26.12.2012 Views

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan<br />

miserikordioski (Urt V 211). � Misericordiosamente. � Kondenatuko zuten zuk miserikordioski barkhatzen<br />

diozun Iondone Petri zeure diszipulu bekatzaillea. Harb 236. Miserikordioski hartzen nauzula zuri bakezko musu<br />

emaitera. SP Imit IV 9, 2. Hari zaite enekin miserikordioski, maiz eta maiz zure sainduekin miragarrizki hari<br />

izan zaren bezala. Ib. 16, 3. Beiratü gitüzü miserikordioski gaitz infinito batzütarik. CatLan 163. Zein<br />

miserikordioski / Jaunak tratatu nauen. Monho 150.<br />

miserikordioskiro. "Misericordiosamente" Lar.<br />

miserikordioso (Lcc, Urt V 211), miserikordios (SP, sin trad.), miserikordius. � Misericordioso. � Halako<br />

maneraz non, punitzen badu ezagut dadin iusto, barkhatzen badu, miserikordioso. Lç Ins E 8r. Zareten beraz<br />

miserikordioso, zuen Aita ere miserikordioso den bezala. Lç Lc 6, 36 (TB miserikordios; He, Dv<br />

urrikalmendutsu, Brunet biotz biguñekoak, Ol biotzbera, BiblE errukitsuak). Enzuten duzunean bihotz bera eta<br />

miserikordios dela Iainkoa, atsegin hartzen duzu. Ax 145 (V 95). Norzuk dira miserikordiosoak? Cap 84. Jainko<br />

miserikordiosoa, indazu arren zuk nai dituzun gauza guziak. Lar STomas 1. Dohatsü dira miserikordios direnak.<br />

CatLan 42. Bihotz pietatetsuak / eta miserikordiosak / deitzen ditu dohatsuak / eta egiazki urusak. Monho 144.<br />

Eztakizu zeiñ ona, zeiñ beraa, zeiñ miserikordiosoa dan zure Aita Zerukoa? AA III 518. Itzul zatzu gugana zure<br />

begi miserikordioso horiek. CatLuz 4 (CatB 12, CatUlz 5 miserikordioso). Zorionekoak miserikordiosoak. Echn<br />

Mt 5, 7 (Samper, Hual miserikordioso, Ip miserikordius; He, Dv, Leon urrikalkor, TB urrikitsu, SalabBN<br />

miserikordiazu, Ur, Ol, IBk errukitsu, Ur (V), Ker, Arriand errukior). Jinko oro photeretsü eta oro<br />

miserikordiusak. CatS 126. v. tbn. Bet 6. Ber Doc 133r. Harb 257. OA 103. SermAN 1r. El 16. Iraz 48. Cb Eg III<br />

280. Zuzaeta 118. LE in BOEanm 803. Gco I 469. CatBus 38. CatAe 68. CatSal 69. CatR 71. Miserikordios:<br />

Mat 143. Harb 239. Hm 120. SP Phil 41. Tt Onsa 177. Lg II 103. Mih 59. CatLuz 28. JesBih 458. Jaur 381.<br />

Miserikordius: Xarlem 691. AstLas 46. UskLiB 99.<br />

� miserikordiosa. (Forma de fem.). � O, klementisima! O, piadosa! O, miserikordiosa! Iraz 5. Geuri entzunda<br />

dakijeez baseerrijetakuak [...] Birjina klementisimia... miserikordijosia... mandamentubak [...] ta beste onako<br />

berba euskalgaistoko asko. fB Ic I IX.<br />

miserikordiostu. Figura en SP, sin trad.<br />

miserrege. � Virrey. v. bisarrege, bisorrei. � Bere humildadearen pagutan Jose lege zagarreko patriarka ura<br />

gartzelatik lekura Egipto guziko miserrege egina izan zen (Zugarramurdi, 1875). ETZ 302.<br />

misika. v. 1 bixika.<br />

(misiki). "Misiqui, hacer misiqui, cosquillas (Allo)" VocNav. "Misiquis, cosquillas (Abárzuza)" Ib.<br />

misio (Lar, Añ (G, AN), H (G), Zam Voc (G)), misione (S ap. Lrq), misino (H (V); -iño Añ (V), Zam Voc),<br />

misinoe (H (L, BN)), mixinoe, mixio. � Tr. Documentado en todos los dialectos desde mediados del s. XVIII.<br />

En la tradición septentrional hay siempre misione; en la vizcaína hay misino(e), frecuentemente con n palatal;<br />

hay también misinoe en un texto de Larraun de 1762 (ETZ 123); en textos guipuzcoanos hay misio (con -x-<br />

frecuente en textos del s. XX). En DFrec hay 3 ejs. de misio, 4 de mixio y 6 de misione. �1. Misión (sermones y<br />

prácticas religiosas). "Missión apostólica" Lar. � Tr. Entre los autores septentrionales sólo se documenta en<br />

Arbelbide, Barbier y Xalbador. � Igaroko ogei ta ainbeste urteetan probinzia oietan misioetan jardun bear izan<br />

det. Cb EBO 12. Zeinbat ta zeinbat bidar / misino santuban / negarrez euki gaitu / eleisa barruban? DurPl 104.<br />

Misiño denporan asko asten diriala irakurten ikasten. Añ EL 1 3. Misiño santua prediketara elduten garean<br />

errietan. Añ LoraS 3. Garizuma, ejerzizijo ondo ta misinoe osteko egunetan. Mg CO 109. Pazkoetan edo<br />

misioetan Jaunagana biurtzen diran bekatarietatik asko. AA III 285. Asteasura logratu dute / misiyuak ekartzea.<br />

PE 19. Horra non misione hunek osoki itzulikatu duen. Arb Igand 56. Misionea zuten herrian. Barb Sup 5.<br />

Txomin Sasik bere etxian emondako misiño osasungarriya. Kk Ab II 56. Misio santu ontako itzak / ondo goguan<br />

artzeko. Tx B I 92. Misionetan edo Elizako jaietan. Mde Pr 291. Sarritan juan bearra dogu / geure utsak<br />

autortuten, / mixiñoietan egin dala-ta / naikotzat badogu ixten, / sustantzi bako katolikuen / antza dogu<br />

erakusten. BEnb NereA 58. Misione hau izan bedi baliosa, / berri ditzala gutan gogo ta bihotza. Xa Odol 277. A.<br />

Julian Alustiza, "Euskal mixio eta predikuak". In MEIG III 69. Badira kantak [...] Garizuma eta<br />

Mixioetarakoak, Gabon-Pazkoetan kantatzekoak. MEIG II 95. v. tbn. Izt C 468. Aran SIgn 74. AB AmaE 94.<br />

Misinoe: fB Olg 90. Ur MarIl 40 (-iñoe). Mixiñoe: Erkiag BatB 183. Mixio: Ud 143. ArgiDL 170. Basarri 15.<br />

� Gasteizko Gotzai Jauna, Mateo Mujika eta Urrestarazu Eliz-barruti ontako lenengo gotzai euskaldun argiari,<br />

Españako Misio alkartasun guzien zuzendari erneari. Jaukol Biozk III.<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

494

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!