Bitriola fazoin berean drogistek saltzen dutena. Ib. 594.
Sofrea eta mitriola aski goiz eman dituztenek ukhan dute mahatsa azkar eta betherik. EGAlm 1895, 20. Urarekin
eta gisuarekin nahastikatzea "sulfate de cuivre" deithu mitriolaren orde "sulfate de fer". EGAlm 1903, 32.
Hazitako ogia, erain baino lehen, mitroila urean iragaiten da, garbitzeko. Herr 25-8-1955, 4.
mitriolatu (T-L). � Echar vitriolo. "Vitrioler" T-L. � Hoberena da, [...] mahatsaren mitriolatzeko bezala
egitea. EGAlm 1903, 32. Sofratzeak ez luke ondikotz deus balio, ez balitz mahastia mitriolatzen urthean lau
aldiz bederen (BN-baig). GH 1933, 80. Mitriolatzeko lantza eskuan, khexu zabiltzan laborari zonbait, lutsagardi
eta mahastietan barna. JE GH 1933, 231.
mitroil. v. mitriol.
mittika. v. 2 pitika.
mitu. v. mito.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
502